Εκτενές ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας Tagezeitung αναφέρεται στη δημοσιογραφία στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι «Παρακολουθήσεις, ένας νεκρός: οι δημοσιογράφοι στην Ελλάδα ζουν επικίνδυνα. Ξεκινά στην Αθήνα η δίκη για τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ».
Όταν ο δημοσιογράφος Γιώργος Καραϊβάζ βγαίνει από το αυτοκίνητό του απέναντι από το διαμέρισμά του στο μεσοαστικό προάστιο της Αθήνας, τον Άλιμο, στις 9 Απριλίου 2021, θα ζήσει για λίγα ακόμη δευτερόλεπτα. Μόλις έχει επιστρέψει από το χώρο εργασίας του στα στούντιο του ιδιωτικού αθηναϊκού τηλεοπτικού σταθμού Star TV. Ξαφνικά, τον πλησιάζουν δύο άντρες με μηχανάκι. Ο ένας από τους δύο άνδρες πυροβολεί τον Καραϊβάζ 13 φορές με πιστόλι εξ επαφής. Δέκα σφαίρες τον πετυχαίνουν. Ο Καραϊβάζ σκοτώνεται ακαριαία και οι άνδρες εξαφανίζονται στη τσιμεντένια θάλασσα της Αθήνας.
Η στυγερή δολοφονία μέρα μεσημέρι σε ανοιχτό δρόμο έμοιαζε με εκτέλεση και προκάλεσε τεράστια κατακραυγή ακόμη και μακριά από την Ελλάδα. Τρία χρόνια μετά τη δολοφονία, διεθνείς οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου, μεταξύ των οποίων και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ECPMF) με έδρα τη Λειψία, εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση με την οποία καλούν τις ελληνικές αρχές να διαλευκάνουν επιτέλους την υπόθεση. “Παρά τη σύλληψη δύο υπόπτων τον Απρίλιο του 2023, δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος μέχρι στιγμής. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο Καραϊβάζ αναφέρθηκε σε διασυνδέσεις μεταξύ της ελληνικής αστυνομίας και του οργανωμένου εγκλήματος, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος τμήματα της αστυνομίας να μην επιθυμούν την πρόοδο της έρευνας”, αναφέρει.
Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα βρίσκεται σε κίνδυνο. Παρακολουθήσεις, αγωγές για συκοφαντική δυσφήμιση, δολοφονίες: για πρώτη φορά μετά το τέλος της δικτατορίας των συνταγματαρχών το καλοκαίρι του 1974, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε την Ελλάδα με ψήφισμά του στις 7 Φεβρουαρίου. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έβαλε επίσης το δάχτυλο στην πληγή στην υπόθεση Ελλάδα. Μια έκθεση για την ελευθερία του Τύπου στην Ευρώπη που δημοσιεύτηκε στις 5 Μαρτίου είναι αφιερωμένη λεπτομερώς στο προβληματικό παιδί Ελλάδα. Στην τρέχουσα παγκόσμια κατάταξη της ελευθερίας του Τύπου από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF), η Ελλάδα καταλαμβάνει μόλις την 88η θέση, που την τοποθετεί στον πάτο της λίστας της ΕΕ – πίσω από την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Κατάρ και την Μπουρκίνα Φάσο.
Η Ευρυδίκη Μπέρση από την ερευνητική πλατφόρμα Reporters United (RU) με έδρα την Αθήνα μπορεί να μας πει πράγματα σχετικά με τους λόγους. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι στον ελληνικό Τύπο για να διασφαλιστεί ότι δεν δημοσιεύονται γεγονότα που θα μπορούσαν να αναστατώσουν την κυβέρνηση στην Αθήνα, τις πρεσβείες άλλων χωρών ή μεγάλες εταιρείες, δηλώνει η Μπέρση στην Taz. “Οι δημοσιογράφοι δεν τα προτείνουν καν στους επικεφαλής των τμημάτων τους, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι δεν θα εγκριθούν”, λέει. Επιπλέον, οι επικεφαλής των τμημάτων γνωρίζουν ποια ανάθεση δίνουν σε ποιον συντάκτη. Αυτό είναι συνήθως αρκετό. “Αν όχι, υπάρχει ένας τρίτος, πιο σπάνιος μηχανισμός: τα ενοχλητικά αποσπάσματα κειμένου απλώς δεν εμφανίζονται”, λέει ο Μπέρτση και προσθέτει: “Ευτυχώς, υπάρχουν δημοσιογραφικοί θύλακες αντίστασης όπως η RU”.
Ο οικονομικός συντάκτης Θανάσης Κουκάκης σημειώνει ότι η τέταρτη εξουσία έχει υποταχθεί στην εκτελεστική εξουσία. Υπάρχουν κυρίως οικονομικοί λόγοι γι’ αυτό, λέει: “Τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης είναι χρόνια ζημιογόνα και επομένως εξαρτώνται επειγόντως από την κρατικά χρηματοδοτούμενη διαφήμιση”. Σύμφωνα με τον Κουκάκη, τα τρία πέμπτα των μέσων ενημέρωσης θα έπρεπε να κλείσουν αμέσως αν σταματούσε η κρατική χρηματοδότηση.
Ο Κουκάκης είναι θυμωμένος. Η ελληνική μυστική υπηρεσία ΕΥΠ τον έχει αποδεδειγμένα υποκλέψει. Το περίεργο είναι ότι αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης διέταξε την ΕΥΠ να αναφέρεται απευθείας σε αυτόν. Παρ’ όλα αυτά, ο Μητσοτάκης νίπτει τας χείρας του με αθωότητα. Η ποινική δικαιοσύνη της Αθήνας, τον επικεφαλής της οποίας διορίζει ο Μητσοτάκης, τον αφήνει στην ησυχία του.
Αντίθετα, ο Κουκάκης, θύμα του γιγαντιαίου σκανδάλου των υποκλοπών της Αθήνας, βρίσκεται αντιμέτωπος με τρεις αστικές αγωγές με τρομακτικές χρηματικές απαιτήσεις.
Το πρώην δεξί χέρι και ανιψιός του πρωθυπουργού Μητσοτάκη, ο Γρηγόρης Δημητριάδης, ο οποίος παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 2022 στον απόηχο του σκανδάλου των υποκλοπών, απαιτεί συνολικά 550.000 ευρώ από τον ίδιο. Ο ανιψιός του πρωθυπουργού προσβλήθηκε από το γεγονός ότι ο Κουκάκης έκανε retweet στην πλατφόρμα Χ άρθρα άλλων για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Ο Κουκάκης θυμάται: “Όταν η τότε Επίτροπος της ΕΕ για τις αξίες και τη διαφάνεια, Věra Jourová, βρέθηκε στην Αθήνα για να ενημερωθεί για την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου, ξαφνικά μόνο ένας υπάλληλός της θέλησε να με δει, όχι η ίδια η Jourová, παρόλο που είχε κανονιστεί εκ των προτέρων συνάντηση με την Jourová”. Λίγο μετά τη συνάντηση με τον υπάλληλό της στο κτίριο της ΕΕ στην Αθήνα, είδε την Jourová στις σκάλες. Είχε συστηθεί.
Με αφοπλιστική ειλικρίνεια, η Jourová του είπε μπροστά στους άλλους παρευρισκόμενους: Α, εσείς είστε ο κ. Κουκάκης! Δεν θα έπρεπε να σας συναντήσω εδώ στην Αθήνα!” Ο Κουκάκης γεμάτος απογοήτευση: “Είμαι δημοσιογράφος εδώ και 27 χρόνια. Η δημοσιογραφία στην Ελλάδα δεν ήταν ποτέ τόσο κακή όσο σήμερα”.
Ο ίσως πιο γνωστός ερευνητής δημοσιογράφος της Ελλάδας, ο Κώστας Βαξεβάνης, εκδότης της εβδομαδιαίας εφημερίδας Documento, αναφέρει μόνο ένα όνομα για να περιγράψει την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα: “Βίκτορ Όρμπαν”. Ο 58χρονος δεν έχει τίποτα καλό να πει για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ο Βαξεβάνης αποκαλύπτει ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κατατεθεί εναντίον του περίπου 120 μηνύσεις και ποινικές διώξεις. Θέλουν να τον εκφοβίσουν, να τον φιμώσουν και να τον καταστρέψουν οικονομικά, λέει. Ο ίδιος όμως δεν πρόκειται να υποκύψει, όπως λέει. Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι αγωγές εναντίον του κοστίζουν πολύ χρόνο και χρήμα. “Μέχρι στιγμής, χρειάστηκε να ξοδέψω περίπου 250.000 ευρώ για δικαστικά έξοδα και δικηγόρους”. Συν τοις άλλοις, η σωματική του ακεραιότητα είχε “επανειλημμένα απειληθεί” και είχε γίνει επίσης απόπειρα δολοφονίας με συμβόλαιο θανάτου εναντίον του, σύμφωνα με τον Βαξεβάνη.
Επιστροφή στη δολοφονία του δημοσιογράφου Καραϊβάζ: η δίκη κατά των δύο φερόμενων ως δολοφόνων ξεκινά την Τετάρτη σε δικαστήριο της Αθήνας, περισσότερα από τρία χρόνια μετά το έγκλημα.
Η δικηγόρος Αθηνών Ρόη Παυλέα, η οποία εκπροσωπεί τη μητέρα και την αδελφή του δολοφονηθέντος Γιώργου Καραϊβάζ, δηλώνει εν όψει της δίκης στην Τaz: “Αναμένουμε ότι οι εντολείς, ανεξάρτητα από το πόσο ψηλά βρίσκονται, να βρεθούν και να τιμωρηθούν”. Η Παυλέα υποθέτει ότι οι κατηγορούμενοι είναι πληρωμένοι δολοφόνοι.
Ολόκληρο το δημοσίευμα της ΤΑΖ εδώ