Αϊτή: Πολιτικοί ηγέτες κατέληξαν σε συμφωνία για να σχηματιστεί μεταβατικό συμβούλιο

Σε συμφωνία για να σχηματιστεί προεδρικό μεταβατικό συμβούλιο με θητεία 22 μηνών και αποστολή να αποκαταστήσει την τάξη στη χώρα της Καραϊβικής που πλήττεται από την πολιτική αστάθεια και τη βία συμμοριών κατέληξαν πολιτικοί ηγέτες της Αϊτής.

Το εννεαμελές συμβούλιο —επτά μέλη του θα έχουν δικαίωμα ψήφου, δύο θα είναι παρατηρητές— θα συγκροτήσουν αντιπρόσωποι των κυριότερων κομμάτων, του ιδιωτικού τομέα και της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών. Η εντολή του θα τερματιστεί «την 7η Φεβρουαρίου 2026», σύμφωνα με το κείμενο.

Αναμένεται να αντικαταστήσει τον αμφισβητούμενο de facto πρωθυπουργό Αριέλ Ανρί, που ανακοίνωσε την παραίτησή του την 11η Μαρτίου.

Το βράδυ προχθές Κυριακή τα μέλλοντα μέλη του συμβουλίου διαβίβασαν τη συμφωνία και το προσχέδιο εφαρμοστικού διατάγματός της στην κοινότητα των κρατών της Καραϊβικής (CARICOM), διευκρίνισε πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου.

Ο περιφερειακός οργανισμός αναμένεται να κοινοποιήσει τα έγγραφα στην απερχόμενη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ανρί και ο σχηματισμός του συμβουλίου αναμένεται να επικυρωθεί με δημοσίευση στην επίσημη Εφημερίδα της Κυβέρνησης.

Πρώτο του καθήκον θα είναι να επιλέξει πρωθυπουργό που, σε συνεργασία μαζί του, θα σχηματίσει νέα υπηρεσιακή κυβέρνηση και θα οδηγήσει τη χώρα σε «δημοκρατικές, ελεύθερες και αξιόπιστες εκλογές», αναφέρει το κείμενο της συμφωνίας.

Κανένα από τα μέλη του συμβουλίου ή της υπηρεσιακής κυβέρνησης δεν θα επιτραπεί να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές.

Οι διαπραγματεύσεις, που επέβλεπε η CARICOM, καθυστέρησαν εξαιτίας διαφωνιών ανάμεσα στα κόμματα που συμμετείχαν όσον αφορά τον διορισμό νέου πρωθυπουργού και αμφιβολιών για το κατά πόσο είναι καν νόμιμο το όργανο αυτό.

Το μεταβατικό σχήμα θα έχει τρεις προτεραιότητες: να αποκατασταθεί «η ασφάλεια», να προωθηθούν «αναθεώρηση του Συντάγματος» και «θεσμικές μεταρρυθμίσεις» και να οργανωθούν «εκλογές».

Η πολιτική συμφωνία προβλέπει έτσι τη δημιουργία συμβουλίου εθνικής ασφαλείας, στελεχωμένου από ειδικούς, που θα επιβλέψει την εφαρμογή συμφωνιών για τη διεθνή βοήθεια ως προς την ασφάλεια, πάνω απ’ όλα την ανάπτυξη διεθνούς οπλισμένης δύναμης, στην οποία έχει δώσει πράσινο φως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Το μεταβατικό συμβούλιο θέλει να εγκατασταθεί στο Palais national («εθνικό παλάτι», η έδρα της προεδρίας και της κυβέρνησης), στο κέντρο της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς, που έχει γίνει τις τελευταίες εβδομάδες στόχος επανειλημμένων επιθέσεων από συμμορίες.

Στην περιοχή ακούγονταν πυροβολισμοί χθες Δευτέρα, είπαν κάτοικοι στο Γαλλικό Πρακτορείο. Αναπτύχθηκαν μονάδες των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας.

Η Αϊτή δεν έχει πρόεδρο μετά τη δολοφονία του Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021, ούτε πλέον κοινοβούλιο εν ενεργεία. Οι πιο πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν το 2016.

Στα τέλη Φεβρουαρίου ισχυρές αϊτινές συμμορίες, που ελέγχουν πάνω από το 80% της πρωτεύουσας και κρίσιμους οδικούς άξονες, ένωσαν τις δυνάμεις τους κι άρχισαν να εξαπολύουν επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων, φυλακών, του διεθνούς αεροδρομίου και του κυριότερου λιμένα, με διακηρυγμένο στόχο να ανατρέψουν τον de facto πρωθυπουργό Ανρί.

Εμποδίστηκε να επιστρέψει στη χώρα μετά το επίσημο ταξίδι του στην Κένυα για να εξασφαλίσει εγγυήσεις για τη συμμετοχή του Ναϊρόμπι στη διεθνή οπλισμένη δύναμη που αναμένεται να αναπτυχθεί στη χώρα της Καραϊβικής με τις ευλογίες των Ηνωμένων Εθνών για να βοηθήσει την αστυνομία να αποκαταστήσει την ασφάλεια.

Οι Αϊτινοί αντιμετωπίζουν σοβαρή ανθρωπιστική κρίση — ελλείψεις τροφίμων, φαρμάκων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης.