Την επίτευξη συμφωνίας Σερβίας – Κοσόβου οριακά πριν την εκπνοή της παράτασης για την αντικατάσταση των πινακίδων ανακοίνωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ κάτι που σημαίνει ότι τουλάχιστον για τώρα αποφεύγεται μία νέα πολεμική ανάφλεξη στα Βαλκάνια.
«Με μεγάλη χαρά ανακοινώνω ότι οι Επικεφαλής Διαπραγματευτές του Κοσόβου και της Σερβίας υπό τη διευκόλυνση της ΕΕ συμφώνησαν σε μέτρα για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης και για να επικεντρωθούν πλήρως στην πρόταση για εξομάλυνση των σχέσεών τους» ανέφερε ο κ. Μπορέλ.
Ως προς το περιεχόμενο της συμφωνίας, «η Σερβία θα σταματήσει να εκδίδει πινακίδες κυκλοφορίας με τις ονομασίες των πόλεων του Κοσόβου και το Κόσοβο θα σταματήσει τις περαιτέρω ενέργειες σχετικά με την επανεγγραφή οχημάτων» τόνισε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, καταλήγοντας πως «θα καλέσω τα μέρη τις επόμενες ημέρες να συζητήσουν τα επόμενα βήματα».
Eπί της ουσίας Σερβία και Κόσοβο αποδέχτηκαν να αφήσουν την κατάσταση ως έχει. Το πρόβλημα δεν λύθηκε αλλά για την ώρα το κρύβουν κάτω από το χαλί.
Πάντως ο Σέρβος Πρόεδρος Α.Βούτσιτς πριν μερικές ημέρες ήταν σαφής: «Αν δεν αλλάξει η Πρίστινα την απόφασή της για τις πινακίδες θα γίνει κόλαση επί της γης».
Στην πραγματικότητα πρόκειται για σερβική διπλωματική νίκη, καθώς η Δύση προωθούσε το Κόσοβο να επανεγγράψει τους Σέρβους οδηγούς δημιουργώντας τετελεσμένα με αυτό τον τρόπο ότι το Βελιγράδι αναγνωρίζει οριστικά πως το Κόσοβο είναι ανεξάρτητο και οι Σέρβοι που διαβιούν εκεί είναι πλέον Κοσοβάροι!
Στην Δύση κατανόησαν πως το Βελιγράδι είναι αποφασισμένο και δεν ήθελαν τουλάχιστον τώρα που υπάρχει η ουκρανική σύγκρουση, ένα νέο πόλεμο στα Βαλκάνια.
Αυτή την στιγμή δεν είναι σε θέση να προσφέρουν ανάλογη βοήθεια στην Πρίστινα.
We have a deal!
Very pleased to announce that Chief Negotiators of #Kosovo & #Serbia under EU-facilitation have agreed on measures to avoid further escalation and to fully concentrate on the proposal on normalisation of their relations.
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) November 23, 2022
Τη συμφωνία χαιρέτισε, μέσω twitter, η Πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, λέγοντας πως «θέλω να ευχαριστήσω τον Πρέσβη των ΗΠΑ στο Κόσοβο, Jeff Hovenier και την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την ενεργό συμμετοχή τους στην επίτευξη της σημερινής συμφωνίας στις Βρυξέλλες. Η υποστήριξή τους στη διαδικασία διαλόγου μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας είναι απαραίτητη. Το Κόσοβο είναι ευγνώμων».
I want to thank @USAmbKosovo Jeff Hovenier and the U.S. Government for their active engagement in reaching today’s deal in Brussels. Their support for the dialog process b/w Kosovo & Serbia is indispensable. 🇽🇰 is grateful.
— Vjosa Osmani (@VjosaOsmaniPRKS) November 23, 2022
Οι αρχές στο Κόσοβο σκόπευαν να αρχίσουν από σήμερα να προχωρούν στην επιβολή προστίμων σε περίπου 10.000 Σέρβους οδηγούς που συνεχίζουν να χρησιμοποιούν πινακίδες που έχουν εκδοθεί από τις αρχές της Σερβίας.
Η προηγούμενη απόπειρα να κλειστεί συμφωνία απέτυχε τη Δευτέρα, καθώς ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι και ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συναίνεση και η Πρίστινα ανέβαλε την έναρξη της επιβολής των προστίμων για 48 ώρες, κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ.
Οι αρχές του Κοσόβου αποπειράθηκαν φέτος να επιβάλουν στα μέλη της σερβικής μειονότητας την αλλαγή των παλαιών πινακίδων κυκλοφορίας τους, που είχαν εκδοθεί πριν από το 1999, όταν η επαρχία ήταν ακόμη μέρος της Σερβίας. Όμως οι Σέρβοι που ζουν κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας πρόβαλαν αντίσταση.
Περίπου 50.000 Σέρβοι που ζουν εκεί αρνούνται να αναγνωρίσουν την εξουσία της Πρίστινας και συνεχίζουν να θεωρούν ότι είναι πολίτες της Σερβίας καθώς έχουν σερβική εθνική συνείδηση.