Διεθνής Πολιτική
Την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία ανακοίνωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατά την διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN, ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί στην Λιθουανία το διήμερο 11 – 12 Ιουλίου.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε μεταξύ άλλων ότι η Σύνοδος Κορυφής του NATO πραγματοποιείται σε μια χρονική συγκυρία, κατά την οποία η Σουηδία επιθυμεί να ενταχθεί στη Συμμαχία, αντιμετωπίζοντας ωστόσο την αντίσταση τόσο της Τουρκίας όσο και της Ουγγαρίας. Στο σημείο αυτό, ο Τζο Μπάιντεν τόνισε ότι είναι αισιόδοξος για την εισδοχή της Σουηδίας στο NATO, αφού το «εμπόδιο» είναι η αναβάθμιση του στόλου μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-16 της Τουρκίας του ΝΑΤΟ, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Η Τουρκία αναζητά τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16. Και ο (Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος) Μητσοτάκης στην Ελλάδα αναζητά επίσης κάποια βοήθεια. Άρα λοιπόν, αυτό που προσπαθώ να κάνω ειλικρινά είναι να πετύχω μια συνεργασία, στην οποία ενισχύουμε το NATO όσον αφορά την στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας ώστε να επιτρέψουμε στη Σουηδία να ενταχθεί στην Συμμαχία».
.@POTUS Turkey is looking for modernization of F16. PM Mitsotakis is also looking for some help, so what I’m trying to do is, put together a little bit of a consortium, where we’re strengthening NATO in terms of military capacity of both Gr and Turkey, and allow Sweden to come in
— Lena Argiri (@lenaargiri) July 9, 2023
Με λίγα λόγια, ο Αμερικανός Πρόεδρος φαίνεται να αποκαλύπτει την προσπάθεια της Ουάσινγκτον ως προς τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και την Σουηδία για την ένταξη της τελευταίας στο NATO, υλοποιώντας το αίτημα της Άγκυρας για την αναβάθμιση του στόλου μαχητικών αεροσκαφών F-16.
Είναι σαφές ότι αυτό αποτελεί αρνητική εξέλιξη για την Αθήνα αλλά από την άλλη ο Λευκός Οίκος, σύμφωνα με τις δηλώσεις Μπάιντεν, φαίνεται να πιέζει παράλληλα και για την ικανοποίηση των ελληνικών προθέσεων ως προς την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, ενδεχομένως με την προμήθεια stealth μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων πέμπτης γενιάς τύπου F-35.
Υπενθυμίζεται ότι σε επιστολή που στάλθηκε στον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, οι βουλευτές της ομάδας ελληνικών θεμάτων στη Βουλή των Αντιπροσώπων ζήτησαν να δοθούν υπό όρους τα μαχητικά F-16 στην Τουρκία, δηλαδή να μην χρησιμοποιούνται για την παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.
Συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν για F16 και Σουηδία
Εν τω μεταξύ, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Ερντογάν και Μπάιντεν συμφώνησαν να συναντηθούν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους για να συζητήσουν την αίτηση προσχώρησης της Σουηδίας. Ο Ερντογάν υποστήριξε ότι είναι λάθος να συνδέεται το αίτημα της Άγκυρας για αγορά F-16 με την υποψηφιότητα της Σουηδίας για το ΝΑΤΟ.
Ο Ερντογάν θέλει επίσης ανταλλάγματα από τις χώρες της ΕΕ για την υποψηφιότητα της Στοκχόλμης για το ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας:
«Ο πρόεδρός μας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας συζητήθηκαν η θέση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η παράδοση των F-16 και η διαδικασία πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Οι ηγέτες συμφώνησαν να συναντηθούν τετ α τετ στο Βίλνιους και να συζητήσουν λεπτομερώς τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ και περιφερειακά ζητήματα.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Σουηδία έχει κάνει κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, κάνοντας αλλαγές στην αντιτρομοκρατική νομοθεσία, αλλά το γεγονός ότι οι υποστηρικτές της τρομοκρατικής οργάνωσης PKK/PYD/YPG εξακολουθούν να πραγματοποιούν ελεύθερα διαδηλώσεις που υμνούν την τρομοκρατία καθιστά τα βήματα που έγιναν μάταια.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι δεν είναι σωστό να συσχετίζεται το αίτημα της Τουρκίας για F-16 με την ένταξη της Σουηδίας και ευχαρίστησε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν για την υποστήριξή του στο αίτημα της Τουρκίας για F-16.
Δηλώνοντας ότι η Τουρκία έχει αρχές και είναι ειλικρινής όσον αφορά την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι θέλουν να αναζωογονήσουν τη διαδικασία πλήρους ένταξης στην ΕΕ και ότι θέλουν οι ηγετικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ηγεσία της ΕΕ να δώσουν ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα υποστήριξης της ένταξης της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους».
