O Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα το βράδυ στις 21:00 (ώρα Ελλάδας) την απόφαση του για το εάν η Ουάσιγκτον θα αποχωρήσει ή όχι από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και όλα δείχνουν ότι θα επιλέξει την αποχώρηση δημιουργώντας ένα ντόμινο οικονομικών και γεωπολιτικών εξελίξεων αλλά και δίνοντας το «πράσινο φως» για κτύπημα κατά του περσικού κράτους.
Μεγάλος κερδισμένος θα είναι η Τουρκία καθώς θα γίνει η μοναδική χώρα διέλευσης λαθραίου ιρανικού πετρελαίου, του οποίου την ταυτότητα κανείς δεν θα μπορεί να την εξακριβώσει και μάλιστα θα το προμηθεύεται σε πολύ καλές τιμές.
Έτσι και θα καλύπτει τις δικές της ανάγκες πολύ οικονομικά και ταυτόχρονα θα κερδίζει από την πώλησή του. Στην πραγματικότητα θα γίνει ότι γίνονταν και παλαιότερα όταν και στα 40 χρόνια του εμπάργκο κατά του Ιράν το πετρέλαιο της χώρας διοχετεύονταν στην Τουρκία διαμέσου του αγωγού του Κιρκούκ-Τσεϊχάν.
Φυσικά επειδή θα πωλείται από τους Ιρανούς φθηνότερα πολλοί θα είναι αυτοί που θα σπεύσουν να το αγοράσουν
«Θα ανακοινώσω την απόφασή μου για τη Συμφωνία του Ιράν αύριο στον Λευκό Οίκο στις 14:00», τόνισε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος με σημερινή του ανάρτηση στο twitter
Η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας Φλορένς Παρλί, πάντως προειδοποίησε ότι η αποδυνάμωση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα επιδεινώσει την κατάσταση στην εύφλεκτη περιοχή.
Μιλώντας στον γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό RTL η Παρλί επεσήμανε ότι η συμφωνία δεν είναι τέλεια, όμως έχει αναστείλει επιτυχώς το πυρηνικό, στρατιωτικό πρόγραμμα του Ιράν και οι Ιρανοί τη σέβονται.
Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε χθες Δευτέρα ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει οι Ευρωπαίοι εταίροι του έχουν καθησυχάσει τον Τραμπ.
Από την πλευρά του, ο κεντρικός τραπεζίτης της του Ιράν δήλωσε πως δεν θα επηρεαστεί η οικονομία της χώρας εάν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν από την πυρηνική συμφωνία. «Είμαστε έτοιμοι για όλα τα σενάρια. Εάν η Αμερική αποσυρθεί από τη συμφωνία, δεν θα επηρεαστεί η οικονομία μας», δήλωσε ο Βαλιολάχ Σεΐφ στην κρατική τηλεόραση.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Η Γαλλίδα ΥΠΑΜ δεν μίλησε τυχαία αρνητικά για την επερχόμενη αμερικανική κίνηση αποχώρησης, ουσιαστικά ρίχνοντας το φταίξιμο στους Αμερικανούς.
Η ΕΕ θα υποστεί τεράστια οικονομική ζημιά σε μια τέτοια περίπτωση.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο ίδιος ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, αναφερόμενος τόσο στην Γερμανία όσο και στις ΗΠΑ εξέφρασε την ανησυχία του για την εξέλιξη των διατλαντικών σχέσεων!
Προειδοποίησε δε για τον κίνδυνο νέας ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, αν καταρρεύσει η συμφωνία με το Ιράν
Ανησυχώ πραγματικά, «όχι μόνο επειδή βλέπω από τον Πρόεδρο (Τραμπ) κάποια ενοχλητικά τουίτς, αλλά επειδή αυτή τη στιγμή αλλάζει κάτι επί της ουσίας. Έχουμε μια νέα κυβέρνηση η οποία δεν μας βλέπει ως ένα κομμάτι μιας κοινότητας στην οποία ενεργούμε από κοινού, αλλά βλέπει τον κόσμο ως μια αρένα στην οποία ο καθένας πρέπει με κάποιον τρόπο να επιβιώσει», τόνισε ο κ. Σταϊνμάιερ σε συνέντευξή του στο δεύτερο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF, με αφορμή της συμπλήρωσης του πρώτου έτους της θητείας του και πρόσθεσε ότι η Καγκελάριος ‘Αγγελα Μέρκελ και ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν «έκαναν το σωστό» κατά τις επισκέψεις τους στην Ουάσιγκτον.
«Επισήμαναν το ευρωπαϊκό συμφέρον, όχι μόνο στα θέματα πολιτικής εμπορίου, αλλά και σε ό,τι αφορά την διατήρηση της συμφωνίας με το Ιράν, για την οποία η διαπραγμάτευση διήρκησε 10 χρόνια. Και κάτω από την συμφωνία την υπογραφή του έχει βάλει και ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι», τόνισε ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος και θυμήθηκε ότι ο κ. Κέρι είχε τότε δηλώσει ότι «με αυτή την υπογραφή μάλλον αποφύγαμε έναν πόλεμο».
Πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας τι θα μπορούσε να συμβεί, σημείωσε ο κ. Σταϊνμάιερ και προειδοποίησε ότι «αν η συμφωνία καταρρεύσει, θα ξεκινήσουν νέοι εξοπλισμοί στη Μ. Ανατολή» και η περιοχή, ειδικά στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα, δεν μπορεί να αντέξει νέα αναταραχή.
Είναι σαφές ότι Γερμανία και Γαλλία πίσω από την αποχώρηση από την συμφωνία βλέπουν πόλεμο. Ειδικά τώρα που στο Λίβανο επικράτησε η σιιτική Χεζμπολάχ και πλέον ελέγχει εξολοκλήρου την χώρα.
Οι Αμερικανοί έχουν «στριμωχτεί» πολύ άσχημα στην Μέση Ανατολή και έχουν κατανοήσει ότι όσο υπάρχει το Ιράν αλώβητο πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να περάσουν τον όποιο σχεδιασμό τους στην Μέση Ανατολή.
Αυτή την στιγμή ο άξονας Ρωσίας-Ιράν κάνει «κουμάντο» στην περιοχή.
Οι ΗΠΑ θα ήθελαν και μια περαιτέρω οικονομική αποδυνάμωση της ΕΕ
To Iράν έχει παραγγείλει από την ευρωπαϊκή Airbus 118 αεροσκάφη και συγκεκριμένα τα μοντέλα Α380 και Α350 έναντι 27 δισ. δολαρίων στα πλαίσια της ανανέωσης του πολιτικού αεροπορικού του στόλου ενώ υπάρχει και συμφωνία για 100 τζετ με την αμερικανική Boeing αξίας 17 δισ.δολαρίων
Εάν αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από την συμφωνία αυτό σημαίνει και ταυτόχρονη ραγδαία αύξηση των τιμών του πετρελαίου μόνο και μόνο υπό τον φόβο πολεμικών εξελίξεων κατά του Ιράν αλλά και επειδή το ιρανικό πετρέλαιο δεν θα μπορεί να πουληθεί στις αγορές.
Φυσικά η ΕΕ η οποία εξαρτάται αποκλειστικά από τις εισαγωγές του πετρελαίου θα υποστεί και το μεγαλύτερο πλήγμα.
Βέβαια ο Αμερικανός πρόεδρος Ν.Τραμπ έχει στενές σχέσεις με τους Αμερικανούς πετρελαιάδες οι οποίοι και θέλουν μια αύξηση των τιμών μετά την λάθος πολιτική της κυβέρνησης Ομπάμα να επιδιώξει μαζί με την Σ.Αραβία να τις συμπιέσει ώστε να βρεθεί η Ρωσία σε δύσκολη οικονομική κατάσταση.
Αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα το φαλίρισμα της πλειοψηφίας των εταιρειών σχιστολιθικού πετρελαίου καθώς παρήγαν πετρέλαιο σε πολύ υψηλότερες τιμές από τις τιμές πώλησης.
Η αύξηση των τιμών ευνοεί καταφανώς και την Ρωσία που θα την βάλει πάλι σε τροχιά επεκτατικής οικονομικής ανάκαμψης. .
Υπάρχει τρόπος να αντιστραφεί το κλίμα με ενέργειες της ΕΕ;
Ο πρώην επικεφαλής της διαπράγματευσης επί θητείας Ομπάμα, Ρόμπερτ Μάλεϊ, αναφέρει:
«Δεδομένων των όσων έχει πει μέχρι σήμερα (ο πρόεδρος Τραμπ) είναι δύσκολο να μην αποσυρθεί από τη συμφωνία. Όλες οι προσπάθειες που έχουν γίνει για να πειστεί φαίνεται να έχουν αποτύχει.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Τραμπ είναι απρόβλεπτος.
Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να πει τι θα κάνει. Κατά κάποιο τρόπο, η τύχη της συμφωνίας έχει ήδη κριθεί, είτε αποσυρθεί τώρα, είτε διατηρήσει την αβεβαιότητα. Τα οφέλη που ήθελε να πάρει το Ιράν από τη συμφωνία, ουσιαστικά δεν θα τα πάρει. Συνεπώς, θα είναι δύσκολη η διατήρηση της συμφωνίας, εκτός αν η Ευρώπη κάνει κάτι σημαντικό»
Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Μάλεϊ ο ρόλος που θα διαδραματίσουν οι Ευρωπαίοι θα καθορίσει τις εξελίξεις.
«Ακόμη κι αν ο πρόεδρος Τραμπ αποφασίσει αυτή την εβδομάδα πως θα δώσει διορία τριών μηνών στην Ευρώπη για να φέρει μια καλύτερη συμφωνία, γνωρίζουμε πως δεν θα γίνει κάτι τέτοιο, γιατί δεν μπορείς να αποσπάσεις μονομερώς μια καλύτερη συμφωνία.
Συνεπώς, θα προστεθούν τρεις ακόμη μήνες αβεβαιότητας. Το ερώτημα τώρα είναι εάν το κομμάτι της συμφωνίας που αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες τελειώσει σήμερα ή ο θάνατος θα είναι αργός. Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη έγκειται στην Ευρώπη να πείσει τους Ιρανούς πως έχει αρκετά να τους προσφέρει, ανεξάρτητα με το τι θα κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να πείσουν τους Ιρανούς πως θα τους δώσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη, αλλά θα είναι πιο αυστηροί σε άλλους τομείς. Νομίζω πως αυτή θα είναι μια έντιμη συζήτηση με το Ιράν»
Ο πρώην επικεφαλής της διαπραγμάτευσης πάντως, επισημαίνει πως περιθώρια υπάρχουν για να μην οδηγηθεί σε ολοκληρωτική κατάρρευση η συμφωνία του 2015.
Πάντως αυτό που αναφέρει ο διαπραγματευτής είναι το εξής: Ακόμα κι αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν μπορεί η ΕΕ να τηρήσει το δικό της κομμάτι της συμφωνίας δίνοντας περισσότερα ανταλλάγματα στο Ιράν κάτι που θα σήμαινε «πόλεμο» μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ.
Η Συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν επετεύχθη σε μία εποχή που το πολιτικό ρίσκο ήταν ιδιαίτερα αυξημένο. Οι στρόφιγγες για τις Ιρανικές επιχειρήσεις είχαν αρχίσει να στερεύουν και η αγορά έδειχνε να ασφυκτιά.
2 χρόνια μετά το άνοιγμα στις αγορές, άρχισε να φαίνεται ένα ιρανικό οικονομικό θαύμα.
Πλέον το 90% των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί εξαιτίας του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, έχει αρθεί. Ανάμεσα στις πιο σημαντικές αλλαγές είναι η απελευθέρωση των συναλλαγών μέσω Τραπεζών, το άνοιγμα της αγοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου και οι μεταφορές.
«Η επανασύνδεση του Ιράν με το τραπεζικό σύστημα είναι προφανώς ένα πολύ σημαντικό βήμα αλλά έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Η κατάσταση συνεχώς βελτιώνεται. Βλέπουμε ότι μπορούμε να επενδύσουμε στο μέλλον. Σε μερικές περιπτώσεις υπάρχουν προβλήματα αλλά τα αντιμετωπίζουμε. Όπως είπα όμως δεν μπορούν να λυθούν όλα σήμερα, υπάρχει περιθώριο για βελτίωση,» έλεγε προ μηνών ο Αλέξις Μπονέλ, CEO της BENTELER Co.
Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα του Ιράν, 29 Ιρανικές Τράπεζες έχουν επανασυνδεθεί με το δίκτυο συναλλαγών SWIFT, επιτρέποντάς τους να πραγματοποιούν και πάλι διασυνοριακές συναλλαγές με ξένες τράπεζες ύστερα από την άρση των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης.
«Η νέα συμφωνία για τα πυρηνικά μας δίνει μία καλή ευκαιρία να υπογράψουμε νέες συμβάσεις με ξένες εταιρίες. Ευτυχώς, η εταιρία Κόντρο χρησιμοποίησε αυτή την ευκαιρία και υπέγραψε συμβόλαια, τα οποία τέθηκαν σε ισχύ από την περασμένη εβδομάδα,» μας εξηγεί ο Καμράν Σεπεχρί αναπληρωτής διευθυντής της Khodro Company.
Τον περασμένο Ιούνιο το Ιράν παρήγγειλε 100 επιβατικά αεροσκάφη από την αμερικανική αεροναυπηγική βιομηχανία Boeing στο πλαίσιο μιας ιστορικής συμφωνίας αξίας 17 δισ. δολαρίων. Αυτή ήταν η πρώτη παραγγελία αμερικανικών αεροσκαφών για την ιρανική αγορά και μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
«Νομίζω πως η Γαλλία έιναι πρώτη χώρα και η Γερμανία δεύτερη, εντούτοις η Γαλλία πουλάει τα προϊόντα τη ιδίως αυτοκίνητα αλλά και αεροσκάφη τύπου Airbus. Αυτά είναι σημαντικά γεγονότα. Επίσης Ιταλικά αεροσκάφη αγοράστηκαν και παραδόθηκαν στο Ιράν την περασμένη εβδομάδα. Είναι πολύ σημαντικές συνεργασίες,» έλεγε πέρυσι ο οικονομικός αναλυτής Σαέντ Λεινταζ.
Μετά το άνοιγμα της αγοράς του Ιράν κάποιοι κάνουν λόγο για ένα σύγχρονο οικονομικό θαύμα. Ο ρυθμός ανάπτυξης από -7 έφτασε στο + 8, μία υπόσχεση που είχε δώσει η κυβέρνηση Ροχανί.
Μεγάλο αγκάθι παραμένει η ανεργία που κυμαίνεται στο 12.5% αλλά συγκρινόμενο με το 20% που έχει η Ελλάδα χωρίς εμπάργκο 40 ετών, μάλλον είναι πταίσμα.
Το στοίχημα ήταν να εδραιωθούν σχέσεις με τις υπόλοιπες αγορές ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας σε τομείς των νέων τεχνολογιών.
Η Ευρώπη εδραιώνει την παρουσία της στο Ιράν. Η Γαλλία υπέγραψε συμφωνία με την Τεχεράνη, για την δημιουργία εργοστασίων της Renault και της Peugeot τα οποία θα λειτουργήσουν σε ένα χρόνι και παρόμοιες συμφωνίες έχουν συναφθεί με την Ιταλία και τη Γερμανία.
Όπως είναι κατανοητό η ΕΕ κινδυνεύει να υποστεί μια οδυνηρή οικονομική καταστροφή διαμέσου ΗΠΑ που μάλλον αυτό ακριβώς ζητάνε να πετύχουν.