Η Κίνα είναι έτοιμη να παίξει ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα σε Ιράν-Πακιστάν

«Στην περίπτωση που το χρειαστούν οι δύο πλευρές, εμείς είμαστε διατεθειμένοι να διαδραματίσουμε εποικοδομητικό ρόλο για να ηρεμήσει η κατάσταση», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ.

Το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) παρουσιάζει διάφoρους τρόπους με τους οποίους το Πεκίνο θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί την εγγύτητά της με τους δύο εταίρους του προκειμένου να επαναφέρει την ειρήνη.

Οικονομικοί δεσμοί

Η Κίνα υποστηρίζει πως έχει μια “χαλύβδινη αδελφική σχέση” με το γειτονικό Πακιστάν, έναν στρατηγικό εταίρο με τον οποίο έχει εξυφάνει το πιο υψηλό επίπεδο διπλωματικών σχέσεων.

Το Πεκίνο, που επικρίνει τις κυρώσεις της Ουάσινγκτον κατά του Ιράν, υπέγραψε από την πλευρά της το 2021 με την Τεχεράνη στρατηγική συμφωνία για 25 χρόνια, με ασαφές περίγραμμα η οποία όμως καλύπτει πολλούς τομείς.

Η Κίνα “διαθέτει μια ορισμένη αξιοπιστία προκειμένου να ασκήσει πίεση στους ηγέτες των δύο χωρών ώστε να επιδείξουν περισσότερη ψυχραιμία”, δήλωσε στο AFP ο Σαμίρ Π. Λαλουάνι, ειδικός στη Νότια Ασία στο Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών για την Ειρήνη (USIP).

Η Κίνα έχει επενδύσει στο Πακιστάν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για το πρόγραμμα υποδομών της Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού, κυρίως στο λιμάνι Γκουαντάρ, η στρατηγική θέση του οποίου στις ακτές της Αραβικής θάλασσας το καθιστά ένα κεντρικό σημείο του οικονομικού διαδρόμου Κίνας-Πακιστάν.

Ο ασιατικός γίγαντας είναι επίσης ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ιράν και ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές ιρανικού πετρελαίου το οποίο ωστόσο τελεί υπό αμερικανικές κυρώσεις. Οι εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου από το Πεκίνο έφθασαν πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδό τους σε 10 χρόνια, σύμφωνα με το ειδικευμένο γραφείο Kpler.

Η Στρατιωτική Συνεργασία…

Το Ιράν, όπως και το Πακιστάν, διατηρούν σχέσεις με την Κίνα στο στρατιωτικό επίπεδο.

Το Πεκίνο είχε βασικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό του ιρανικού στρατού καθώς και στη “μεταφορά τεχνολογίας και μηχανών” για το παράνομο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, σύμφωνα με το αμερικανικό κέντρο σκέψης Rand Corporation.

Η Κίνα είναι, εξάλλου, για το Πακιστάν ο κύριος πάροχος συμβατικών όπλων και “ικανοτήτων επιθετικού πλήγματος υψηλού επιπέδου”, σύμφωνα με τον Λαλουάνι του USIP.

Οι δύο χώρες οργανώνουν τακτικά κοινά στρατιωτικά γυμνάσια. Διεξήγαγαν τον Νοέμβριο τα μεγαλύτερα στρατιωτικά γυμνάσιά τους στην πόλη-λιμάνι Καράτσι του Πακιστάν, σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης.

“Οι στρατιωτικοί δεσμοί ανάμεσα στο Πεκίνο και το Ισλαμαμπάντ είναι όλο και πιο στενοί και συνεπείς”, υπογραμμίζει ο Μπγιόρν Αλεξάντερ Ντούμπεν, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Τζιλίν (βορειοανατολική Κίνα) και ειδικός στην ασφάλεια.

Όπως είπε, αυτό προσδίδει βάρος στην Κίνα προκειμένου να προτρέψει το Ισλαμαμπάντ σε αυτοσυγκράτηση.

Οι πρόσφατες διπλωματικές επιτυχίες του Πεκίνου ενισχύουν το μεσολαβητικό στάτους του, παρότι η κινεζική επιρροή έχει κατ΄ανάγκην ορισμένα όρια.

Η κινεζική διπλωματία υιοθέτησε το περασμένο έτος τη θεαματική συμφωνία εξομάλυνσης των διπλωματικών σχέσεων Ιράν-Σαουδικής Αραβίας έπειτα από μια μακρά ρήξη των δεσμών ανάμεσα στις δύο δυνάμεις της Μέσης Ανατολής.

Άλλες πρωτοβουλίες, ωστόσο, δεν ήταν τόσο καρποφόρες.

Η κινεζική πρόταση για “πολιτική διευθέτηση” της σύγκρουσης Ουκρανίας-Ρωσίας προσέκρουσε στην αντίθεση των δυτικών χωρών που είδαν σε αυτήν έναν τρόπο για τη Ρωσία να εδραιώσει τις θέσεις της στο ουκρανικό έδαφος.

Και οι προσπάθειες της Κίνας να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα στις αραβικές χώρες και το Ισραήλ, με φόντο τον πόλεμο με τη Χαμάς, δεν είχαν μέχρι τώρα τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

“Το Πακιστάν και το Ιράν είναι και τα δυο κρίσιμοι εταίροι (για την Κίνα) λόγω της γεωγραφικής τους θέσης”, δήλωσε στο AFP ο Μασούντ Χαλίντ, πρώην πρεσβευτής του Πακιστάν στην Κϊνα. “Πιστεύω πως θα βρουν μια φιλική διευθέτηση ώστε να αποκλιμακώσουν την κατάσταση”.