Σε βασική προτεραιότητα της G20 προσπαθούν οι ΗΠΑ και η υπόλοιπη Δύση να αναδείξουν την καταδίκη του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, παρά τις προσπάθειες της οικοδέσποινας Ινδονησίας να μπουν στο επίκεντρο συζητήσεις για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης και επιβράδυνσης της ανάπτυξης, αλλά και η υπέρβαση της επισιτιστικής, ενεργειακής και κλιματικής κρίσης, μεταξύ άλλων.
Πληροφορίες για την έναρξη των συνομιλιών της πρώτης μέρας της συνεδρίασης της G20 αναφέρουν το θέμα που μονοπώλησε τη συζήτηση ήταν ο χαρακτήρας της ρωσικής επέμβασης στην Ουκρανία, θέμα για το οποίο προέκυψε σοβαρή διχογνωμία με αντικρουόμενες θέσεις για το ποια πρέπει να είναι η στάση της συνόδου.
Ειδικότερα, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους κατέθεσαν ένα προσχέδιο ψηφίσματος που καταδικάζει τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία, την οποία ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, απέρριψε ως αδικαιολόγητη πολιτικοποίηση της συγκεκριμένης συζήτησης.
Η σύνοδος κορυφής στο Μπαλί είναι η πρώτη συνάντηση των ηγετών της G20 από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την επιχείρηση στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου.
Ο πόλεμος, τον οποίο η Ρωσία περιέγραψε ως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», έχει επισκιάσει τη συνάντηση παρά τις εκκλήσεις από την Ινδονησία για ενότητα στα ζητήματα που τίθενται προς συζήτηση στην ατζέντα και εστίαση στην κοινή δράση για την επίλυση των προβλημάτων παγκόσμιας φύσης.
«Τα περισσότερα μέλη καταδίκασαν σθεναρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τόνισαν ότι προκαλεί τεράστιο ανθρώπινο πόνο και επιδεινώνει τις υπάρχουσες αδυναμίες της παγκόσμιας οικονομίας», ανέφερε απόσπασμα του προσχεδίου ψηφίσματος 16 σελίδων, σύμφωνα με αντίγραφο που απέκτησε το Reuters.
«Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις για την κατάσταση (ς.ς. του πολέμου) και τις κυρώσεις (ς.ς. εις βάρος της Ρωσίας)», αναφέρεται στο προσχέδιο, το οποίο σύμφωνα με διπλωματικές πηγές δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τους ηγέτες των 20 ισχυρότερων χωρών του πλανήτη.
Σημειώνεται ότι οι συναντήσεις των μελών της G20 έχουν αποτύχει στο παρελθόν να καταλήξουν σε κοινές δηλώσεις λόγω διαφωνίας μεταξύ της Ρωσίας και άλλων μελών σχετικά με τις διατυπώσεις, μία εκ των οποίων και η περιγραφή του πολέμου στην Ουκρανία.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε νωρίτερα ότι οι ΗΠΑ περίμεναν από τη G20 να καταδικάσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε από την πλευρά του ότι υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια για μια συμφωνία ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι αποδεκτός από την G20.
Νωρίτερα, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι μίλησε διαδικτυακά στη σύνοδο κορυφής και είπε ήρθε η ώρα να σταματήσει η εισβολή της Ρωσίας στη χώρα του με την υιοθέτηση ενός σχεδίου που η Ουκρανία κατίρτησε στη βάση του «Διεθνούς Δικαίου και του Χάρτη του ΟΗΕ».
Ο ίδιος ζήτησε την αποκατάσταση της «ασφάλειας από τη ραδιενέργεια», όσον αφορά τον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ζαπορίζια, καθώς και τη θέσπιση περιορισμών στις τιμές των ρωσικών ενεργειακών πόρων και την επέκταση μιας πρωτοβουλίας εξαγωγής σιτηρών που δεν θα εξαρτάται από τη Ρωσία.
«Σας καλώ να επιλέξετε τον ορθό δρόμο και μαζί θα εφαρμόσουμε σίγουρα τη συνταγή της ειρήνης», είπε.
Εναλλακτικό προσχέδιο και αμφισβήτηση δυτικών αξιώσεων από Ρωσία
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος ηγείται της αντιπροσωπείας της χώρας του, απουσία του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, κατήγγειλε την προσπάθεια καταδίκης της Ρωσίας ως «αχρείαστης πολιτικοποίησης της συζήτησης» από τις δυτικές χώρες, που «προσπάθησαν ανεπιτυχώς» να συμπεριλάβουν σχετική διατύπωση στο ψήφισμα της G20.
Ο Λαβρόφ είπε επίσης ότι η Ρωσία θα καταθέσει εναλλακτικό προσχέδιο ψηφίσματος το οποίο θα είναι έτοιμο την Τετάρτη.
Αναφορικά με την ομιλία του Ζελένσκι σημείωσε ότι ο Ουκρανός ηγέτης παρατείνει σκόπιμα τη σύγκρουση και δεν ακούει τις δυτικές συμβουλές για την έναρξη διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία.
Με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία ορισμένοι δυτικοί ηγέτες απεύθυναν έκκληση για μποϊκοτάζ της G20 και για αναίρεση της πρόσκλησης προς τον Πούτιν, κάτι που η Ινδονησία αρνήθηκε ως οικοδέσποινα δύναμη.
Ινδονησία: «Όχι» σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο
Η σύνοδος κορυφής της G20 άνοιξε με έκκληση του προέδρου της Ινδονησίας Τζόκο Ουιντόντο για ενότητα και συγκεκριμένη κοινή δράση για τη διάσωση της παγκόσμιας οικονομίας παρά τα βαθιά ρήγματα που υπάρχουν μεταξύ των μελών σχετικά με το ουκρανικό.
«Δεν έχουμε άλλη επιλογή, χρειάζεται συνεργασία για να σωθεί ο κόσμος», είπε. «Η G20 πρέπει να είναι ο καταλύτης για την οικονομική ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς. Δεν πρέπει να χωρίσουμε τον κόσμο σε μέρη. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον κόσμο να εγκλωβιστεί σε έναν ακόμη Ψυχρό Πόλεμο».
Η G20, η οποία περιλαμβάνει χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Βραζιλία, η Ινδία, η Σαουδική Αραβία και η Γερμανία, αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ, το 75% του διεθνούς εμπορίου και το 60% του πληθυσμού του πλανήτη.
Την παραμονή της συνόδου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ είχαν διμερείς συνομιλίες στις οποίες δεσμεύθηκαν να πυκνώσουν τη μεταξύ τους επικοινωνία παρά τις πολλές διαφορές των χωρών τους.
Η συνάντηση ήταν η πρώτη που έγινε μεταξύ των δυο από τότε που ο Μπάιντεν έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ το 2020.
Ο Σι και ο Πούτιν, από την άλλη έχουν συσφίξει και αναβαθμίσει τις σχέσεις Κίνας-Ρωσίας τα τελευταία χρόνια, ανανεώνοντας τη συνεργασία τους λίγες μέρες πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η Κίνα φρόντισε να μην παράσχει καμία άμεση υλική υποστήριξη στη Ρωσία, που θα μπορούσε να επιφέρει δυτικές κυρώσεις εναντίον της.
Σήμερα, ο Σι είπε στον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, στο περιθώριο της G20, ότι η Κίνα στηρίζει την κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία και τις ειρηνευτικές συνομιλίες, σύμφωνα με κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης. Ο Μακρόν είπε ότι είναι ζωτικής σημασίας για τη Γαλλία και την Κίνα να συνεργαστούν στενότερα για να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι επείγει να αποκλιμακωθεί η σύγκρουση στην Ουκρανία και επιβεβαίωσαν τη θέση τους για την αποτροπή της χρήσης πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με το γραφείο του.