«Χέι, Ράμα!» (Ω,θεέ)! Δυο λέξεις κι η Μεγάλη Ψυχή σωριάστηκε στο έδαφος. Τρεις πυροβολισμοί και ο άνθρωπος που είχε νικήσει τη Βρετανική αυτοκρατορία, χωρίς να πιάσει όπλο, κειτόταν νεκρός. Ο φανατικός που τον πυροβόλησε, πιάστηκε αμέσως. Η Ινδία που τον έχασε, ξέσπασε σε λυγμούς. Ο Μαχάτμα Γκάντι πρόλαβε να δει την πατρίδα του ανεξάρτητη. Ήταν 30 Ιανουαρίου 1948. Ξεψύχησε στα 79 του χρόνια.
Γεννήθηκε στα 1869, στο Πορπαντόρ των Αγγλικών Ινδιών, από πλούσια οικογένεια. Ονομαζόταν Μοχόντας Καράμιτσαν Γκάντι. Αργότερα, οι συμπατριώτες του τον ονόμασαν Μαχάτμα (Μεγάλη Ψυχή).
Σπούδασε νομικά στο Λονδίνο και, το 1893, σε ηλικία 24 χρόνων, βρέθηκε στη Νότια Αφρική όπου, επί είκοσι χρόνια, αγωνίστηκε σκληρά να μορφώσει τους Ινδούς μετανάστες και να βελτιώσει τη ζωή τους. Στα 1914, πέτυχε να αναγνωριστούν τα δικαιώματα τους από τους Άγγλους.
Γύρισε στις Ινδίες, διάσημος για τους αγώνες του. Ήταν ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος και οι Άγγλοι του υποσχέθηκαν πως θα έδιναν αυτονομία στην πατρίδα του, αν οι Ινδοί τους βοηθούσαν.
Ένα εκατομμύριο συμπατριώτες του έσπευσαν να πολεμήσουν στο πλάι των συμμάχων. Όταν ο πόλεμος τελείωσε, η Μεγάλη Βρετανία είχε ξεχάσει τις υποσχέσεις. Ο Γκάντι κήρυξε την παθητική αντίσταση, καλώντας τους Ινδούς να διακόψουν κάθε επαφή με ο,τιδήποτε εγγλέζικο (αξίωμα, διοίκηση, δικαστήριο, προϊόν κ.λπ.).
Το μποϊκοτάζ έκανε να πέσουν κατακόρυφα τα κέρδη των Άγγλων στις Ινδίες. Άρχισαν οι διωγμοί. Φυλακίστηκε άπειρες φορές, αντιμετωπίζοντας τους κατακτητές της πατρίδας του με στωικότητα. Στα 1931, κήρυξε την ολοκληρωτική ανυπακοή, φτιάχνοντας, συμβολικά, αλάτι από θαλασσινό νερό.
Η παραγωγή του ήταν αγγλικό μονοπώλιο και απαγορευόταν στους Ινδούς. Εκατοντάδες πλήρωσαν με τη ζωή τους τα αγγλικά αντίποινα. Όμως, ο αγώνας συνεχίστηκε αμείωτος και μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Οι Άγγλοι καλλιέργησαν τον θρησκευτικό φανατισμό, ελπίζοντας να δουν εμφύλια διαμάχη ανάμεσα στους ινδουιστές και στους μουσουλμάνους.
Ο Γκάντι απάντησε το 1947 με μια πανεθνική εκστρατεία κατά της θρησκευτικής διαίρεσης: Ένας είναι ο θεός και ο καθένας μπορεί να τον λατρεύει, όπως ο ίδιος νομίζει. Την ίδια χρονιά, οι Άγγλοι αναγκάστηκαν να δώσουν την πολυπόθητη ανεξαρτησία.
Το μουσουλμανικό Πακιστάν που κήρυξε την ανεξαρτησία του στις 14 Αυγούστου και την ινδουιστική Ινδία που κηρύχτηκε ανεξάρτητη την άλλη ημέρα, 15 του μήνα. Το Πακιστάν ήταν χωρισμένο σε δυο τμήματα (δυτικό και ανατολικό) που δεν είχαν μεταξύ τους επαφή. Στις 26 Μαρτίου 1971, ο σεΐχης Ραχμάν κήρυξε την ανεξαρτησία του Ανατολικού Πακιστάν που ονομάστηκε Μπαγκλαντές.
Τεσσεράμισι μήνες μετά την πολυπόθητη ανεξαρτησία, ο Γκάντι δολοφονήθηκε.