Σε ενδεχόμενα πρόωρα εκλογικούς ρυθμούς κινείται η αντιπολίτευση στη Γερμανία υπό το κεντροδεξιό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) μετά τη συντριβή των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) αλλά και των συμμάχων του (Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου.
Υπενθυμίζεται πως το SPD αν και είναι επικεφαλής του κυβερνητικού συνασπισμού (SPD, Πράσινοι, Φιλελεύθεροι) καθώς τερμάτισε πρώτο στις εκλογές του 2021, τερμάτισε… τρίτο στις πρόσφατες ευρωεκλογές στη Γερμανία, με την πρώτη θέση να καταλαμβάνει το CDU και έπειτα το δεξιό AfD.
Όσον αφορά τους Πράσινους τερμάτισαν τέταρτοι και οι Φιλελεύθεροι έκτοι, ακόμα και μετά το νεοσύστατο κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW), η οποία ήταν παλιότερα ηγετικό στέλεχος του κόμματος της Αριστεράς.
Yπενθυμίζεται πως οι ομοσπονδιακές εκλογές είναι προγραμματισμένες για το Σεπτέμβριο του 2025, δηλαδή σε μόλις 14 μήνες από σήμερα, αλλά έως τότε και συγκεκριμένα τον ερχόμενο Σεπτέπμβριο, μεσολαβούν τρεις πολύ σημαντικές τοπικές αναμετρήσεις σε 3 ανατολικά κρατίδια, στα οποία αναμένεται πρωτιά του δεξιού AfD και νέα συντριβή των τριών κυβερνητικών κομμάτων.
Η δεινή πολιτική κατάσταση του τρικομματικού συνασπισμού γίνεται ακόμη χειρότερη λόγω της τρέχουσας συζήτγησης για τον προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Handeslblatt, το CDU και το αδελφό κόμμα του στη Βαυαρία, CSU συγκεκριμενοποιούν τις προτάσεις τους για το πώς η κυβέρνηση συνασπισμού θα μπορούσε να εξοικονομήσει χρήματα στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό και να παρουσιάσει έτσι έναν συνταγματικό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό – χωρίς νέο χρέος. Ο κατάλογος των μέτρων είναι στη διάθεση της Handelsblatt.
Καταρτίστηκε από τον πολιτικό του προϋπολογισμού Ματίας Μίντελμπεργκ (Mathias Middelberg). Τα μέτρα θα μπορούσαν “σίγουρα να εξοικονομήσουν ένα διψήφιο ποσό δισεκατομμυρίων” μόνο για τον επερχόμενο ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του 2025, δήλωσε ο Middelberg στη Handelsblatt.
Η κυβέρνηση συνασπισμού του SPD, των Πρασίνων και του FDP πασχίζει εδώ και μήνες να καταρτίσει έναν νέο ομοσπονδιακό προϋπολογισμό. Ο συνασπισμός πρέπει να περικόψει τις δαπάνες κατά περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ. Εν όψει του στόχου, το SPD, για παράδειγμα, ζητά να χαλαρώσει το φρένο χρέους, ώστε να επιτραπούν επενδύσεις σε άλλους τομείς.
Ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ (FDP) είναι κάθετα αντίθετος σε αυτό και ζητά να δημιουργηθούν τα απαραίτητα χρήματα μέσω εξοικονομήσεων. Το Σαββατοκύριακο πρότεινε να καταργηθεί το “εισιτήριο της Γερμανίας” για τις τοπικές μεταφορές, το οποίο επιδοτείται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τα κρατίδια με 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ έκαστο, και τα χρήματα να επενδυθούν αντ’ αυτού στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Σε κλειστή συνεδρίαση στις αρχές της εβδομάδας, η ηγεσία του CDU ξεκίνησε τις προετοιμασίες για την προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές της Bundestag. Στη συνέχεια, ο γενικός γραμματέας Κάρστεν Λίνεμαν (Carsten Linnemann) δήλωσε ότι το κόμμα προετοιμάζεται “για παν ενδεχόμενο”. Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του συνασπισμού με τον συνασπισμό των “φαναριών”, η καγκελάριος θα έπρεπε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης.
27 δισεκατομμύρια ευρώ για εκατοντάδες προγράμματα στήριξης
Το SPD δεν είναι καν διατεθειμένο να μιλήσει για εξοικονόμηση πόρων στο Εισόδημα του Πολίτη ή στα συνταξιοδοτικά προγράμματα, σύμφωνα με την CDU/CSU. Μάλιστα, η Γιασμίν Φαχίμι, πρόεδρος της Γερμανικής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων, δήλωσε επίσης την περασμένη εβδομάδα σε συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας αναφορικά με το προεκλογικό πρόγραμμα του CDU ότι “δεν θα δεχθούμε ποτέ” περικοπές στις συντάξεις.
Με τις δικές της προτάσεις, η αντιπολίτευση εστιάζει, μεταξύ άλλων, στον μεγάλο αριθμό προγραμμάτων χρηματοδότησης. “Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση διαχειρίζεται σήμερα έναν ανεξέλεγκτο αριθμό σχεδόν 400 προγραμμάτων χρηματοδότησης”, δήλωσε ο Middelberg. “Πολλά δισεκατομμύρια θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν με τη σημαντική μείωση του αριθμού και του πεδίου εφαρμογής αυτών των προγραμμάτων”. Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό μόνο για το 2022 περιλαμβάνονται προγράμματα με όγκο 27 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο Middelberg πρότεινε, για παράδειγμα, να καταργηθεί “εντελώς” το πρόγραμμα χρηματοδότησης του Υπουργείου Οικογενειακών Υποθέσεων “Ζωντανή Δημοκρατία”. Το πρόγραμμα “υποστηρίζει κυρίως αριστερές πρωτοβουλίες που βρίσκονται τώρα στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων κατά του Ισραήλ”. Με τον τρόπο αυτό η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα εξοικονομούσε 200 εκατομμύρια ευρώ.
Σημείο διαφωνίας: φρένο χρέους
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης θέλει επίσης να καταργήσει τα προγράμματα με τα οποία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση χρηματοδοτεί τα αρχικά καθήκοντα των ομόσπονδων κρατιδίων. Σε αυτά περιλαμβάνεται, για παράδειγμα, το λεγόμενο “Startchancen-Programm” με όγκο ένα δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως. Ο πολιτικός του CDU αναφέρθηκε επίσης στο “ψηφιακό σύμφωνο για τα σχολεία”. “Στην ομοσπονδιακή μας δομή, η σχολική εκπαίδευση δεν αποτελεί ομοσπονδιακό καθήκον”, διευκρίνισε ο Middelberg.
Τα ομόσπονδα κρατίδια δεν πρέπει να θέλουν να το ακούσουν αυτό, ούτε καν εκείνα που κυβερνώνται από το CDU. Στηρίζονται εδώ και καιρό στη συγχρηματοδότηση και θα ήθελαν να παραιτηθούν από αρμοδιότητες και να λάβουν ως αντάλλαγμα περισσότερα έσοδα από τον φόρο επί των πωλήσεων, όπως επικρίνει η κοινοβουλευτική ομάδα της Bundestag.
Το δεύτερο σημείο διαφωνίας είναι το φρένο του χρέους. Οι ίδιοι οι πρωθυπουργοί των τοπικών ομοσπονδιακών κρατιδίων ζητούν να ερμηνευθούν λιγότερο αυστηρά οι κανόνες για το νέο χρέος και να καταστεί δυνατό να υπάρξει ειδικό χρέος για υποδομές, προστασία του κλίματος ή ψηφιοποίηση, για παράδειγμα. Ωστόσο, οι κομματικοί τους συνάδελφοι στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση το απορρίπτουν αυτό.
Όταν θεσπίστηκε το φρένο χρέους το 2011, τα ομόσπονδα κρατίδια απέφυγαν να εγκρίνουν ένα μικρό ποσό νέου χρέους στα πολιτειακά τους συντάγματα, όπως έκανε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Αυτό θα μπορούσε να διορθωθεί. Ωστόσο, όλες οι άλλες προτάσεις, όπως τα λεγόμενα “ειδικά ταμεία”, δεν είναι τίποτα περισσότερο από προσπάθειες να “τραβήξουν τα δόντια” του μηχανισμού του φρένου χρέους, σύμφωνα με την ηγεσία της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Η κοινοβουλευτική ομάδα τάσσεται υπέρ των εξαιρέσεων μόνο στον τομέα της άμυνας. Ο προϋπολογισμός πρέπει να αυξηθεί μόνιμα, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Γερμανία τηρεί τη διεθνή της δέσμευση και επενδύει τουλάχιστον το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της στις αμυντικές δυνατότητες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Κόκκινο μολύβι για το επίδομα των πολιτών και τη μετανάστευση
Το CDU θέλει να εξοικονομήσει πολλά χρήματα σε τομείς όπως το εισόδημα των πολιτών, αλλά και στη μεταναστευτική πολιτική. Αυτοί οι τομείς αφορούν “επιπτώσεις που αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου, αλλά στη συνέχεια μαζικά”, δήλωσε ο Middelberg. Αυτό είναι σημαντικό προκειμένου να επιτευχθούν οι απαραίτητες εξοικονομήσεις μεσοπρόθεσμα. “Το μεγαλύτερο στοιχείο εξοικονόμησης είναι το επίδομα των πολιτών”, είπε.
Ένα στα δέκα ευρώ του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού πηγαίνει ήδη για τη στήριξη των μακροχρόνια ανέργων, συνολικού ύψους 47 δισεκατομμυρίων ευρώ. “Το ποσοστό αυτό πρέπει να μειωθεί σημαντικά”, δήλωσε ο Middelberg. Για παράδειγμα, 1,7 εκατομμύρια δικαιούχοι του επιδόματος του πολίτη θα μπορούσαν να εργαστούν άμεσα ως άνεργοι. “Επομένως, η κυβέρνηση πρέπει να κάνει πολύ περισσότερα για να βάλει μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρώπων στην εργασία”.
Οι κυρώσεις και το χάσμα στους μισθούς και τα ημερομίσθια έλειπαν. “Μόλις 100.000 περισσότεροι άνθρωποι που εργάζονται αντί για το εισόδημα των πολιτών θα ανακούφιζαν τον προϋπολογισμό έως και κατά τρία δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο”, υπολόγισε ο Middelberg, “μέσω της εξοικονόμησης του εισοδήματος των πολιτών, της εξοικονόμησης ενοικίων και παρεπόμενων δαπανών, νέων φορολογικών εσόδων και της εξοικονόμησης από τις επιστροφές των ασφαλιστικών εισφορών”.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δαπανά επίσης 27 δισεκατομμύρια ευρώ για την πολιτική ασύλου και για την καταπολέμηση των αιτιών της φυγής σε άλλες χώρες. Το ποσό αυτό είναι “υπερβολικά υψηλό”, δήλωσε ο πολιτικός του προϋπολογισμού. Τα αίτια της φυγής πρέπει να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά και η μετανάστευση να περιοριστεί. Αυτό θα μπορούσε να “εξοικονομήσει πολλά χρήματα”.