H απάντηση της Κομισιόν στην ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ για την λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα

Oι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρη Παπαδημούλη, Κώστα Αρβανίτη, Αλέξη Γεωργούλη, Πέτρο Κόκκαλη, Στέλιο Κούλογλου και Έλενα Κουντουρά είχαν καταθέσει ερώτημα στην Κομισιόν για την πρωτοφανή λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα.

Οι έξι ευρωβουλευτές ρωτούσαν την Κομισιόν για τους μηχανισμούς διαχείρισης περιεχομένου που έχουν αναπτυχθεί από τις ιδιωτικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών.

Αφορμή ήταν τα αυξανόμενα περιστατικά λογοκρισίας που παρατηρήθηκαν πρόσφατα, είτε με τη διαγραφή αναρτήσεων, την επιβολή σοβαρών περιορισμών ή/και την αναστολή λειτουργίας προφίλ χρηστών, και το ζήτημα ουσιαστικής δημοκρατίας που άπτεται άμεσα της ελευθερίας της έκφρασης των πολιτών.

Στην απάντησή του για λογαριασμό της Κομισιόν, ο Επίτροπος για την εσωτερική αγορά Τ. Μπρετόν, υπογραμμίζει τη σημασία που θα έχει η πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) σε μία σειρά προκλήσεων που τίθενται από την ταχεία ανάπτυξη των ψηφιακών υπηρεσιών, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων, πως η πρόταση της Κομισιόν για τις ψηφιακές υπηρεσίες «αποσκοπεί στην αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και στην ενίσχυση της λογοδοσίας των ενδιάμεσων παρόχων υπηρεσιών. Σύμφωνα με την προτεινόμενη DSA, οι επιγραμμικές πλατφόρμες θα υπόκεινται σε σαφές νομικό πλαίσιο».

Αναλυτικά η ερώτηση των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001496/2021
προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (The Left), Alexis Georgoulis (The Left), Petros Kokkalis (The Left), Stelios Kouloglou (The Left), Elena Kountoura (The Left), Konstantinos Arvanitis (The Left)
Θέμα: Προστασία της ελευθερίας της έκφρασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν δημόσιο χώρο ανταλλαγής απόψεων για την κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα, αυξάνοντας διαρκώς την επιρροή τους στη κοινή γνώμη. Ωστόσο, παρατηρούνται αυξανόμενα φαινόμενα παρέμβασης στο περιεχόμενο αναρτήσεων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία, επικαλούμενα τους όρους χρήσης τους, προχωρούν σε πολλές περιπτώσεις στη διαγραφή αναρτήσεων ή/και στην αναστολή λειτουργίας προφίλ χρηστών. Με τις παρεμβάσεις αυτές εγείρεται ζήτημα ουσιαστικής δημοκρατίας που άπτεται άμεσα της ελευθερίας της έκφρασης των πολιτών1, η διαχείριση του οποίου επαφίεται, μέχρι στιγμής, σε μηχανισμούς που έχουν διαμορφωθεί από την εκάστοτε ιδιωτική πλατφόρμα δικτύωσης. Η Επιτροπή, αναγνωρίζοντας την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών στη ψηφιακή εποχή, δημοσιοποίησε πρόσφατα την πρότασή της για την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες2, η οποία περιλαμβάνει οριζόντιους κανόνες για τις πλατφόρμες, με ιδιαίτερες αναφορές στην ελευθερία της έκφρασης.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Θεωρεί επαρκείς και ασφαλείς τους μηχανισμούς διαχείρισης περιεχομένου που έχουν αναπτυχθεί από τις ιδιωτικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης;
Πώς σκοπεύει, με τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει, να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών και, δεδομένων των σοβαρών περιπτώσεων παραβίασής τους από τις πλατφόρμες, να διαμορφώσει ένα διαφανές πλαίσιο συμμετοχής που θα ορίζεται και θα αξιολογείται από κοινού με την κοινότητα χρηστών;
Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει για την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης, μέχρι να τεθεί σε ισχύ η πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες;

Αναλυτικά η απάντηση του Επιτρόπου

Απάντηση του κ. Breton
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η ταχεία ανάπτυξη των ψηφιακών υπηρεσιών, η Επιτροπή πρότεινε την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA)1, η οποία αποσκοπεί στην αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και στην ενίσχυση της λογοδοσίας των ενδιάμεσων παρόχων υπηρεσιών. Σύμφωνα με την προτεινόμενη DSA, οι επιγραμμικές πλατφόρμες θα υπόκεινται σε σαφές νομικό πλαίσιο.

Αναγνωρίζοντας ότι θα πρέπει να τηρείται η ελευθερία των επιγραμμικών πλατφορμών να συνάπτουν συμβάσεις, η προτεινόμενη DSA προστατεύει τους χρήστες από τον αυθαίρετο έλεγχο του περιεχομένου. Θα υποχρεώνει τις επιγραμμικές πλατφόρμες να ακολουθούν διαφανείς και χωρίς διακρίσεις πολιτικές, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως κατοχυρώνονται στον Χάρτη2. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης κανόνες για τις πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες σχετικά με την αξιολόγηση και τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων που έχουν τα συστήματά τους στην ελευθερία της έκφρασης.

Η πρόταση DSA δίνει στους χρήστες τη δυνατότητα να αμφισβητούν τις αποφάσεις των πλατφορμών για αφαίρεση περιεχομένου, ακόμη και όταν βασίζεται στους όρους και τις προϋποθέσεις των πλατφορμών. Οι χρήστες θα έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν καταγγελία στην πλατφόρμα, να επιλέγουν εξωδικαστική επίλυση διαφορών ή να προσφεύγουν στα δικαστήρια. Η προτεινόμενη DSA θεσπίζει σύνολο κανόνων και προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών σε ολόκληρη την ΕΕ. Ένα πανευρωπαϊκό σύστημα επιβολής και πλαίσιο διακυβέρνησης θα διασφαλίζουν την εποπτεία και την ενιαία εφαρμογή του προτεινόμενου κανονισμού σε ολόκληρη την Ένωση.

Αναγνωρίζοντας ότι η δημοκρατία απαιτεί πιο αποφασιστική δράση για τη διατήρηση του ανοιχτού δημοκρατικού διαλόγου, το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τη δημοκρατία3 ανακοίνωσε διάφορα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, την ανάπτυξη σχετικών προτύπων λογοδοσίας για τις διαδικτυακές πλατφόρμες και την προώθηση του σεβασμού στον δημόσιο διάλογο.