Τι δείχνουν η έκθεση Σ.Νιινίστο και η ανάλυση του Κ.Μπαλωμένου για τις δυνατότητες επιβίωσης Ελλάδας-ΕΕ σε μία πυρηνική σύγκρουση

">

Η έκθεση Νιινίστο είναι λεπτομερής και καλύπτει πολλούς τομείς.

Σημειώνεται ότι συντάχθηκε μετά από αίτημα της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η έκθεση προτείνει έναν οδικό χάρτη για το πως η Ευρώπη μπορεί να γίνει μια στρατιωτική οικονομία και οι πολίτες της ένα είδος «Σπαρτιατών»-«Preppers» (έτσι ονομάζονται στις ΗΠΑ όσοι ετοιμάζονται για άγριες εποχές μετά από μία πυρηνική καταστροφή και όχι μόνο).

Η ισχυρότερη ευρωπαϊκή άμυνα – βασισμένη σε μια ανταγωνιστική και ανθεκτική ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση και ενισχυμένες αμυντικές ικανότητες και ετοιμότητα – είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική ετοιμότητα της ΕΕ.

Αυτό απαιτεί τόσο την παροχή δυνατοτήτων υψηλής τεχνολογίας, όσο και τη δημιουργία επαρκούς (ανθρώπινης) μάζας σε περίπτωση που οποιαδήποτε στρατιωτική αντιπαράθεση μετατραπεί σε μακροπρόθεσμη.

Η αύξηση της διαθέσιμης χρηματοδότησης για αμυντική συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για να ξεπεραστεί η πολύχρονη περίοδος υποεπενδύσεων.

Με βάση λοιπόν την έκθεση για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας θα πρέπει να διαμορφωθεί μια φιλόδοξη μακροπρόθεσμη πολιτική, με σκοπό να προχωρήσει σε συγκεκριμένα βήματα.

Δηλαδή να εντοπίζει και να χαρτογραφεί τις επείγουσες αμυντικές ανάγκες των κρατών μελών.

Να αναθεωρεί το υπάρχον πολιτικο-στρατιωτικό στόχο της ΕΕ ώστε να αντιστοιχεί σε πολλαπλούς τομείς και να ανταποκρίνεται σε παρατεταμένη εξωτερική επιθετικότητα.

Να αναπτύξει συγκεκριμένες επιλογές για την ενίσχυση της χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ.

Να προωθήσει την αμοιβαία ενίσχυση με τις δραστηριότητες και τα πρότυπα του ΝΑΤΟ.

Να ενισχύσει τη διακυβέρνηση της ευρωπαϊκής άμυνας.

Να εφαρμοστεί η Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική.

Αυτό θα ενισχύσει τη συγκέντρωση της ζήτησης και θα δημιουργήσει νέες δυνατότητες για την παροχή κινήτρων από κοινού ανάπτυξης και προμηθειών και, για παράδειγμα, θα διασφαλίσει την ασφάλεια του εφοδιασμού σε καταστάσεις κρίσης.

Να προσδιοριστεί επειγόντως μια δέσμη μεγάλων αμυντικών έργων κοινού ενδιαφέροντος, που θα υποστηρίζονται από τις απαραίτητες ad hoc, μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές διατάξεις.

Η αεράμυνα και η άμυνα στον κυβερνοχώρο έχουν ήδη επισημανθεί στις Πολιτικές Κατευθυντήριες Γραμμές (2024-2029) ως συγκεκριμένα παραδείγματα.

Οι επιλεγμένες ναυαρχίδες θα πρέπει να είναι μελλοντικές δυνατότητες που μπορούν να κάνουν στρατηγική διαφορά –τόσο εντός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ όσο και μαζί με την Ουκρανία– και να προσφέρουν βιομηχανικά οφέλη στην Ευρώπη.

Να διατεθεί η απαραίτητη χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ για την παροχή κινήτρων και την ενίσχυση των κοινών επενδύσεων ικανοτήτων για την προετοιμασία της Ευρώπης για μεγάλα στρατιωτικά απρόβλεπτα γεγονότα.

Ο συνολικός όγκος των κονδυλίων της ΕΕ σε σύγκριση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς είναι ανεπαρκής για να επηρεάσει πραγματικά την αγορά.

Επίσης η έκθεση προτείνει:

– Ανάπτυξη της προτεινόμενης Ενιαίας Αγοράς Αμυντικών προϊόντων και υπηρεσιών με απτά μέτρα για την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας και της αμυντικής βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας.

– Εξορθολογισμό της αγοράς αμυντικού εξοπλισμού στην ΕΕ θα ωφελήσει την ανταγωνιστικότητά μας, την ασφάλεια και την ετοιμότητά μας. Επί του παρόντος, υπάρχουν διάφορες εδραιωμένες πρακτικές, ρυθμιστικά εμπόδια και πολιτικές αποκλίσεις που εμποδίζουν μια πιο ολοκληρωμένη ενιαία αγορά αμυντικών προϊόντων και υπηρεσιών.

– Μείωση των φραγμών στη διασυνοριακή συνεργασία τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς θα ήταν καθοριστικής σημασίας για τη μείωση του διαρθρωτικού πληθωρισμού του κόστους των αμυντικών προϊόντων, ο οποίος έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αγοραστική δύναμη των εθνικών κυβερνήσεων.

– Ενίσχυση της συνεργασίας διπλής χρήσης και πολιτικής-στρατιωτικής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ, με βάση μια προσέγγιση ολόκληρης της διοίκησης.

– Διεξαγωγή ανασκόπησης του δυναμικού διπλής χρήσης της ΕΕ σε όλους τους σχετικούς τομείς για τον εντοπισμό νέων συνεργειών, π.χ. αποθήκευση και στρατηγικά αποθέματα ενέργειας, ορυκτών και άλλων κρίσιμων αγαθών, νοσοκομείων και ιατρικών υπηρεσιών, συστημάτων θαλάσσιας επιτήρησης και παρακολούθησης, κυβερνητικής διαστημικής πλοήγησης, υπηρεσιών επικοινωνίας και παρατήρησης κ.λπ.

– Εξέταση και εναρμόνιση των ορισμών διπλής χρήσης σε διάφορα σχετικά χρηματοδοτικά μέσα και πολιτικές της ΕΕ.

Σε κάθε τομέα, τα νομικά και ρυθμιστικά περιθώρια θα πρέπει να διερευνηθούν πλήρως, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κλάδου και των παραγόντων που σχετίζονται με την άμυνα αντίστοιχα.

– Ενίσχυση της έρευνας διπλής χρήσης και της αμυντικής καινοτομίας στο πλαίσιο της ΕΕ για να αποφευχθεί η περαιτέρω καθυστέρηση της Ευρώπης σε σχέση με τις ηγετικές δυνάμεις εις βάρος της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της θέσης.

Η ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ των εφαρμογών άμυνας και πολιτικής ασφάλειας θα βελτιστοποιήσει τη χρήση των σπάνιων πόρων.

Μπορούμε να αξιοποιήσουμε περαιτέρω τις προτάσεις της έκθεσης του ειδικού συμβούλου Mario Draghi για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.

– Τα ζητήματα που σχετίζονται με την άμυνα και τη διπλή χρήση θα πρέπει να ενσωματωθούν πλήρως στο έργο της ΕΕ για κρίσιμες (θεμελιώδεις) τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική, ιδίως όσον αφορά την προώθηση της προόδου της ΕΕ στον τομέα αυτό για τη μείωση των εξαρτήσεων και την προστασία από διαρροή τεχνολογίας.

– Ενίσχυση των δεσμών μεταξύ της αμυντικής βιομηχανίας και άλλων στρατηγικών βιομηχανικών τομέων που αποτελούν μέρος του ίδιου οικοσυστήματος, όπως η ναυτική/ναυπηγική, το διάστημα, η αεροδιαστημική κ.λπ. Ο αμυντικός τομέας αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου στρατηγικού βιομηχανικού οικοσυστήματος που βασίζεται σε παρόμοιες ή εναλλάξιμες πρώτες ύλες, τεχνολογίες, δεξιότητες, μηχανές και άλλες βιομηχανικές υποδομές.

– Ανάπτυξη ενός δομημένου προγράμματος δυνατοτήτων πολιτικής ασφάλειας για τον καλύτερο συντονισμό των επενδύσεων στους διακριτούς αλλά παράλληλους τομείς της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας.

Μια τέτοια διαδικασία θα πρέπει να υποστηρίζεται από συνεπή προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΕ.

Αυτό, ωστόσο, θα απαιτούσε διαρθρωτική μεταρρύθμιση του σχεδιασμού στον εξαιρετικά κατακερματισμένο τομέα της πολιτικής ασφάλειας, με κατεύθυνση προς μεγαλύτερη ευελιξία, τυποποίηση και συνεργασία.

Η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι οι μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών δεν είναι ούτε μεμονωμένες ούτε παροδικές.

Αντίθετα, αντικατοπτρίζουν βαθύτερες γραμμές ρηγμάτων και «τεκτονικές» γεωπολιτικές, κλιματικές και τεχνολογικές αλλαγές.

Η ετοιμότητα πρέπει να γίνει μέρος της λογικής όλων των ενεργειών μας και να αντιμετωπίσει όλο το φάσμα των απειλών και των κινδύνων.

Με λίγα λόγια η ΕΕ θα αλλάξει δραματικά όχι μόνο την οικονομία της αλλά και τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα από εδώ και στο εξής.

Ο Κωνσταντίνος Μπαλωμένος (Πολιτικός Επιστήμονας – Διεθνολόγος, Πρώην Γενικός Διευθυντής – Γενικής Διεύθυνσης, Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ) Υπουργείου Εθνικής Άμυνας) με άρθρο-ανάλυση του στο pronews.gr επικεντρώνεται στην σημασία που έχει το κράτος να μπορεί να λειτουργεί ακόμα και όταν έχει δεχτεί… πυρηνικά πλήγματα.

Είναι λοιπόν απαραίτητη η διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ή πολέμου καθώς επιτρέπει να λειτουργούν τα κέντρα λήψης αποφάσεων της κυβέρνησης και οι κρίσιμες κυβερνητικές υπηρεσίες (critical government services) του κράτους, να συνεχίζουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στους πολίτες εξασφαλίζοντας τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια και την εθνική ακεραιότητα και ανεξαρτησία μιας χώρας.

Επιπροσθέτως, η διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας της κυβέρνησης, υποστηρίζει το κράτος δικαίου, εξασφαλίζει την κυριαρχία των κυβερνώντων στο φυσικό και ψυχολογικό πεδίο της κρίσης ή του πολέμου (μέσω του ελέγχου των πληροφοριών και των μέσων ενημέρωσης) και διατηρεί την εμπιστοσύνη του πληθυσμού προς την κυβέρνησή του, παρέχοντάς της νομιμοποίηση για τη διαχείριση της κρίσης ή τη διεξαγωγή πολεμικών επιχειρήσεων.

Τέλος, η διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας της κυβέρνησης διευκολύνει τη συντονισμένη αντίδραση στην κρίση ή τον πόλεμο και αποτρέπει τη δυνατότητα υπονόμευσης και αποσταθεροποίησης του κράτους από έναν υβριδικό αντίπαλο που θα επιδιώξει να εκμεταλλευτεί τις εθνικές τρωτότητες του κράτους.

Ειδικότερα, μέσω της επιχειρησιακής συνέχειας της κυβέρνησης αποτρέπεται η δυνατότητα άσκησης επιρροής στον πληθυσμό ενός κράτους από έναν υβριδικό δρών, που θα επιχειρήσει να κάμψει τη βούληση των στελεχών της κυβέρνησης, που διαχειρίζονται μια κρίση ή διεξάγουν πολεμικές επιχειρήσεις και να αποδυναμώσει την υποστήριξή τους από τους συμπολίτες τους.

Καθίσταται αναγκαία η ύπαρξη ολοκληρωμένων σχεδίων για τη επιχειρησιακή συνέχεια της κυβέρνησης και των κρίσιμων υπηρεσιών της, ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχεια των βασικών λειτουργιών τους και η παροχή κρίσιμων υπηρεσιών σε καταστάσεις κρίσεων ή πολέμου όταν διακοπούν οι λειτουργίες τους.

Η συνέχεια των κρίσιμων υπηρεσιών ενός κράτους (ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, νερό, μεταφορές κ.λπ), είναι κρίσιμη για την ταχεία απόκριση και την ανάκαμψη σε περίοδο κρίσης ή πολέμου.

Επίσης, αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τον Εθνικό Μηχανισμό Ανθεκτικότητας ενός κράτους και την εξασφάλιση της αποστολής του σχετικά με την προστασία (protection), την πρόληψη (prevention), τον  μετριασμό (mitigation), την ανταπόκριση (response) και αποκατάσταση (recovery) του κράτους σε περίοδο κρίσης ή πολέμου.

Εάν η κυβέρνηση ενός κράτους και οι κρίσιμες υπηρεσίες του σταματήσουν να λειτουργούν, η ανταπόκριση και η αποκατάσταση του κράτους σε περιόδους κρίσης ή πολέμου θα καθυστερήσει.

Επιπλέον, εάν η ανταπόκριση και η αποκατάσταση του κράτους δεν επανέλθει, υπάρχει πιθανότητα να τεθεί και θέμα κυριαρχίας και ανεξαρτησίας για το κράτος, όπου δεν λειτουργεί η κυβέρνησή του και οι κρίσιμες υπηρεσίες της.

Για να επανέλθουμε στην έκθεση του πρώην προέδρου της Φινλανδίας, αυτή προτείνει την μετατροπή των ευρωπαϊκών κοινωνιών σε πολεμικές ομάδες.

Αυτό είναι πολύ δύσκολο να συμβεί σε λαούς που επί μία εικοσαετία γαλουχήθηκαν στο να ζουν «μαλάκα κι απαλά» και γενικώς να αποφεύγουν καθε πίεση και προβληματισμό.

Τώρα από τους ίδιους τους πολίτες που εκπαιδεύτηκαν σε έναν πολυτελή και ματαιόδοξο τρόπο ζωής θα ζητηθεί ξαφνικά να μετατραπούν σε «Σπαρτιάτες».