EE-Βρετανία: Τα βασικά σημεία του σχεδίου συμφωνίας για το Brexit

Αποτέλεσμα σκληρών διαπραγματεύσεων, αιτία διαδοχικών παραιτήσεων υπουργών της κυβέρνησης, θρυαλλίδα για το πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας. Στο μέσο ή στο τέλος του Γολγοθά του Brexit, ακολουθούν κάποια από τα βασικά σημεία του σχεδίου συμφωνίας Λονδίνου – Βρυξελλών για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δικαιώματα των Πολιτών

Το σχέδιο συμφωνίας προστατεύει τα δικαιώματα τουλάχιστον 3.000.000 Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στη Βρετανία και ενός εκατομμυρίου Βρετανών πολιτών που ζουν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται, να λαμβάνουν τις παροχές στην επιλεγόμενη χώρα διαμονής τους.

Οικονομική διευθέτηση

Λονδίνο και Βρυξέλλες συμφώνησαν να «σεβαστούν τις κοινές δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει», στα οικονομικά ζητήματα, όσο η Βρετανία ήταν κράτος-μέλος της Ενωσης. Η βρετανική κυβέρνηση αποτιμά τον συνολικό λογαριασμό του «διαζυγίου» σε περίπου 35 με 39 δισεκατομμύρια λίρες.

Μεταβατική περίοδος

Βάσει σχεδίου, η Βρετανία θα εισέλθει σε μια 21μηνη μεταβατική περίοδο μετά την αποχώρησή της από το μπλοκ, τον ερχόμενο Μάρτιο. Αυτό το χρονικό διάστημα τελειώνει το 2020, δίνοντας χρόνο και στις δύο πλευρές να διαπραγματευτούν μια μελλοντική πολιτική και εμπορική σχέση. Η συμφωνία επίσης περιλαμβάνει πρόβλεψη μίας μόνο παράτασης στην μεταβατική περίοδο να συμφωνηθεί έως το τέλος του Ιουνίου 2020.

Backstop (δίκτυ ασφαλείας)

Το ζήτημα που έφερε σε αδιέξοδο τις συνομιλίες ήταν τα ιρλανδικά σύνορα και η αποφυγή της επαναφοράς ενός «σκληρού συνόρου» ανάμεσα στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία, ώστε να διαφυλαχθούν οι ειρηνευτικές συμφωνίες του 1998. Το σχέδιο συμφωνίας προβλέπει ένα backstop (δίκτυ ασφαλείας), αντί ενός συνόρου που θα χώριζε το νησί στη μέση. Προορισμένο να εφαρμοστεί μόνο ως έσχατη λύση, το backstop προβλέπει την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην τελωνειακή ένωση, αλλά και ένα ειδικό ρυθμιστικό πλαίσιο για την Βόρεια Ιρλανδία κατά την διάρκεια μεταβατικής περιόδου, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την μελλοντική εμπορική σχέση ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Διακυβέρνηση

Βρετανοί διαπραγματευτές είχαν απορρίψει την αρχική πρόταση της ΕΕ ότι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να έχει την άμεση εποπτεία του σχεδίου συμφωνίας. Λονδίνο και Βρυξέλλες συμφώνησαν, πλέον, να εγκαθιδρύσουν μια επιτροπή για την επίλυση των διαφορών, με την επιλογή ιδιαίτερα ζητήματα να οδηγούνται σε μια ειδική οµάδα διαιτησίας. Αυτή θα αναζητά οδηγείες του Δικαστηρίου της ΕΕ, όταν η ευρωπαϊκή νομοθεσία διακυβεύεται.

Κύπρος και Γιβραλτάρ

Το προσχέδιο προβλέπει ειδικές διατάξεις για την Κύπρο και το Γιβραλτάρ, σε ζητήματα διακυβέρνησης όπως τα δικαιώματα των πολιτών, η φορολογία και άλλα θέματα.

Μελλοντική σχέση

Το σχέδιο συμφωνίας καθορίζει τους όρους της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και όχι τη μορφή των μελλοντικών σχέσεων.

Εντούτοις, θεωρείται ότι αποτελεί τη βάση των διαπραγματεύσεων για τις σχέσεις των δύο πλευρών, το περίγραμμα των οποίων θα αναφέρεται σε μια συνοδευτική πολιτική διακήρυξη. Το επτασέλιδο προσχέδιο της διακήρυξης αυτής δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.

Ως τώρα, Λονδίνο και Βρυξέλλες έχουν συμφωνήσει σε μια σειρά αρχών για τη θεμελίωση της μελλοντικής πολιτικής και εμπορικής τους σχέσης, σε θέματα από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το κράτος δικαίου, στόχος για το ελεύθερο εμπόριο αγαθών, βιώσιμη αλιεία, συνεργασία σε θέματα ασφάλειας και κοινές δράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.