Συνεχίζεται ο «εμπορικός πόλεμος»: Η φορολόγηση των τεχνολογικών κολοσσών από την ΕΕ έφερε την αντίδραση των ΗΠΑ

ΗΠΑ και Γαλλία οδηγούνται σε μια νέα μετωπική σύγκρουση, ένεκα της απόφασης της δεύτερης να προχωρήσει στην επιβολή φορολόγησης σε αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς που δραστηριοποιούνται επί του εδάφους της.

Η απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης για την επιβολή του λεγόμενου φόρου GAFA από τα αρχικά των Google, Apple, Facebook και Amazon, προκάλεσε την άμεση αντίδραση της κυβέρνησης Τράμπ, με την τελευταία να ανακοινώνει την επιβολή δασμών της τάξης του 25% επί των εισαγωγών συγκεκριμένων γαλλικών προϊόντων!

Το νέο επεισόδιο στον εμπορικό πόλεμο μεταξύ Γαλλίας και ΗΠΑ έρχεται πριν καν συμπληρωθεί ένα εξάμηνο (από τον Ιανουάριο του 2020), όταν οι δύο χώρες είχαν συμφωνήσει σε ανακωχή, μετά από διαμάχη αρκετών μηνών, αποφασίζοντας να δώσουν την ευκαιρία στην εύρεση μιας παγκόσμιας λύσης, υπό την «ομπρέλα» του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης).

Η αμερικανική πλευρά ανακοίνωσε ότι η επιβολή δασμών σε ορισμένα γαλλικά προϊόντα θα ξεκινήσει από τις 6 Ιανουαρίου 2021. «Η θέσπιση αυτού του μονομερούς φόρου ψηφιακών υπηρεσιών αντιπροσωπεύει ένα ανησυχητικό προηγούμενο, απομακρύνεται άσκοπα από την πρόοδο προς σταθερές και βιώσιμες διεθνείς φορολογικές πολιτικές και θα επηρεάσει δυσανάλογα τις εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ», σχολίασαν αμερικανικές κυβερνητικές πηγές.

Πάντως, ο ορισμός της ημερομηνίας έναρξης ισχύος των νέων μέτρων σε έξι μήνες από σήμερα -όπως εκτιμούν διεθνείς πηγές- δίνει χώρο στη διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και στην εξεύρεση μιας συναινετικής παγκόσμιας λύσης στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ.

Η αμερικανική κυβέρνηση εκτιμά ότι ο φόρος εισάγει διακρίσεις έναντι των αμερικανικών εταιρειών και είναι αντίθετος προς τα διεθνή φορολογικά πρότυπα, καθώς έχει αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2019. Πάντως, ο γαλλικός νόμος δεν αφορά μόνο τις αμερικάνικες εταιρείες, αλλά οποιαδήποτε ψηφιακή επιχείρηση με παγκόσμιο τζίρο άνω των €750 εκατ. και (άνω των) €25 εκατ. επί γαλλικού εδάφους.

Χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης

Η Ένωση, μετά κι από το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19, έχει επαναφέρει το θέμα της επιβολής ενός φόρου επί των ψηφιακών υπηρεσιών στην ατζέντα της, δηλώνοντας αποφασισμένη να προχωρήσει έστω και μονομερώς στην εφαρμογή του μέτρου. Να επαναφέρει, δηλαδή, στο προσκήνιο τον λεγόμενο ψηφιακό φόρο -αν και η ίδια έχει αποτύχει στο παρελθόν να συγκεράσει τις αντίθετες φωνές στο εσωτερικό της- σε μια προσπάθεια εύρεσης πόρων για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης των €750 δισ.

«Οι Βρυξέλλες θα προτιμούσαν να υπάρξει παγκόσμια συναίνεση επί του θέματος. Αλλά, αν χρειαστεί, θα κινηθούμε αυτόνομα». Με αυτήν τη φράση η «σιδηρά κυρία» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Δανή Επίτροπος Ανταγωνισμού, Margrethe Vestager, περιέγραφε πρόσφατα τις προθέσεις της Ευρώπης έναντι του ψηφιακού φόρου, μετά από το ναυάγιο των συνομιλιών στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, λόγω της διαφοροποίησης της στάσης των ΗΠΑ.

Και η Γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. έχει αγγίξει το επίμαχο ζήτημα της επιβολής ενός πανευρωπαϊκού φόρου επί συγκεκριμένων ψηφιακών υπηρεσιών: «Η φορολογική επιβάρυνση πρέπει να κατανέμεται δίκαια και με διαφάνεια. Προς τον σκοπό αυτό, ο ΟΟΣΑ καταρτίζει προτάσεις μεταρρυθμίσεων που θα αντιμετωπίσουν τις φορολογικές προκλήσεις, οι οποίες προκύπτουν από τον ψηφιακό μετασχηματισμό και οι οποίες περιλαμβάνουν την εισαγωγή ενός ελάχιστου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή. Μετά από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, θέλουμε να συνεχίσουμε την εφαρμογή των αποτελεσμάτων της και στην Ε.Ε.», σημειώνει σχετικά η Γερμανία.

Η αναμόρφωση των φορολογικών συντελεστών, ώστε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η ψηφιοποίηση της οικονομίας, βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ. Σε περίπτωση που επιτευχθεί, θα συνιστά την πρώτη αναμόρφωση των διεθνών φορολογικών κανόνων από τη δεκαετία του 1920 και μετά.

Σημαντικά οφέλη στην παγκόσμια οικονομία

Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι ένας φόρος επί των ψηφιακών υπηρεσιών μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη στην παγκόσμια οικονομία, υπολογίζοντας ότι η επιβολή φορολογίας στα κέρδη των πολυεθνικών της τεχνολογίας μπορεί να προσθέσει στα παγκόσμια φορολογικά έσοδα $100 δισ. σε ετήσια βάση!

Η αναμόρφωση των φορολογικών κανόνων που εισηγείται ο ΟΟΣΑ, αφορά μεγάλες πολυεθνικές με διασυνοριακές δραστηριότητες και έσοδα άνω των €750 εκατ. Σύμφωνα με την εισήγηση του ΟΟΣΑ, για να εμπίπτει μία πολυεθνική στις νέες φορολογικές διατάξεις θα πρέπει, επίσης, να έχει «συστηματική και σημαντική» αλληλεπίδραση με τους πελάτες στην αγορά μιας χώρας, ανεξάρτητα από το εάν έχει φυσική παρουσία εκεί ή όχι.

Θυμίζουμε ότι ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Steven Mnuchin, αποχώρησε από τις συνομιλίες που διεξήγαγε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης στο Παρίσι, με τη συμμετοχή 140 χωρών, οι οποίες είχαν ως αντικείμενο τη δημιουργία ενός παγκόσμιου συστήματος φορολόγησης των ψηφιακών υπηρεσιών.

Η Ευρώπη, από την πλευρά της, είχε επεξεργαστεί πρόταση για την επιβολή εισφοράς 3% σε εταιρείες του κλάδου της ψηφιακής τεχνολογίας με έσοδα άνω των €750 εκατ., εκ των οποίων τα €50 εκατ. θα αποτελούσαν φορολογητέα έσοδα επί ευρωπαϊκού εδάφους. Ωστόσο, χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Φινλανδία και η Σουηδία, αντιτάχθηκαν στα μέτρα.

Μετά το ναυάγιο της πανευρωπαϊκής πρωτοβουλίας χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Αυστρία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατάρτισαν εθνικά σχέδια για την επιβολή φόρου επί των ψηφιακών υπηρεσιών.