Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ: Νέες προτάσεις για ευκολότερες απελάσεις ζητούν οι «27» από την Κομισιόν

Κοινή ευρωπαϊκή στάση απέναντι στο ζήτημα της μετανάστευσης ζήτησαν εκ νέου οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ώρα που τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ αποφασίζουν μονομερώς για ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα των τελευταίων ετών.

Την ώρα που η Ιταλία έχει ήδη αποστείλει τους πρώτους μετανάστες σε προσφυγικό hub στην Αλβανία, εκτός δηλαδή ΕΕ, κάτι που φαίνεται να επιδιώκει να πράξει και η Ολλανδία στην Ουγκάντα, ενώ η Πολωνία, η Φινλανδία, η Δανία και η Γερμανία εφαρμόζουν ήδη περιορισμούς στα σύνορά τους με σκοπό να αποτρέψουν αιτούντες άσυλο οι οποίοι φθάνουν σε ευρωπαϊκό έδαφος από τη Λευκορωσία (το καθεστώς της οποίας κατηγορείται από την Πολωνία ότι εργαλειοποιεί τους μετανάστες διεξάγοντας «υβριδικό πόλεμο» στην ΕΕ), το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ήτοι οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ) προσπαθούν να καταλήξουν σε μια κοινή στάση, καλώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει νέες νομοθετικές προτάσεις για τη διευκόλυνση των απελάσεων, όσων μεταναστών δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας.

Η Ιταλία, υποστηριζόμενη και από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, ζήτησε την επιστροφή όσων μεταναστών δεν δικαιούνται να παραμένουν στην ΕΕ, οι οποίοι προέρχονται από τη Συρία να επιστρέψουν άμεσα στη χώρα καταγωγή τους ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο όπου το Ισραήλ διεξάγει επιδρομές στο γειτονικό Λίβανο.

Τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ ζητούν να εφαρμοστεί το «Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο», που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2020 και το οποίο εγκρίθηκε τον περασμένο Απρίλιο, έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα κράτη- μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ), καθώς οι εθνικές κυβερνήσεις και οι πολιτικές ομάδες του ΕΚ που βρίσκονται κεντροδεξιά και δεξιά, το θεωρούσαν αρκετά «χαλαρό», ενώ όσες βρίσκονται κεντροαριστερά και αριστερά, το θεωρούσαν ιδιαιτέρως «σκληρό».

Αυτό το νέο «Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο» ενισχύει τους ελέγχους στις αφίξεις στα σύνορα των 27 κρατών – μελών και δημιουργεί ένα σύστημα αλληλεγγύης. Για παράδειγμα τα κράτη – μέλη πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και Ισπανία θα πρέπει να ενισχύσουν τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και τα κράτη-μέλη της κεντρικής και βόρειας ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία ή το Λουξεμβούργο, θα πρέπει να δέχονται έναν συγκεκριμένο αριθμό μεταναστών, ή να καταβάλουν χρήματα στα κράτη – μέλη πρώτης γραμμής.

Ωστόσο, λίγους μόλις μήνες μετά, αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ ζητούν ήδη αλλαγές στο συγκεκριμένο Σύμφωνο, καθώς υποστηρίζουν ότι δεν προβλέπει σαφείς και κυρίως ταχείες διαδικασίες επιστροφής στις χώρες προέλευσης τους, όσων μεταναστών δεν δικαιούνται να παραμένουν στην ΕΕ.

Δείτε τα συμπεράσματα της Συνόδου για το ζήτημα της μετανάστευσης

H «μίνι» Σύνοδος Κορυφής με τη συμμετοχή της Ελλάδας

Πριν από την έναρξη του σημερινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συνεκλήθη μια μίνι σύνοδος, με πρωτοβουλία της Ιταλίας, της Ολλανδιας και της Δανίας, στην οποίαν εκλήθησαν να λάβουν μέρος και οι ηγέτες της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αυστρίας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, παρουσία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με σκοπό, τα εν λόγω κράτη-μέλη να συντονιστούν, εν όψει των συζητήσεων για το ζήτημα των ταχύτερων απελάσεων και της γενικότερης διαχείρισης τους μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος, με σκοπό να βρεθεί κοινός τόπος για τις λεγόμενες “καινοτόμες λύσεις” που θα μπορούσε να προτείνει η Κομισιόν.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι “27” ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει μια «νέα νομοθετική πρόταση» για την απέλαση ατόμων των οποίων τα αιτήματα ασύλου έχουν απορριφθεί αλλά εξακολουθούν να ζουν στην ΕΕ, όπως επίσης να βρεθούν άμεσα νέοι τρόποι “πρόληψης και αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης» Το συγκεκριμένο ζήτημα (ήτοι προσφυγικό/μεταναστευτικό) αναμένεται να απασχολήσει τους 27 και στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που θα λάβει χώρα στη Βουδαπέστη στις 8 Νοεμβρίου.

Αναφορικά με την απέλαση όσων πολιτών τρίτων χωρών δεν δικαιούνται προστασία από την ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί «ενισχυμένη συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και Διαμετακόμισης [ενν. τη Τουρκία και τη Λιβύη], μέσω συνολικών αμοιβαία επωφελών εταιρικών σχέσεων, για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και του λαθρεμπορίου με σκοπό την αποφυγή θανάτων».

Οι «27» ζητούν ασφαλείς και νόμιμες οδούς μετανάστευσης και παράλληλα την επιτάχυνση των επιστροφών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στις χώρες καταγωγής τους όσων μεταναστών δεν δικαιουνται να διαμένουν σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Χρειαζόμαστε ιδιαίτερες εταιρικές σχέσεις με τις γειτονικές μας χώρες

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπογράμμισε ότι το μεταναστευτικό ζήτημα έχει εσωτερικές (σ.σ εντός της ΕΕ) και εξωτερικές διαστάσεις. Σύμφωνα με την ίδια την πρόεδρο της Κομισιόν, «το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο αποτελεί πλέον δίκαιο της ΕΕ και εστιάζουμε στην εφαρμογή του. Ταυτόχρονα, βλέπουμε μεταναστευτικές πιέσεις. Πρέπει λοιπόν να συνεχίσουμε τη δουλειά που κάνουμε. Και έχω προτείνει στην επιστολή μου προς τους ηγέτες (σ.σ των κρατών μελών της ΕΕ) να το πράξουμε άμεσα». Παράλληλα, έδωσε εκ νέου το ζήτημα θεωρήσεων visa σε τρίτες χώρες ως προαπαιτούμενο για να μειωθούν οι ροές μεταναστών που δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας.

Όπως δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν, «αν κοιτάξετε τη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, στην οποία εργαζόμαστε εντατικά, συνολικά, οι αφίξεις είναι πλέον μειωμένες κατά 64%. Εργαζόμαστε επίσης εντατικά σε όλο το θέμα της ευθυγράμμισης των θεωρήσεων εδώ, ειδικά με τα Δυτικά Βαλκάνια και αυτό είναι επίσης επιτυχημένο. Οι παράτυπες αφίξεις από τα Δυτικά Βαλκάνια μειώθηκαν κατά μείον 77%, έχουμε επίσης εντάξει την ευθυγράμμιση με την πολιτική θεωρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ατζέντα μεταρρυθμίσεων των Δυτικών Βαλκανίων για να διασφαλίσουμε ότι είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι».

Μόλις το 20% των παράνομων μεταναστών επιστρέφουν στις χώρες τους

Σύμφωνα με την πρόεδρο της Ευρωπαικής Επιτροπής, μόνο το 20% όσων μεταναστών έχει διαταχθεί δικαστικά η απέλασή τους επιστρέφονται στις χώρες καταγωγής τους. «Εργαζόμαστε λοιπόν για να βελτιώσουμε αυτό το επιχειρησιακό έργο και σύντομα θα παρουσιάσουμε μια νέα νομοθετική πρόταση» είπε. Αναφέρθηκε επίσης και στο ζήτημα των λεγόμενων «ασφαλών χωρών», κάτι που, επίσης, σύμφωνα πάντα με την ίδια την πρόεδρο της Κομισιόν, χρειάζεται να επανεξεταστεί.