Θέμα στον Guardian οι πορείες για την τραγωδία στα Τέμπη – «Ο χρόνος σταμάτησε στις 28 Φεβρουαρίου 2023»

Εκτενές ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας, Guardian αναφέρεται στις  μεγαλειώδεις πορείες και στο δυναμικό παρών που έδωσαν χιλιάδες πολίτες σε όλη την Ελλάδα στη συμπλήρωση ενός έτους από το έγκλημα στα Τέμπη που στοίχισε τη ζωή σε 57 συνανθρώπους μας.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η ανταποκρίτρια του Guardian στην Αθήνα, Έλενα Σμιθ: «Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στην Ελλάδα, με απεργιακές κινητοποιήσεις που οδήγησαν τη χώρα σε ακινησία, κατά την πρώτη επέτειο του θανατηφόρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος, το οποίο αποδίδεται σε δεκαετίες κακής διαχείρισης των σιδηροδρόμων».

Ακόμα αναφέρεται στις καμπάνες των εκκλησιών που χτύπησαν πένθιμα στη μνήμη των 57 ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους σε ένα δυστύχημα που θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί.

«Διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε μεγάλες πόλεις για να απαιτήσουν δικαιοσύνη για τα θύματα. Στην Αθήνα, όπου ξέσπασαν συγκρούσεις έξω από το κοινοβούλιο, 20.000 άτομα διαδήλωσαν στο κέντρο της πόλης πριν συγκεντρωθούν έξω από τα κεντρικά γραφεία της Hellenic Train. Πολλοί φώναζαν ‘τα κέρδη τους, οι ζωές μας’, αναφερόμενοι σε μια εταιρεία κοινής ωφέλειας που αποκτήθηκε από το ιταλικό κράτος στο αποκορύφωμα της κρίσης δημόσιου χρέους της Ελλάδας», προσθέτει ακόμα η Έλενα Σμιθ.

Το πιο θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που έγινε ποτέ στην Ελλάδα

Στη συνέχεια η ανταποκρίτρια του Guardian στην Αθήνα θυμάται το χρονικό του δυστυχήματος που σόκαρε και βύθισε στη θλίψη όλη την Ελλάδα.

«Η τραγωδία, η οποία άφησε επίσης δεκάδες τραυματίες, συνέβη όταν επιβατική αμαξοστοιχία που μετέφερε περισσότερα από 350 άτομα -κυρίως φοιτητές- που επέστρεφαν από ένα Σαββατοκύριακο διακοπών στην Αθήνα, συγκρούστηκε μετωπικά με μία εμπορική αμαξοστοιχία. Οι ατμομηχανές συγκρούστηκαν με μεγάλη ταχύτητα καθώς το τρένο με προορισμό τη Θεσσαλονίκη βγήκε λίγο πριν από τα μεσάνυχτα από μια σήραγγα κοντά στα Τέμπη στην κεντρική Ελλάδα. Κατά τη σύγκρουση, τα μπροστινά βαγόνια του μετατράπηκαν σε μία πύρινη σφαίρα. Ένας νεαρός άνδρας, ο μοναδικός επιζών από όσους κάθονταν στα βαγόνια που επλήγησαν περισσότερο, εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε κώμα.

Οι επιζώντες μίλησαν για την εκτίναξή τους από τα παράθυρα των βαγονιών, ενώ πολλοί παραδέχτηκαν ότι τους καταδιώκουν ακόμα οι αναμνήσεις από την προσπάθειά τους να απεγκλωβιστούν μέσα από τους καπνούς προσπαθώντας να απελευθερωθούν μετά το δυστύχημα.

Η σύγκρουση ήταν το πιο θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που έγινε ποτέ στην Ελλάδα. Προκάλεσε τριήμερο εθνικό πένθος, εκτεταμένες διαμαρτυρίες και ένα κύμα οργισμένης θλίψης τις εβδομάδες που ακολούθησαν. Παραμένει ένα από τα χειρότερα σιδηροδρομικά δυστυχήματα στην Ευρώπη.

«Δώδεκα μήνες αργότερα, με την επίσημη έρευνα να συνεχίζεται ακόμη και τις οικογένειες των θυμάτων να μην έχουν πλησιάσει στο να λάβουν τη δικαιοσύνη που επιθυμούν, η οργή των απλών Ελλήνων δεν έχει μειωθεί. Για πολλούς το ατύχημα έχει γίνει σύμβολο όχι μόνο των χειρότερων αδυναμιών ενός συστήματος μεταφορών που στερείται βασικών προτύπων ασφαλείας, αλλά και ενός ευρύτερου παραμελημένου και δυσλειτουργικού δημοσίου τομέα», υπογραμμίζει ακόμα η Έλενα Σμιθ.

«Ενδιαφέρονται περισσότερο για τη συγκάλυψη»

Βγαίνοντας στους δρόμους της Αθήνας την Τετάρτη, οι διαδηλωτές κατήγγειλαν την έλλειψη προόδου από τους βουλευτές που επιβλέπουν την κοινοβουλευτική έρευνα για το δυστύχημα. «Ενδιαφέρονται περισσότερο για τη συγκάλυψη, είτε πρόκειται για την καλύψουν ο ένας τον άλλον είτε για τις ελλείψεις του [σιδηροδρομικού] συστήματος», δήλωσε η Ειρήνη Ντουράκη, αποσπώντας νεύματα συναίνεσης από τους συμφοιτητές της που διαδήλωναν στην πρωτεύουσα. «Είναι ντροπή που κανείς δεν έχει κληθεί να λογοδοτήσει, που δεν έχει γίνει δίκη, που δεν υπήρξε δικαιοσύνη για τους νεκρούς».

Σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο, οι βουλευτές έχουν ασυλία από τη δίωξη, ενώ τα αδικήματα υπόκεινται σε έρευνα μόνο από το κοινοβούλιο. Μια αίτηση για την κατάργηση της ασυλίας έχει υπογραφεί τις τελευταίες εβδομάδες από περίπου 800.000 άτομα.

«Ένα χρόνο μετά, βγαίνουμε ξανά στους δρόμους για να φωνάξουμε ‘δεν ξεχνάμε’»

«Ένα χρόνο μετά, βγαίνουμε ξανά στους δρόμους για να φωνάξουμε ότι δεν ξεχνάμε», ανέφερε η ΑΔΕΔΥ, η οποία εκπροσωπεί περισσότερους από μισό εκατομμύριο κρατικούς υπαλλήλους. «Οι υπεύθυνοι για την τραγωδία δεν έχουν ακόμη απαντήσει για τις εγκληματικές τους πράξεις».

Καθώς οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι διαμαρτυρίες παρέλυσαν το έθνος, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, υποσχέθηκε ότι οι υπεύθυνοι για μια καταστροφή που χαρακτήρισε «εθνικό τραύμα» θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη.

Ακόμα όπως σημειώνει ακόμα η Έλενα Σμιθ, «αρχικά ο κεντροδεξιός ηγέτης είχε αποδώσει την ευθύνη για το δυστύχημα αποκλειστικά σε ανθρώπινο λάθος, προτού κάνει πίσω μπροστά στην οργή της κοινής γνώμης και αποδεχτεί ότι και οι συστημικές ελλείψεις είχαν παίξει ρόλο».

Σε δήλωσή του με αφορμή την επέτειο του δυστυχήματος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι στον χρόνο που πέρασε το κοινοβούλιο «εξέτασε δεκάδες μάρτυρες και εκατοντάδες παράγοντες για να διερευνήσει πώς το ανθρώπινο λάθος συναντήθηκε μοιραία με την επίμονη κρατική αποτυχία».

Η κυβέρνηση έχει επισημάνει ότι η δίκη θα ξεκινήσει πιθανότατα τον Ιούνιο. Ένας σταθμάρχης που κατηγορείται ότι έβαλε την επιβατική αμαξοστοιχία σε λάθος τροχιά, είναι μεταξύ των 34 σιδηροδρομικών υπαλλήλων που έχουν τεθεί υπό κράτηση εν αναμονή της ακροαματικής διαδικασίας. «Μόνο η Δικαιοσύνη μπορεί να ρίξει φως στο θέμα, κάτι που όλοι θέλουμε», δήλωσε ο πρωθυπουργός.

«Οι συγγενείς των θυμάτων, καθώς και οι επιζώντες, έχουν καταστήσει σαφές ότι έχουν ελάχιστη εμπιστοσύνη στην επίσημη έρευνα, επιμένοντας αντίθετα ότι όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε παράνομο φορτίο. Πέρυσι δημιούργησαν τη δική τους επιτροπή εμπειρογνωμόνων υποστηρίζοντας ότι οι διορισμένοι από το κράτος ερευνητές όχι μόνο έχασαν χρόνο αλλά και παρέβλεψαν ζωτικά στοιχεία», προσθέτει η ανταποκρίτρια του Guardian.

«Οφείλουμε να διερευνήσουμε την αιτία της πυρκαγιάς»

Ο Κώστας Λακαφώσης, ένας εμπειρογνώμονας που έχει αναλάβει τη διερεύνηση του δυστυχήματος για λογαριασμό των οικογενειών των θυμάτων, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι ο εκρηκτικός χαρακτήρας της σύγκρουσης ήταν «αφύσικος», δεδομένου ότι το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας είναι ηλεκτροδοτούμενο.

«Οφείλουμε να διερευνήσουμε την αιτία της πυρκαγιάς που ξέσπασε», δήλωσε στους δημοσιογράφους προσθέτοντας ότι τουλάχιστον πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την πύρινη κόλαση που κατέκλυσε τα βαγόνια. Ως αποτέλεσμα, πολλές από τις σορούς των νεκρών απανθρακώθηκαν σε σημείο να μην αναγνωρίζονται, ενώ η σορός μιας γυναίκας δεν βρέθηκε ποτέ.

Οι Αρχές, υποστήριξε ο Λακαφώσης, όχι μόνο δεν είχαν διερευνήσει σωστά το έγκλημα, αλλά είχαν κάνει τα πάντα για να κρύψουν δυνητικά ενοχοποιητικά στοιχεία.

«Την τρίτη ημέρα [μετά το δυστύχημα], είχε σταλεί μπουλντόζα για να ισοπεδώσει την περιοχή … Τα τηλεοπτικά κανάλια δείχνουν καθαρά φορτηγά να φορτώνονται με χώμα», είπε προσθέτοντας ότι με το να καθαριστεί και να γκριζάρει ο τόπος του δυστυχήματος, βασικά αποδεικτικά στοιχεία «εξαφανίστηκαν σκόπιμα».

«Δεν έχω καμία εμπιστοσύνη»

Η Μαρία Καρυστιάνου, η οποία έχασε την 20χρονη κόρη της Μάρθα στο δυστύχημα έχει υποσχεθεί να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Είπε ότι στο σημείο βρέθηκαν ίχνη χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τη «νοθεία καυσίμων».

«Το κράτος εξακολουθεί να παίζει με τον πόνο μας», είπε. «Δεν έχω καμία εμπιστοσύνη στο ελληνικό δικαστικό σύστημα», προσέθεσε.

«Ο χρόνος σταμάτησε στις 28 Φεβρουαρίου 2023»

Την Τετάρτη, ήταν η μνήμη των αγαπημένων προσώπων που οι οικογένειες που θρηνούν ήθελαν να τιμήσουν ανάμεσα σε στεφάνια και λουλούδια που άφησαν στο σημείο του δυστυχήματος.

«Σήμερα είναι μια μέρα πόνου», δήλωσε συντετριμμένος ο Αντώνης Ψαρόπουλος, πατέρας της Μάρθας.

«Για όλους μας, ο χρόνος σταμάτησε στις 28 Φεβρουαρίου 2023, μια καταραμένη μέρα … μια μαύρη τρύπα στο χρόνο».