Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στοχεύει στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ εντός της επόμενης πενταετίας

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έθεσε τις βάσεις για την ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προτού φτάσει το 2030, κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας της.

Η προοπτική αυτή παρουσιάζεται ως μέσο αποτροπής μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας, ιδιαίτερα τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες εμφανίζονται διστακτικές τόσο στο να επιτρέψουν την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ όσο και στο να αποστείλουν στρατεύματα για ειρηνευτική αποστολή μετά τον πόλεμο.

Παρά τα νομικά και δημοκρατικά εμπόδια που συνοδεύουν τη διαδικασία ένταξης, η ουκρανική κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες να εναρμονιστεί με τα κριτήρια της ΕΕ. Η φον ντερ Λάιεν επαίνεσε την πρόοδο της χώρας και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η ένταξη να γίνει νωρίτερα από το 2030, εφόσον συνεχιστεί ο ίδιος ρυθμός μεταρρυθμίσεων.

Το ζήτημα της ασφάλειας επισκίασε τη σύνοδο κορυφής που διοργάνωσε το Κίεβο, ιδιαίτερα μετά την αλλαγή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για το μέλλον της Ουκρανίας, αποκλείοντας την Ευρώπη από τη διαδικασία, ενώ παράλληλα επιρρίπτει ευθύνες στο Κίεβο για την έναρξη του πολέμου το 2022.

Παρά τις ανησυχίες για την αμερικανική στάση, η ΕΕ ανακοίνωσε νέο πακέτο βοήθειας ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον Μάρτιο, ενώ ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δεσμεύτηκε για πρόσθετη στήριξη 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Ο απερχόμενος Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό επίσης ανακοίνωσε νέα βοήθεια προς την Ουκρανία.

Η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ πριν από το 2030 δεν είναι μόνο βεβιασμένη αλλά και επικίνδυνη για την ίδια την Ένωση. Η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο, με κατεστραμμένες υποδομές, διαλυμένη οικονομία και εκτεταμένη διαφθορά, γεγονός που την καθιστά εξαιρετικά προβληματικό υποψήφιο μέλος. Αντί να βοηθήσει την Ευρώπη, η ένταξή της θα λειτουργήσει ως οικονομικό βαρίδι για τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν κρίσεις πληθωρισμού και ενεργειακής εξάρτησης. Η προώθηση της ένταξής της δεν βασίζεται σε ρεαλιστικά κριτήρια αλλά σε γεωπολιτικές σκοπιμότητες, αγνοώντας τις τεράστιες οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Αυτοί που προωθούν την είσοδο της Ουκρανίας στην ΕΕ λειτουργούν περισσότερο με βάση ιδεολογικές εμμονές και αντιρωσική ρητορική παρά με γνώμονα το συμφέρον της Ευρώπης. Η ΕΕ κινδυνεύει να μετατραπεί σε χρηματοδοτικό μηχανισμό του Κιέβου, φορτώνοντας στους Ευρωπαίους πολίτες το κόστος της ανασυγκρότησης μιας χώρας που δεν είναι έτοιμη ούτε θεσμικά ούτε οικονομικά να ενταχθεί.

Παράλληλα, η προσάρτηση ενός κράτους σε κατάσταση πολέμου θα φέρει την Ευρώπη πιο κοντά σε μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία, κάτι που πολλοί ηγέτες φαίνεται να παραβλέπουν. Η προοπτική αυτή, αντί να ενισχύσει την ασφάλεια της ηπείρου, απειλεί να τη βυθίσει σε νέες κρίσεις και συγκρούσεις, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα επεσήμανε ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τη μεταπολεμική σταθερότητα της Ουκρανίας, αντί να βασίζεται αποκλειστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι από την πλευρά του τόνισε ότι η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί με απλές δηλώσεις και πως η μόνη πραγματική εγγύηση ασφαλείας για τη χώρα του είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Η επιτάχυνση της ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ ενδέχεται να ενισχύσει το Κίεβο, αλλά εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο η Ευρώπη είναι έτοιμη να δεχθεί μια χώρα σε πόλεμο, με σοβαρά οικονομικά και διαρθρωτικά προβλήματα. Την ίδια στιγμή, η μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής και η προθυμία του Τραμπ να διαπραγματευτεί απευθείας με τη Μόσχα αλλάζουν τα δεδομένα, αφήνοντας την ΕΕ αντιμέτωπη με κρίσιμες αποφάσεις.