Σφραγίστηκε «η είσοδος στην κόλαση»: Έκλεισε η βαθύτερη τρύπα στη γη

Μια τεράστια τρύπα στη Ρωσία που κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν η Σοβιετική Ένωση θέλησε να δημιουργήσει τη βαθύτερη τεχνητή τρύπα στη γη, είχε ονομαστεί από τους ντόπιους «η είσοδος στην κόλαση». 

Η διαδικασία εκσκαφής ξεκίνησε όταν οι δύο υπερδυνάμεις της εποχής, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ, προσπάθησαν να επιδείξουν την τεχνολογική τους υπεροχή σε μια προσπάθεια να επιτύχουν το σκοτεινό κατόρθωμα της διάνοιξης της βαθύτερης τρύπας στον πλανήτη από τον άνθρωπο.

Η βαθιά γεώτρηση “Kola Superdeep Borehole”, η οποία έχει το εκπληκτικό βάθος των περίπου 12 χιλιομέτρων, ισοδυναμεί σε ύψος με το να τοποθετείς επάνω στο Έβερεστ το βουνό Φούτζι της Ιαπωνίας. Η “Kola Superdeep Borehole” είναι βαθύτερη ακόμη και από τη διάσημη τάφρο των Μαριανών (Mariana Trench).

Ο στόχος ήταν να σκάψει κανείς όσο πιο βαθιά μπορούσε να σκάψει. Οι ερευνητές ήθελαν να φτάσουν στο μεγαλύτερο δυνατό βάθος. Αλλά, όταν οι γεωτρυπανιστές συνάντησαν μια ασυνήθιστα υψηλή θερμοκρασία, το εγκατέλειψαν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η θερμοκρασία στο κάτω μέρος της τρύπας φτάνει στους 180 βαθμούς Κελσίου, πάρα πολύ καυτό για να συνεχίσει η γεώτρηση, και δικαίως κερδίζει το παρατσούκλι «Πόρτα στην Κόλαση».

Με την πάροδο του χρόνου, τα μηχανήματα που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάτρηση άρχισαν να παραμορφώνουν το σχήμα τους λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Επίσης, τα πετρώματα είχαν ελαστικότητα από ζελέ σε πλαστικό. Οι ερευνητές στην Κόλα λένε ότι οι πέτρες σε αυτά τα βάθη μοιάζουν περισσότερο με πλαστικό παρά με βράχο.

Το πρόγραμμα γεώτρησης, το οποίο πραγματοποιήθηκε στη χερσόνησο Κόλα, διήρκεσε πάνω από 20 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 1992, όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση. Έτσι, η ροή μετρητών σταμάτησε και η τρύπα – στο μέγεθος ενός πιάτου – σφραγίστηκε.

Δυστυχώς, σήμερα ο χώρος είναι πλέον εγκαταλελειμμένος, αποτελούμενος μόνο από ένα ερειπωμένο κτίριο και έναν βιδωμένο σωλήνα στο έδαφος. Η Ρωσία ανακοίνωσε το 2008 ότι σχεδίαζε να καταστρέψει τη γεώτρηση καθώς ορισμένοι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η τρύπα έχει γεμίσει εν μέρει με σκυρόδεμα.

Ο Uli Harms του Διεθνούς Προγράμματος Επιστημονικών Γεωτρήσεων στην Ηπειρωτική Ευρώπη, ο οποίος εργάστηκε ως νεαρός επιστήμονας στη γερμανική «αντίπαλη» τρύπα, δήλωσε στο BBC

«Ήταν η εποχή του Σιδηρού Παραπετάσματος όταν ξεκίνησε η γεώτρηση. Και σίγουρα υπήρχε ανταγωνισμός μεταξύ μας. Ένα από τα κύρια κίνητρα ήταν ότι οι Ρώσοι απλά δεν ήταν πραγματικά ανοιχτοί με τα δεδομένα τους. Όταν άρχισαν να κάνουν γεωτρήσεις, ισχυρίστηκαν ότι βρήκαν νερό και αυτό απλά δεν το πίστεψαν οι περισσότεροι επιστήμονες. Υπήρχε κοινή αντίληψη μεταξύ των δυτικών επιστημόνων ότι ο φλοιός ήταν τόσο πυκνός σε βάθος 5 χιλιομέτρων που το νερό δεν μπορούσε να διαπεράσει.

Αυτό που ήταν ξεκάθαρο για την εμπειρία των Ρώσων ήταν ότι πρέπει να τρυπάς όσο το δυνατόν πιο κάθετα, γιατί διαφορετικά αυξάνεις τη ροπή στα τρυπάνια και τις στροφές στην τρύπα. Η λύση ήταν η ανάπτυξη συστημάτων κάθετης διάτρησης» εξήγησε ο ίδιος.

«Αυτά αποτελούν πλέον βιομηχανικό πρότυπο, αλλά αναπτύχθηκαν αρχικά για ένα γερμανικό επιστημονικό πρότζεκτ και δούλευαν μέχρι τα 7,5 χλμ. Στη συνέχεια, για τα τελευταία 1,5-2χλμ η τρύπα ήταν εκτός της κατακόρυφης γραμμής για σχεδόν 200 μέτρα. Προσπαθήσαμε να αξιοποιήσουμε κάποιες από τις ρωσικές τεχνικές στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ή στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν η Ρωσία έγινε πιο ανοιχτή και πρόθυμη να συνεργαστεί με τη Δύση. Δυστυχώς, δεν ήταν δυνατόν να προμηθευτούμε εγκαίρως τον εξοπλισμό», κατέληξε.