Λιβύη: Τι αλλάζει με την παραίτηση Σάρατζ – Θα διατηρηθεί η τουρκική παρουσία στο δυτικό τμήμα της χώρας

Η παραίτηση του πρωθυπουργού της τουρκόφιλης κυβέρνησης της Λιβύης Φαγιέζ αλ Σάρατζ θα φέρει εξελίξεις και στα ελληνοτουρκικά ενώ δεν έτυχε θετικής αποδοχής στην Άγκυρα που είχε επενδύσει όλη της την στρατηγική της Μεσογείου στον εθνικά Τούρκο Λίβυο ηγέτη.

Ο Σάρατζ ανακοίνωσε το βράδυ της Τετάρτης ότι θα αποχωρήσει από την εξουσία έως τα τέλη Οκτωβρίου. Για πολλούς ήταν μία αναμενόμενη κίνηση, η οποία είχε συμφωνηθεί το προηγούμενο διάστημα από τις διεθνείς δυνάμεις που μεσολαβούσαν για την παύση των εμφύλιων εχθροπραξιών.

Άλλωστε λίγες ημέρες πριν είχε παραιτηθεί και η μεταβατική κυβέρνηση στην ανατολική Λιβύη, που στηρίζεται από τον Χαλίφα Χάφταρ, έπειτα και από την πυρπόληση της έδρας της στη Βεγγάζη.

Ο πρωθυπουργός Αμπντουλάχ Αλ-Τάνι υπέβαλε την παραίτησή του στη λιβυκή Βουλή, που εδρεύει και αυτή στη Βεγγάζη.

Εκεί «περιέργως» δημιουργήθηκαν «διαδηλώσεις» και «επεισόδια» από «αγανακτισμένους» κάτι που συνέβη και στην Τρίπολη.

Σε ότι αφορά την παράνομη μετανάστευση να υπενθυμίσουμε πως η χώρα της Αφρικής αποτελεί μία από τις βασικές, μαζί με την Τουρκία, πύλες που χρησιμοποιούν οι διακινητές, προκειμένου να προωθήσουν χιλιάδες αλλοδαπούς στην Ευρώπη.

Ο Σάρατζ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί σε ομιλία του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση. Μία εξαιρετικά σημαντική παράμετρος στην παραίτηση του Λίβυου ηγέτη, είναι οι στενές σχέσεις που είχε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς μαζί συμφώνησαν και υπέγραψαν το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Ο Σάρατζ αποτελεί εκ των σημαντικότερων συμμάχων του Ερντογάν ενώ ανήκει και στην περιβόητη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Η παραίτησή του φέρνει ερωτήματα σε ότι αφορά τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στη Λιβύη, που υποστηρίζουν τον κυβερνητικό στρατό έναντι των δυνάμεων του στρατάρχη Χάφταρ.

Στην πραγματικότητα αυτό που θα δημιουργηθεί είναι μια συμφωνία Εθνικής Ενότητας. Οι συμφωνίες με την Άγκυρα αναμένεται να τηρηθούν εκτός συγκλονιστικού απροόπτου.

Αυτό θα γίνει για όλες τις συμφωνίες τις οποίες έχει υπογράψει με την Άγκυρα η τουρκόφιλη κυβέρνηση όπως η κατασκευή βάσεων και ναυστάθμου και η παραχώρηση προς χρήση από την Τουρκία, της μεγάλης αεροπορικής βάσης Αλ Ουατίγια.

Η παραίτηση Σάρατζ στην Λιβύη έχει την σημασία της. Σημαίνει ότι επιβλήθηκε από ξένες δυνάμεις. Τον υποχρέωσαν. Άρα οι ίδιες δυνάμεις έχουν πάρει απόφαση και για το μέλλον των τουρκολιβυκών συμφωνιών…#Libya, #Turkey, #Sarraj

— Theofrastos Andreopoulos (@andreopoulost) September 17, 2020

Την πρόθεση του Σάρατζ να παραιτηθεί είχε ανακοινώσει προ ημερών το πρακτορείο Bloomberg το οποίο επεσήμανε μάλιστα σε σχετικό δημοσίευμα ότι θα παραμείνει στη θέση του μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, τον ερχόμενο μήνα.

Λίγα λεπτά πριν από τις ανακοινώσεις του Σάρατζ στη Λιβύη, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι Τούρκοι και Ρώσοι αξιωματούχοι είναι κοντά σε μια συμφωνία που θα αφορά τις παραμέτρους μιας εκεχειρίας στη Λιβύη αλλά και τη συνέχιση της πολιτικής διαδικασίας.

Δεν είναι γνωστό εάν ήταν σε γνώση της πρόθεσης παραίτησης του Φ.Σάρατζ αλλά εκτιμούμε πως δεν γίνεται να μην το γνώριζαν οι Τούρκοι αυτό.

Η παραίτηση του Σαράτζ ουσιαστικά εντάσσεται στην προσπάθεια να βρεθεί μία ειρηνική λύση στο πρόβλημα, αλλά δεν ήταν μόνο οι έξωθεν πιέσεις που υποχρέωσαν τον επικεφαλής της κυβέρνησης στην Τρίπολη και ηγέτη της μίας από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές να παραιτηθεί.

Λίγο καιρό νωρίτερα είχε λάβει χώρα μία μαζική διαδήλωση στην Τρίπολη με αίτημα ακριβώς την παραίτηση του Σαράτζ (ακριβώς όπως «συμπτωματικά» έγινε και στην Βεγγάζη). Τότε, οι δυνάμεις ασφαλείας είχαν επιτεθεί εναντίον των διαδηλωτών, πυροβολώντας στο ψαχνό, με αποτέλεσμα να υπάρξουν αρκετοί τραυματίες. Τότε, κλιμάκιο των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη είχε εκφράσει την ανησυχία του, αναφερόμενο σε δολοφονίες, τραυματισμούς και συλλήψεις.

Ο Σάρατζ είχε εκμεταλλευτεί τις κοινωνικές αντιδράσεις για να απομακρύνει τον υπουργό Εσωτερικών της κυβέρνησής του, δηλώνοντας πως ο χειρισμός του στην αντιμετώπιση των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας και ειδικότερα η βίαιη καταστολή θα ερευνηθεί.

Εκείνη η αποπομπή, όμως, συνδέεται και με την ομηρεία την οποία έχει επιβάλει ο Ερντογάν στην κυβέρνηση της Τρίπολης. Υπενθυμίζουμε ότι ο Σαράτζ είχε απομακρύνει κι άλλα στελέχη του καθεστώτος του, τα οποία είναι γνωστά για τις πολύ στενές σχέσεις τους με την Άγκυρα.

Τελικά μετά από ισχυρή τουρκική παρέμβαση, ο Σαράτζ υποχρεώθηκε να επαναφέρει τον υπουργό του και τώρα, είναι ο ίδιος που υποχρεώνεται να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία. Έτσι τουλάχιστον υποστηρίζει το Bloomberg. «Αναγγέλλοντας την παραίτησή του, ανακουφίζεται από ένα δυσβάσταχτο βάρος» αναφέρουν οι πηγές «και ίσως, κατά κάποιο τρόπο, να διευκολύνει τις συνομιλίες στη Γενεύη. Οι αντίπαλες πλευρές θα κληθούν να συμφωνήσουν σε μια νέα δομή Προεδρικού Συμβουλίου που θα ενοποιεί τη διαιρεμένη χώρα και θα οργανώσει εκλογές», αναφέρει το δημοσίευμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντικό ρόλο στην παραίτηση του Λίβυου πρωθυπουργού έπαιξε το κύμα αμφισβήτησης, το οποίο εκδηλωνόταν και στις πόλεις της δυτικής Λιβύης. Τις τελευταίες εβδομάδες κάποιοι προειδοποιούσαν πως επέρχεται κοινωνική έκρηξη, αν και ο ίδιος ο Σάρατζ έδειχνε να ανησυχεί περισσότερο για την εκδήλωση πραξικοπήματος εναντίον του από στελέχη της κυβέρνησής του.

Αυτός ήταν άλλωστε και ο αληθινός λόγος που είχε εκδιώξει τον επίσης φιλότουρκο υπουργό Εσωτερικών Μπασάγκα. Φοβόταν μήπως κινηθεί εναντίον του, δεδομένου ότι είχε την στήριξη των πολιτοφυλακών. Το προηγούμενο διάστημα, μάλιστα, είχε συναντηθεί με υψηλόβαθμους στρατιωτικούς για να διασφαλίσει την υποστήριξη τους στο πρόσωπό του.

Αμέσως μετά είχε διοχετεύσει στα Μίντια ότι η άμεση κατάπαυση του πυρός στην Λιβύη θα συνοδευθεί από την διενέργεια εκλογών για την εκλογή προέδρου, κυβέρνησης και Κοινοβουλίου τον Μάρτιο του 2021.

Η αλήθεια είναι πως οι Τούρκοι τα έπαιξαν όλα για όλα στην προσπάθεια κατάληψης της Σύρτης. Από την στιγμή που αυτό δεν έγινε και τα έσοδα των πετρελαιοπηγών ελέγχονται από τις δυνάμεις του Χαλίφα Χάφταρ, ήταν πολύ δύσκολο να παραμείνει στην εξουσία ο Φ.Σάρατζ. Βλέπεται πρόκειται για έναν μη εκλεγμένο ηγέτη και συνεπώς δεν έχει καμία νομιμότητα για τη νέα εποχή της Λιβύης, όποια κι αν είναι αυτή.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα αλλάξει τίποτα ως προς την τουρκική παρουσία στην δυτική Λιβύη. Άλλωστε στις ξένες δυνάμεις που έχουν ανακατευτεί στο λιβυκό, είναι και η Γερμανία, η οποία στηρίζει ολοκληρωτικά τις τουρκικές θέσεις.

Οι Γάλλοι δεν τους θέλουν εκεί αλλά ξέρουν ότι δεν μπορούν και να τους διώξουν…