Ο βρετανικός Guardian κάνει αναφορά στις προσπάθειες επίλυσης της κόντρας Αθήνας -Σκοπίων και το δείπνο που παρέθεσε ο Γιάννης Μπουτάρης στον πρωθυπουργό της γείτονος χώρας, Ζοράν Ζαέφ, που έχει επιλέξει την Θεσσαλονίκη για την Πρωτοχρονιά.
Στο άρθρο της που τιτλοφορείται : «Μετά από 2.300 χρόνια, το πνεύμα του ήρωα πολεμιστή πλανάται πάνω από την ειρηνευτική προσπάθεια για τη Μακεδονία».
Η εφημερίδα αναφέρει: «Δεν ήταν συνηθισμένο γεύμα ούτε για τον δήμαρχο της Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη ούτε για τον φιλοξενούμενό του, τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ. Οι δύο άντρες έστειλαν το μήνυμα ότι οι παλιές εχθρότητες ανήκουν στο παρελθόν, όπως και η εθνικιστική ρητορεία, που έχει φέρει στα μαχαίρα για πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα την Ελλάδα με τον βόρειο γείτονά της».
Στην ανταπόκρισή της Έλενα Σμιθ φιλοξενούνται και δηλώσεις του Γιάννη Μπουτάρη: «Δεν εκφράζω την εθνική διπλωματία ή τη στρατηγική. Αλλά αυτές οι βλακείες πρέπει να σταματήσουν».
Το δημοσίευμα επιχειρεί μια ιστορική αναδρομή στη διαμάχη μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων για την κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και για το όνομα του «πολυεθνικού μίνι κράτους» εξηγώντας ότι οι Έλληνες θεωρούν ότι με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» οι βόρειοι γείτονες τρέφουν αλυτρωτικές βλέψεις για την ομώνυμη ελληνική επαρχία, ενώ οι Σκοπιανοί επιμένουν ότι έχουν ένα ιστορικό δικαίωμα σ’ ένα όνομα που περιλαμβάνεται στο Σύνταγμά τους.
«Αλλά η απόφαση του Ζάεφ να περάσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στη Θεσσαλονίκη είναι άλλη μια ένδειξη ότι τα αισθήματα αλλάζουν και, όπως λένε αξιωματούχοι του κυβερνητικού συνασπισμού στην Ελλάδα, απόδειξη ότι η κόντρα που φέρεται να έφερε κάποτε στο χείλος της σύρραξης τους γείτονες -και μπλοκάρισε το 2008 την είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ- θα λυθεί σύντομα», γράφει ο Guardian. Και παραθέτει δηλώσεις του Πάνου Σκουρλέτη: «Θέλουν να το λύσουν και πιστεύω ότι θα λυθεί το 2018. Αν όχι τώρα, τότε πότε;».
H βρετανική εφημερίδα σημειώνει ότι σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη ο Ζόραν Ζάεφ είπε ότι η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνησή του είναι έτοιμη να παραιτηθεί από «την ιδιοκτησία του ανθρώπου που κάποτε κυβέρνησε το αρχαίο βασίλειο της Μακεδονίας», όπως αναφέρει.
«Εγκαταλείπω τον ισχυρισμό ότι η Μακεδονία είναι ο μοναδικός κληρονόμος του Αλεξάνδρου. Η ιστορία δεν ανήκει μόνον σ’ εμάς, αλλά και στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες», είπε.
Και αποκήρυξε την εκστρατεία του εθνικιστή προκατόχου του, Νίκολα Γκρούεφσκι, που όρθωσε ένα πελώριο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και έδωσε το όνομα του στρατηλάτη στο αεροδρόμιο, αυτοκινητόδρομο και στάδια της ΠΓΔΜ πυροδοτώντας τις κατηγορίες στην Αθήνα ότι τα Σκόπια κλέβουν σύμβολα και ήρωες της αρχαίας Ελλάδας για να υποστηρίξουν την αξίωσή τους για το όνομα».
Και η ανταπόκριση της βρετανικής εφημερίδας καταλήγει:
«Η Realpolitik και οι φόβοι της ρωσικής ανάμειξης στα Βαλκάνια φαίνεται ότι έχουν επικρατήσει. Η κόντρα [των δύο χωρών] ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ενσωμάτωση της φτωχής “Μακεδονίας” στη Δύση. Ο ένθερμος φιλοευρωπαίος Ζάεφ έχει καταστήσει προτεραιότητα την εισδοχή στην ΕΕ. Η Ελλάδα, που διέρχεται οικονομική κρίση το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας, θα βγει κερδισμένη αν αποκατασταθεί η σταθερότητα στην περιοχή.
Σε μια κίνηση που εκλήφθηκε ως μεγάλος συμβιβασμός η Αθήνα ανακοίνωσε ότι θα αποδεχθεί ένα σύνθετο όνομα που θα μπορεί να περιέχει τον όρο Μακεδονία.
Οι προτάσεις τροποποίησης του ονόματος έχουν περιλάβει γεωγραφικούς προσδιορισμούς όπως “Άνω”, “Νέα” ή “Βόρεια” Μακεδονία. Ως επί το πλείστον, οι Έλληνες επιμένουν να αποκαλούν Σκόπια την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (Fyrom) και Σκοπιανούς τα δύο εκατομμύρια του πληθυσμού της.
Πριν από 25 χρόνια πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες βγήκαν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης φωνάζοντας “Η Μακεδονία είναι ελληνική!”. Τώρα η πόλη υποδέχεται ως τουρίστες τους Σλάβους γείτονες. “Τυφλωθήκαμε για πολύ μεγάλο διάστημα από αυτή την εθνικιστική τρέλα και τη λαϊκίστικη προπαγάνδα”, λέει ο δήμαρχος.
«Θα πάω τον Ζάεφ στην καλύτερη ψαροταβέρνα και αναμφίβολα ο Μέγας Αλέξανδρος θα είναι κομμάτι της κουβέντας μας, αλλά προτεραιότητά μου θα είναι να διασφαλίσω επίσης ότι θα περάσει καλά ο φιλοξενούμενός μου”».