Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε χθες μια ευρεία πρωτοβουλία για την προώθηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της ανακυκλωσιμότητας των προϊόντων, μέσα από την οποία προωθείται πλήρως η ατζέντα της «Μεγάλης Επανεκκίνησης» (Great Reset), καθώς στο όνομα της «πράσινης ανάπτυξης» γίνονται κανόνας οι στερήσεις.
Στο επίκεντρο της δέσμης προτάσεων βρίσκεται η ιδέα ενός ψηφιακού διαβατηρίου προϊόντος, το οποίο θα παρέχει πληροφόρηση στους καταναλωτές για τη βιωσιμότητα του κάθε αγαθού.
Μεταξύ των πτυχών του «οικολογικού σχεδιασμού» που θα λαμβάνονται υπόψη για τις ανάγκες του ψηφιακού διαβατηρίου προϊόντος, στο πλαίσιο του προτεινόμενου νέου κανονισμού, είναι η διάρκεια ζωής των υλικών, η αξιοπιστία τους, η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης, αναβάθμισης και επιδιόρθωσης των προϊόντων, η ενεργειακή αποδοτικότητα, τα απορρίμματα που παράγουν και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα γενικότερα.
Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς ανέφερε ότι «είναι καιρός να τερματιστεί το μοντέλο του «πάρε, φτιάξε, σπάσε και πέταξε» που είναι τόσο επιβλαβές για τον πλανήτη μας, την υγεία και την οικονομία μας.
Οι σημερινές προτάσεις θα διασφαλίσουν ότι μόνο τα πιο βιώσιμα προϊόντα θα πωλούνται στην Ευρώπη. Επιτρέπουν στους καταναλωτές να εξοικονομούν ενέργεια, να επισκευάζουν και να μην αντικαθιστούν σπασμένα προϊόντα και να κάνουν έξυπνες περιβαλλοντικές επιλογές, όταν αγοράζουν νέα. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο επαναφέρουμε την ισορροπία στη σχέση μας με τη φύση και μειώνουμε την έκθεσή μας σε διακοπές στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού».
Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν θα μπορεί να αγοράζει ο καθένας ότι θέλει, αλλά ότι του επιβάλουν, καθώς θα πωλούνται μόνο προϊόντα τα οποία υποτίθεται θα είναι καλά για το περιβάλλον.
Παράλληλα κανείς δεν θα έχει το δικαίωμα να αλλάζει συχνά ρούχα, συσκευές κτλ. αλλά θα είναι υποχρεωμένος να διατηρεί τα ίδια μέχρι να χαλάσουν και τότε να τα στέλνει για επισκευή.
Η Κομισιόν παρουσίασε επίσης ειδική στρατηγική για τη βιωσιμότητα της κλωστοϋφαντουργίας δεδομένου ότι μόλις το 1% των υφασμάτων ανακυκλώνεται και ότι η παγκόσμια κατανάλωση στον συγκεκριμένο κλάδο αναμένεται να αυξηθεί κατά 63% έως το 2030. Μεταξύ άλλων, προτείνονται μέτρα για τη γνωστοποίηση των ποσοτήτων υφασμάτων που δεν πωλούνται από μεγάλες επιχειρήσεις και για την αποτροπή της απόρριψής τους. Προτείνονται επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικροπλαστικά και για την καλύτερη διαχείριση απορριμμάτων (ξεχωριστή συλλογή, απαγόρευση εξαγωγής απορριμμάτων υφασμάτων).
Το τρίτο μέρος του πακέτου αφορά την αναθεώρηση του κανονισμού (του 2011) για τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις κατασκευές. Η αναθεώρηση κατέστη αναγκαία, σύμφωνα με την Κομισιόν, καθώς είχαν εντοπιστεί σοβαρά ελαττώματα στην εφαρμογή του. Επιπλέον, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία και του κύματος ανακαινίσεων, ο συγκεκριμένος κανονισμός θεωρείται βασικό ρυθμιστικό εργαλείο για την αναβάθμιση της βιωσιμότητας του κατασκευαστικού κλάδου, συμπεριλαμβανομένης και της επιβολής ελάχιστων επιπέδων χρήσης υλικών που έχουν προέλθει από ανακύκλωση. Η αναθεώρηση περιλαμβάνει επίσης τη σύσταση ενός ψηφιακού καταλόγου κτιρίων, με όλα τα σχετικά περιβαλλοντικά, κλιματικά αλλά και δομικά στοιχεία.
Όπως σημειώνεται από την Επιτροπή, η εξόρυξη φυσικών πόρων έχει τριπλασιαστεί από το 1970, ενώ η παραγωγή απορριμμάτων αναμένεται να αυξηθεί κατά 70% έως το 2050.
Όλο αυτό αναμένεται να «τσακίσει» τους παραγωγούς (κυρίως τους μικρομεσαίους) καθώς θα πρέπει να πληρώνουν δυσβάσταχτα περιβαλλοντολογικά τέλη και πράσινους κανόνες και να αγοράζουν μόνο τις απαραίτητες πρώτες ύλες. Όλο αυτό θα οδηγήσει σε «λουκέτα» εταιρειών που δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν με τους νέους κανόνες.
Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι πριν από λίγο καιρό ο Μπιλ Γκέιτς μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είχε πει ότι δεν χρειάζονται πολλές εταιρείες, καθώς αρκούν μερικές δεκάδες για την επίτευξη του στόχου.
