Οριστικό: 390 δισ. ευρώ οι επιχορηγήσεις – Τα υπόλοιπα δάνεια με μνημόνια…

Οριστικά οι επιχορηγήσεις περιορίστηκαν από τα πεντακόσια δισεκατομμύρια ευρώ, στα τριακόσια ενενήντα, που σημαίνει πως τα υπόλοιπα τριακόσια εξήντα θα δοθούν με δάνεια.

Η Ελλάδα θα πάρει 12,5 δισ. δάνεια και 19,5 δισ. επιχορηγήσεις. Επί του πρακτέου αυτό σημαίνει νέα σκληρά μνημόνια.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε πως η Ελλάδα θα πάρει συνολικά 70 δισ. ευρώ, προφανώς εννοεί και τα χρήματα που αναλογούν από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.

Εγκρίθηκε πριν από λίγο η συμφωνία των 27 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πλαίσιο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά το πλήγμα που δέχθηκε εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, όπως δήλωσαν ευρωπαϊκές πηγές στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Είναι σίγουρο πως στην κυβέρνηση θα επιχειρήσουν να το παρουσιάσουν με «άλλες λέξεις»

Νωρίτερα ο εκπρόσωπος του Σαρλ Μισέλ είχε ανακοινώσει την επανέναρξη της ολομέλειας αφού είχε προηγηθεί διακοπή προκειμένου να υπάρξει «ένας περιορισμένος αριθμός τεχνικών προσαρμογών» επί τη βάσει της τελευταίας πρότασης του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για επιχορηγήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια ύψους 360 δισ. ευρώ.

Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την εκτίμηση αρκετών ευρωπαϊκών διπλωματικών πηγών που σημείωναν ότι το κείμενο της συμφωνίας ήταν έτοιμο και απέμενε πλέον μόνο να το εγκρίνουν οι ηγέτες.

Φυσικά αυτό που ενδιαφέρει κυρίως είναι πια χρήματα αναλογούν στην Ελλάδα και με τι όρους θα τα πάρει.

Το Ταμείο θα είναι τριετές (δεσμεύσεις πόρων μεταξύ 2021-3), με πληρωμές έως και το 2026. Το βασικό εργαλείο, το Recovery and Resilience Facility, αποτελεί σχεδόν το 90% του Ταμείου, φτάνοντας τα 672,5 δισ. ευρώ (από 560 δισ. στην πρόταση της Κομισιόν και 625 στη συμβιβαστική πρόταση Μισέλ του Σαββάτου), με 360 δισ. επιχορηγήσεις και 312,5 δισ. δάνεια.

Η Ελλάδα προβλέπεται να λάβει 32,1 δισ. ευρώ αλλά με μεγαλύτερη αναλογία δανείων προς επιχορηγήσεις σε σχέση με πριν (ως 12,5 δισ. δάνεια και λίγο πάνω από 19,5 δισ. επιχορηγήσεις).

Η μείωση των επιχορηγήσεων κατά 110 δισ. ευρώ σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής (και τη γαλλογερμανική πρόταση του Μαΐου) επιτεύχθηκε με περικοπές σε σειρά προγραμμάτων που εκπροσωπούν τις εκσυγχρονιστικές προτεραιότητες της Ένωσης.

Σημειώνεται ότι τις περικοπές τις ζήτησαν οι χώρες του Βορρά.

Έτσι, το συμπλήρωμα του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης συρρικνώνεται δραστικά, από 32,5 σε 10 δισ. ευρώ, ενώ περικόπτονται επίσης οι επιπλέον πόροι για το Horizon Europe από 13,5 σε 5 δισ. ευρώ και οι πόροι του Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, για τον εκσυγχρονισμό και την περιβαλλοντική αναβάθμιση του αγροτικού τομέα, από 15 σε 7,5 δισ. ευρώ.

Καταργείται επίσης, μεταξύ άλλων, το EU4Health – ένα νέο πρόγραμμα που αποσκοπούσε στην αναβάθμιση της συλλογικής υγειονομικής ικανότητας της Ε.Ε.

Στο θέμα της διακυβέρνησης, προτείνεται (όπως και πριν) η Κομισιόν να εξετάζει για περίοδο δύο μηνών τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που θα καταθέτει κάθε κράτος-μέλος.

Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ψηφίζει επί της εισήγησης της Επιτροπής, με την απόφαση να λαμβάνεται με ειδική πλειοψηφία. Στη φάση της υλοποίησης, η Κομισιόν θα κρίνει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εκταμίευση, κατόπιν γνωμοδότησης της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής της Ενωσης (όργανο που αποτελείται από ανώτερους υπαλλήλους των εθνικών διοικήσεων και των κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Επιτροπής).

Στην «έκτακτη» περίπτωση που ένα ή περισσότερα κράτη-μέλη διαφωνούν ότι το εθνικό πρόγραμμα πληροί τις προϋποθέσεις και τα ορόσημα, το ζήτημα θα παραπέμπεται στο Συμβούλιο και οι πόροι δεν θα εκταμιεύονται έως ότου το Συμβούλιο «θα έχει συζητήσει εξαντλητικά το θέμα» – αλλά εντός περιόδου τριών μηνών από τη στιγμή που η Επιτροπή θα ζητήσει τη γνωμοδότηση της ΟΔΕ.

Είναι σαφές πως στην Ευρώπη αναζητούν νέους τρόπους για να μην σκεφτεί κανείς Έλληνας τη λέξη μνημόνιο…

Ο δανεισμός της Επιτροπής για τη χρηματοδότηση του Next Generation EU πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2026 και η αποπληρωμή ως το τέλος του 2058.

Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-7 παραμένει στα 1,074 τρισ. ευρώ (η προ Συνόδου πρόταση Μισέλ), με 5 δισ. εκτός οροφής για το Αποθεματικό Ταμείο του Brexit. Α

Αυξάνονται ακόμα περισσότερο και από τη συμβιβαστική πρόταση του Σαββάτου, οι «επιστροφές» (rebates) για τις χώρες του Βορρά: Από 197 εκατ. στην πρόταση Μισέλ προ της Συνόδου σε 377 εκατ. ετησίως για τη Δανία (τα 322 εκατ. στην προτελευταία συμβιβαστική πρόταση φαίνεται ότι ήταν τυπογραφικό λάθος), από 1,576 δισ. σε 1,921 δισ. για την Ολλανδία, από 237 σε 565 εκατ. για την Αυστρία και από 798 εκατ. σε 1,069 δισ. για τη Σουηδία.

Το ποσό για τη Γερμανία μένει το ίδιο.

Διατηρείται επίσης ο στόχος να κατευθυνθεί το 30% των συνολικών δαπανών (ΠΔΠ συν Ταμείο Ανάκαμψης) σε προγράμματα και επενδύσεις που συνδέονται με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Σχετικά με τους Ίδιους Πόρους, συμφωνήθηκε να ισχύσει το τέλος στο πλαστικό από 1.1.2021 και στις αρχές του νέου έτους η Κομισιόν να καταθέσει προτάσεις για ψηφιακό φόρο και τη διασυνοριακή προσαρμογή άνθρακα.

Τέλος, σχετικά με το κράτος Δικαίου, η τελική διατύπωση είναι πιο ασαφής από αυτήν που περιλάμβανε η πρόταση του Σαρλ Μισέλ τον Φεβρουάριο αλλά και προ της Συνόδου.

Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα, «θα εισαχθεί ένα καθεστώς αιρεσιμότητας που θα προστατεύει τον προϋπολογισμό και το Next Generation EU [σ.σ.: το Ταμείο Ανάκαμψης]», με την Κομισιόν να προτείνει «μέτρα σε περίπτωση παραβιάσεων» τα οποία θα υιοθετούνται με ειδική πλειοψηφία του Συμβουλίου. Επί του πρακτέου πρόκειται για νίκη της Ουγγαρίας του Βίκτορ Oρμπαν, που, με τη στήριξη κυρίως της Πολωνίας και της Σλοβενία, κατάφερε να ακυρώσει τις διατάξεις στις προηγούμενες προτάσεις του Σαρλ Μισέλ.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης προχώρησε σε δηλώσεις:

Σήμερα η Ευρώπη έδειξε ότι μπορεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων
Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα πακέτο που ξεπερνά τα 70 δις. ευρώ
Καταφέραμε μέσα από μία διαδικασία αμοιβαίων υποχωρήσεων να προστατεύσουμε τα προγράμματα που έχουν σημαντικές εθνικές κατανομές.
Η Ελλάδα συμμετείχε ενεργά σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έγιναν
Η Ευρώπη πολλές φορές δείχνει πολλές φορές να είναι στατική αλλά μετά κάνει ένα άλμα.
Καμία χώρα δεν μπορεί να μπλοκάρει εκταμίευση. Θα ήταν παράλογο αν θα μπορούσε να συμβεί αυτό.