Παρακάτω παρουσιάζουμε τις ερωτήσεις του πρακτορείου ειδήσεων «Armenpress» στον υπουργό Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Αρμενίας καθώς και τις απαντήσεις του.
Ερώτηση: Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν κ. Ιλχάμ Αλίεφ στη χθεσινή του ομιλία δήλωσε, ότι η Αρμενία δεν είναι ειλικρινής στη διαδικασία επίτευξης της ειρήνης. Πώς θα το σχολιάσετε αυτό.
Απάντηση: Η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Αρμενίας έχει αποδείξει πολλάκις την ετοιμότητά της να καταβάλει προσπάθειες για εγκαθίδρυση διαρκούς σταθερότητας και ειρήνης στον Νότιο Καύκασο. Ταυτόχρονα, είναι οφθαλμοφανές, ότι οι προσπάθειες αυτές δεν μπορούν να είναι μονόπλευρες και ότι, το Αζερμπαϊτζάν πρέπει επίσης να κάνει έμπρακτα και ειλικρινή βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η εγκαθίδρυση της ειρήνης δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών της μιας πλευράς και μόνο, ενώ οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να βασίζονται μόνο στις προτάσεις της μιας πλευράς.
Είναι οφθαλμοφανές, ότι για την επιτυχία αυτών των προσπαθειών είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί και να επιλυθεί -με τρόπο αποδεκτό από όλα τα μέρη- ο σωρός των προβλημάτων που προκάλεσαν τη διένεξη που υφίσταται. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δηλώσεις που γίνονται από το επίσημο Μπακού, σχετικά με την διευθέτηση της διένεξης του Ναγκόρνο Καραμπάχ, τουλάχιστον δεν γίνονται κατανοητές ή περισσότερο – δημιουργούν αμφιβολίες, σχετικά με την ειλικρίνεια της πρόθεσης των Αρχών του Αζερμπαϊτζάν για την επίτευξη της ειρήνης.
Όποιες δηλώσεις και αν γίνουν, η διένεξη του Ναγκόρνο Καραμπάχ συνεχίζει να υφίσταται έως ότου αντιμετωπιστούν τα ζητήματα ασφάλειας των Αρμενίων του Αρτσάχ, των επαρκών εγγυήσεων για την προστασία όλων των δικαιωμάτων, καθώς και αυτά που αφορούν το καθεστώς του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα ζητήματα που αφορούν το καθεστώς απορρέουν από την επαρκή εγγύηση για την προστασία όλων των δικαιωμάτων. Στον σύγχρονο κόσμο, η κατάσταση που δημιουργήθηκε από τη χρήση βίας, δεν μπορεί να αποτελέσει λύση στο πρόβλημα.
Ο ισχυρισμός, ότι ως αποτέλεσμα της χρήσης βίας δεν υπάρχει καν το Ναγκόρνο Καραμπάχ – αποδεικνύει ότι σε γενικές γραμμές το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι εποικοδομητικό. Περιττό να πούμε ότι αυτό, φυσικά, δεν ανταποκρίνεται τόσο στην ωμή πραγματικότητα – το πιο σημαντικό μέρος της οποίας είναι η ύπαρξη Αρμενίων του Αρτσάχ στο Αρτσάχ και η παρουσία των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων για τη διασφάλιση της ασφάλειάς τους- όσο και στην τριμερή δήλωση της 9ης Νοεμβρίου, που σταμάτησε τον πόλεμο, ορίζοντας ξεκάθαρα την ύπαρξη του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τις δηλώσεις των Αρχών του Αζερμπαϊτζάν σχετικά με την ανυπαρξία της Συμπροεδρίας της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ. Καταρχάς, κανείς δεν έχει αναστείλει και δεν μπορεί να αναστείλει τη διεθνή εντολή της Συμπροεδρίας, χωρίς τη σχετική απόφαση του διεθνούς θεσμού που την ορίζει δηλαδή να συμβάλλει στην πολιτική διευθέτηση της διένεξης του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Σε αυτήν την περίπτωση είναι ακατανόητο γιατί εάν τα μέρη θέλουν πραγματικά να διαπραγματευτούν ειλικρινά και να βρουν αμοιβαία αποδεκτές λύσεις, να επιτύχουν μια σταθερή και συνολική ειρήνη, τότε γιατί αυτές οι διαπραγματεύσεις δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της Συμπροεδρίας της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ; Αυτό είναι ένα πλαίσιο που έχει τη σαφή υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας και δεν είναι λογικό και εύλογο να μην αξιοποιηθούν η εμπειρία και οι δυνατότητες του.
Ερώτηση: Ο κ. Ιλχάμ Αλίεφ ισχυρίζεται, ότι η αρμενική πλευρά καθυστερεί τη διαδικασία απεμπλοκής της περιοχής. Τι μπορείτε να πείτε για αυτό;
Απάντηση: Εμείς, οι ίδιοι, πάντοτε δηλώναμε, ότι μας ενδιαφέρει να ανοίξουμε όλες τις υποδομές μεταφοράς και οικονομίας στην περιοχή. Αυτό αποδεικνύεται, τόσο από τις τριμερείς δηλώσεις τις 11ης Ιανουαρίου και τις 26ης Νοεμβρίου του 2021, που εγκρίθηκαν με την διαμεσολάβηση της ρωσικής πλευράς, όσο και από τις συμφωνίες που επετεύχθησαν στις Βρυξέλλες.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαίτερα, ότι η Αρμενία καθ’ όλη τη διάρκεια ενεπλακόταν στις συζητήσεις με καλή τη πίστη και η διαδικασία θα ήταν πολύ πιο ομαλή και πιο γρήγορη, αν δεν υπήρχαν οι δηλώσεις του Αζερμπαϊτζάν, σχετικά με το εξωεδαφικό διάδρομο. Δηλώσεις, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, όπως με την τριμερή δήλωση της 9ης Νοεμβρίου του 2020, καθώς και με τις δηλώσεις που προανέφερα.
Όσον αφορά τις προσπάθειες του Αζερμπαϊτζάν να κάνει παραλληλισμούς μεταξύ του διαδρόμου του Λατσίν και της απεμπλοκής των περιφερειακών υποδομών μεταφορών στην περιοχή έχω να πω τα εξής.
Λοιπόν, προφανώς δεν μπορούν να έχουν το ίδιο καθεστώς, τουλάχιστον με βάση των διατάξεων της τριμερούς δήλωσης που υπογράφηκε στις 9 Νοεμβρίου 2020, οι οποίες ορίζουν με σαφήνεια το καθεστώς του διαδρόμου του Λατσίν. Επιπλέον, το Ναγκόρνο Καραμπάχ και η Αυτόνομη Δημοκρατία του Ναχιτσεβάν έχουν διαφορετικό καθεστώς, διαφορετική γειτνίαση και διαφορετικό περιβάλλον ασφαλείας. Ως εκ τούτου, οι σχέσεις τους με την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν δεν μπορούν να είναι ίδιες.
Θέλω να υπογραμμίσω και πάλι, ότι με την δήλωση της 9ης Νοεμβρίου προβλέπεται απεμπλοκή όλων των υποδομών στην περιοχή, ενώ το Αζερμπαϊτζάν καθυστερεί να κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Είμαστε έτοιμοι για την απεμπλοκή στην περιοχή, στο πλαίσιο των συμφωνιών που επετεύχθησαν για την διατήρηση της δικαιοδοσίας προς την κυριαρχία των χωρών και των δρόμων. Οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις των Αντιπροέδρων των Κυβερνήσεων των δύο χωρών στη Μόσχα, ακολούθησαν αυτή τη λογική.
