Αρκούδες-δολοφόνοι στην Ιαπωνία: 219 επιθέσεις μέσα σε πόλεις σε 12 μήνες – Σε επιφυλακή οι αρχές

Μια σκιά κινείται αθόρυβα στα όρια των ιαπωνικών πόλεων. Δεν είναι φάντασμα από κάποιον αρχαίο θρύλο, ούτε απλώς ένα άγριο ζώο που χάθηκε στο δρόμο του. Είναι μια αρκούδα, πεινασμένη, τολμηρή και επικίνδυνη.

Η Ιαπωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανές κύμα επιθέσεων από αρκούδες, καθώς η ισορροπία μεταξύ ανθρώπου και άγριας ζωής έχει αρχίσει να καταρρέει. Μέσα σε μόλις 12 μήνες, καταγράφηκαν 219 επιθέσεις, με έξι νεκρούς – ο υψηλότερος αριθμός από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή των περιστατικών πριν από δύο δεκαετίες.

Απέναντι σε αυτήν την κρίση, η ιαπωνική κυβέρνηση αποφάσισε να αναθεωρήσει τον νόμο περί προστασίας της άγριας ζωής, επιτρέποντας πλέον στους κυνηγούς να πυροβολούν αρκούδες σε κατοικημένες περιοχές.

Μέχρι τώρα, η αυστηρή γραφειοκρατία καθιστούσε σχεδόν αδύνατη την εξουδετέρωση ενός ζώου ακόμη και όταν αποτελούσε άμεση απειλή.

Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, η αστυνομία μπορούσε να δώσει εντολή εξόντωσης μιας αρκούδας μόνο εάν ένας άνθρωπος βρισκόταν σε άμεσο, σοβαρό κίνδυνο – μια προσέγγιση που σε πολλές περιπτώσεις αποδείχθηκε μοιραία.

Το νομοσχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο και αναμένεται να κατατεθεί στο κοινοβούλιο μέσα στους επόμενους μήνες, έχει στόχο να τεθεί σε ισχύ πριν από το φθινόπωρο.

Πρόκειται για μια κρίσιμη περίοδο, καθώς τότε οι αρκούδες αυξάνουν τη δραστηριότητά τους σε αναζήτηση τροφής πριν τον χειμώνα.

Γιατί αυξήθηκαν οι επιθέσεις

Η έξαρση των επιθέσεων δεν είναι τυχαία. Οι ειδικοί αποδίδουν το φαινόμενο σε τρεις βασικούς παράγοντες: την κλιματική αλλαγή, την ερημοποίηση της υπαίθρου και την αύξηση του πληθυσμού των αρκούδων.

Οι αλλαγές στο περιβάλλον έχουν μειώσει τις φυσικές πηγές τροφής των αρκούδων, αναγκάζοντάς τες να πλησιάσουν τις ανθρώπινες κοινότητες.

Παράλληλα, η εγκατάλειψη πολλών αγροτικών περιοχών λόγω της γήρανσης του πληθυσμού έχει δημιουργήσει νέα ενδιαιτήματα για τις αρκούδες, φέρνοντάς τες πιο κοντά στους ανθρώπους.

Το αποτέλεσμα είναι μια άνευ προηγουμένου αύξηση των επικίνδυνων συναντήσεων. Οι αρκούδες δεν είναι πλέον μόνο μια σπάνια θέαση στα δάση, αλλά μια καθημερινή απειλή ακόμα και στις άκρες των πόλεων. Κάτοικοι αναφέρουν περιστατικά όπου ζώα εισβάλλουν σε αυλές, σε καταστήματα και ακόμη και σε σχολεία, αναζητώντας τροφή.

Ένα δύσκολο δίλημμα

Η απόφαση για την πιο αυστηρή διαχείριση του πληθυσμού των αρκούδων έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Από τη μία πλευρά, οι κάτοικοι και οι τοπικές αρχές υποστηρίζουν ότι η κατάσταση είναι πλέον ανεξέλεγκτη και ότι απαιτούνται δραστικά μέτρα. Από την άλλη, περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι η επιθετική αντιμετώπιση των αρκούδων μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για τη βιοποικιλότητα.

Ο πληθυσμός των αρκούδων στην Ιαπωνία έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν πλέον περίπου 44.000 μαύρες αρκούδες, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από τις εκτιμήσεις του 2012. Στο νησί Χοκάιντο, οι καφέ αρκούδες Ussuri υπολογίζονται σε 12.000, γεγονός που επιδεινώνει περαιτέρω το πρόβλημα.

Την περασμένη χρονιά, πάνω από 9.000 αρκούδες σκοτώθηκαν από κυνηγούς, αριθμός-ρεκόρ που ωστόσο δεν φαίνεται να μείωσε τον κίνδυνο για τις ανθρώπινες κοινότητες.

Η επόμενη μέρα

Η κυβέρνηση βρίσκεται σε έναν αγώνα δρόμου για να εφαρμόσει τα νέα μέτρα πριν από την επόμενη μεγάλη περίοδο δραστηριότητας των αρκούδων. Οι αρχές προειδοποιούν τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, ενώ εξετάζονται και άλλες λύσεις, όπως η τοποθέτηση περισσότερων φρακτών, η χρήση drone για την παρακολούθηση των ζώων και η εκπαίδευση των κατοίκων για την αποφυγή επιθέσεων.

Το αν το νέο νομικό πλαίσιο θα καταφέρει να περιορίσει την κρίση ή αν θα οδηγήσει σε νέες προκλήσεις για την άγρια ζωή της Ιαπωνίας, μένει να φανεί.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αρκούδες δεν αποτελούν πλέον απλώς ένα σύμβολο της ιαπωνικής φύσης – αλλά έναν αυξανόμενο κίνδυνο που η χώρα δεν μπορεί να αγνοήσει.