Σε χωματερή βρέθηκαν τα οστά Ελληνοκυπρίων – Εκεί τους είχαν πετάξει οι Τούρκοι το 1974

Περίπου 10-15 άτομα έλαβαν μέρος στη μετακίνηση των περίπου 70 Ασσιωτών στον πρώην σκυβαλότοπο Δικώμου, από την περιοχή «Ορνίθι» όπου θάφτηκαν αρχικά μετά την δολοφονία τους το 1974. Αυτό προκύπτει από πληροφορίες που διαβιβάστηκαν σε εκπροσώπους των Ασσιωτών οι οποίοι αναζητούν τους συγγενείς τους εδώ και 46 χρόνια.

Οι Ασσιώτες ρίφθηκαν σε τρεις λάκκους βάθους περίπου τριών μέτρων και σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων ο ένας από τον άλλο.

Με βάση την πληροφόρηση της οποίας έτυχαν οι Ασσιώτες και νοουμένου ότι οι πληροφορίες που έδωσαν οι μάρτυρες ευσταθούν, τότε τα οστά μάλλον βρίσκονται στον πυρήνα του πρώην σκυβαλότοπου. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα πιο πάνω προέκυψαν από τις συνομιλίες εκπροσώπων της ΔΕΑ με μάρτυρες οι οποίοι φέρονται να έλαβαν μέρος στην επιχείρηση μετακίνησης των οστών. Στην αποτύπωση της εικόνας κατά την περίοδο της μετακίνησης βοήθησε, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», και ξένη υπηρεσία με αεροφωτογραφίες.

Σχετικά με τις εξελίξεις στο θέμα των Ασσιωτών, ο κοινοτάρχης Άσσιας κ. Γεώγιος Ιωάννου, κατέθεσε υπόμνημα ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων και Αγνοουμένων στο οποίο αναφέρονται και τα εξής:

>> Σύμφωνα με μαρτυρίες που έδωσαν συμμετέχοντες στην οργανωμένη μετακίνηση των οστών από το Ορνίθι, οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι τα οστά ρίφθηκαν εντός τριών λάκκων βάθους 3 μέτρων, σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων ο ένας από τον άλλο, στις ανατολικές παρυφές του τότε σκυβαλότοπου Δικώμου.

>> Η ΔΕΑ κατάφερε να εξασφαλίσει μαυρόασπρες εναέριες φωτογραφίες, του ευρύτερου χώρου του σκυβαλότοπου, της περιόδου 1995-96 και με τη βοήθεια σύγχρονης τεχνολογίας έχει οριοθετήσει το χώρο του τότε σκυβαλότοπου καθώς και τη σημερινή του θέση μετά την περιβαλλοντική αποκατάσταση. Ταυτόχρονα, αξιολογήθηκαν οι πληροφορίες των μαρτύρων και εντοπίστηκαν τα πιθανά σημεία απόρριψης των οστών. Οι εκτιμήσεις της ΔΕΑ συγκλίνουν ότι τα σημεία απόρριψης των οστών, αν αληθεύουν οι μαρτυρίες, πολύ πιθανόν να βρίσκονται εντός του πυρήνα του σκυβαλότοπου.

>> Αν οι πληροφορίες αληθεύουν περί απόρριψης των οστών εντός σκαμμένων λάκκων μερικών μέτρων που ακολούθως επικαλύφθηκαν με χώμα, τότε υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, τα οστά να προστατεύθηκαν τόσο από τις επιφανειακές πυρκαγιές που ήταν σύνηθες φαινόμενο, όσο και από τις σημαντικές μετακινήσεις σκυβάλων από την περιφέρεια του σκυβαλότοπου προς τον σημερινό πυρήνα του αποκατεστημένου χώρου.

>> Η επιστημονική ομάδα μας παρουσίασε λεπτομερή ενημέρωση για τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα των ερευνών. Συνοπτικά, έχουν καταχωρημένες 104 περιπτώσεις αγνοουμένων που εξαφανίστηκαν στην Άσσια. Από την έναρξη του προγράμματος έχουν διενεργηθεί συνολικά 44 εκταφές εκ των οποίων οι 14 υπήρξαν επιτυχείς με εντοπισμό οστών, ενώ 30 υπήρξαν ανεπιτυχείς.

>> Μέχρι σήμερα, έχει εντοπιστεί γενετικό προφίλ για συνολικά 86 περιπτώσεις και παραμένουν άλλες 18 περιπτώσεις που είναι υπό διερεύνηση. Η πιο μεγάλη ομάδα αφορά τους 70 αγνοουμένους που εκτελέστηκαν στο Ορνίθι. Από αυτή την ομάδα έχουν ταυτοποιηθεί με γενετικό προφίλ οι 68, ενώ δύο προφίλ παραμένουν ακόμα υπό διερεύνηση. Συνολικά 35 οικογένειες έχουν παραλάβει τα οστά και έχουν τελέσει κηδείες, ενώ άλλες 33 αρνήθηκαν να τα παραλάβουν φοβούμενοι ότι η ΔΕΑ απλά θα έκλεινε τις υποθέσεις. Κατά κανόνα, οι τελευταίες αποτελούν ακραίες περιπτώσεις όπου έχουν παρουσιαστεί μικρά τεμάχια οστών στις οικογένειες που φτάνουν μέχρι τα 2 εκατοστά του μέτρου μόνον.

>> Αυτή τη στιγμή πέραν της περίπτωσης της μετακίνησης των οστών από το Ορνίθι, εξετάζονται και οι υπόλοιπες 18 καταγεγραμμένες περιπτώσεις αγνοουμένων που εξαφανίστηκαν ατομικά ή σε μικρές ομάδες. Πληροφορηθήκαμε ότι υπάρχουν μερικές περιπτώσεις που βρίσκονται στο στάδιο ένταξης στο πρόγραμμα εκσκαφών στο προσεχές μέλλον.

>> Ύστερα από την διαπίστωση ότι στα οστά που δόθηκαν σε οικογένεια αγνοουμένου υπήρχαν και άλλα οστά που ανήκαν σε άλλα τρία πρόσωπα, ετέθη επιτακτικά η ανάγκη να εξεταστούν με τη μέθοδο DNA τα οστά, που αγγίζουν τις 2.500, που σήμερα φυλάγονται στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι και να παραδοθούν στις οικογένειες.

Το πλιάτσικό έφερε δολοφονία 4 Ε/κ

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1974 Τουρκοκύπριοι από την Αλόα μετέβησαν στην κατεχόμενη Πηγή Αμμοχώστου με τρακτέρ και καρότσα και παρά την αντίδραση των Ελληνοκυπρίων ιδιοκτητών, αφού φόρτωσαν ξύλα που βρίσκονταν στην αυλή, αναχώρησαν. Στη συνέχεια επέστρεψαν με πολιτικό αυτοκίνητο και αφού υποχρέωσαν τους ηλικιωμένους να επιβιβαστούν στο αυτοκίνητο αναχώρησαν και έκτοτε οι τέσσερις αγνοούνται και μέχρι σήμερα τους αναζητούν συγγενείς τους. Πρόκειται για τους Ελευθέριο Κωστή Ττέλλη, τη σύζυγό του Θεογνωσία, τον Μιχάλη Δ. Κομωδρόμο και τη γυναίκα του Σωτήρα.

Ο συγγενής τους κ. Μιχάλης Κομωδρόμος επικοινώνησε με τον «Φ» ζητώντας βοήθεια ώστε να ξεθαφτούν τα οστά και να μεταφερθούν στις ελεύθερες περιοχές για ταφή. Προσπάθειες που κατέβαλε στο παρελθόν μέσω της ΔΕΑ δεν καρποφόρησαν και ύστερα και από δικές του ενέργειες, εντοπίστηκαν τα πιθανά σημεία ταφής. Σύμφωνα με πληροφορίες του κ. Κομωδρόμου, ύστερα από το επεισόδιο με τους Τουρκοκύπριους, οι οποίοι ήταν 2-3, αυτοί επανήλθαν με σκοπό να κλέψουν έπιπλα ή άλλα αντικείμενα από το σπίτι του γιου του Ελευθέριου Κωστή Ττέλλη, οπόταν αντέδρασε η γυναίκα του η οποία γνώριζε και τούρκικα. Επίσης υπήρξε και επεισόδιο με τον Ελευθέριο Ττέλη, επειδή φέρεται να αρνήθηκε να τους δώσει μετρητά που κρατούσε. Σύμφωνα με όσα είχαν αναφέρει Τουρκοκύπριοι, ο Ελευθέριος Ττέλλης και ένας Τουρκοκύπριος σε κάποια στιγμή αλληλοσπρώχθηκαν και έπεσαν πάνω σε τοίχο ο οποίος κατέρρευσε σκοτώνοντας, σύμφωνα με την εκδοχή, τον Ελευθέριο Ττέλλη, αν και η εκδοχή αυτή δεν γίνεται αποδεκτή.

Όπως αναφέρει ο κ. Κομωδρόμος στο philenews, μετά το περιστατικό με τα ξύλα, οι Τουρκοκύπριοι επανήλθαν και μάζεψαν τους τέσσερις εγκλωβισμένους οι οποίοι έκτοτε εξαφανίστηκαν. Ωστόσο, συγγενείς τους συγκέντρωσαν πληροφορίες, πως ίσως το άτομο που δολοφόνησε τους τέσσερις είναι άλλος Τουρκοκύπριος ο οποίος περηφανευόταν πως δολοφόνησε συνολικά 125 Ελληνοκύπριους.

Ο κ. Κομωδρόμος ανέφερε στον «Φ» πως έχουν υποδειχθεί τέσσερα σημεία πιθανής ταφής των δολοφονηθέντων και διερωτάται για ποιο λόγο δεν διενεργήθηκαν εκσκαφές μέχρι σήμερα. Όπως εξήγησε, επεσκέφθη με εκπροσώπους της ΔΕΑ 3-4 φορές τους πιθανούς χώρους ταφής με τη βοήθεια και αεροφωτογραφιών. Σύμφωνα με τις ενδείξεις, οι δολοφονηθέντες ίσως πετάχτηκαν από τους δολοφόνους σε συγκεκριμένο πηγάδι.

Μάλιστα, όπως εξηγεί ο κ. Κομωδρόμος, επειδή είχε λεχθεί πως κάποιες εκσκαφές δεν προχωρούν επειδή οι κατέχοντες τα χωράφια/οικόπεδα δεν το επιτρέπουν, ήρθε σε επαφή με παλιό γνώριμο του Τουρκοκύπριο, ο οποίος ανέλαβε και βρήκε τον σημερινό «ιδιοκτήτη» του χώρου στον οποίον φέρονται να θάφτηκαν οι τέσσερις και τον έπεισε να συγκατανεύσει στη διενέργεια εκσκαφών. Μάλιστα τον διαβεβαίωσε πώς θα αποταθεί και στην λεγόμενη κυβέρνηση προκειμένου να εξασφαλίσει άδεια και αν χρειαστεί θα καταβάλει και τα έξοδα. Ικανοποίηση εξέφρασε και για την βοήθεια που είχε από Τουρκοκύπρια η οποία εργάζεται στην ΔΕΑ. Δεν νοείται να βρίσκουμε συμπαράσταση στην άλλη πλευρά και στην πλευρά μας να μην βλέπουμε τόση ανταπόκριση, ανέφερε.

Επικοινωνήσαμε με τον Ελληνοκύπριο εκπρόσωπο στην ΔΕΑ κ. Λεωνίδα Παντελίδη ο οποίος ανέλαβε να εξετάσει την υπόθεση, η οποία προηγήθηκε του διορισμού του.

Λεπτομέρειες για το τι συνέβη με τους τέσσερις αγνοούμενους αναφέρονται σε κατάθεση συγγενικού προσώπου του Ελευθέριου Ττέλλη. Όπως αναφέρει, η Πηγή υπέστη επίθεση με βαρέα όπλα στις 15 Αυγούστου 1974 από το Λευκόνοικο. Ωστόσο, οι όλμοι που εκτοξεύθηκαν κατέληξαν σε χωράφια γύρω από την Πηγή. Στις 16 Αυγούστου μπήκε στην Πηγή ο τουρκικός στρατός αλλά δεν ενοχλήθηκε κανένας από τους περίπου 20 ηλικιωμένους που παρέμειναν στο χωριό, αν και ερευνήθηκαν όλα τα σπίτια.

Στις 2 Σεπτεμβρίου μετά την αναχώρηση των Τουρκοκυπρίων που έκλεψαν τα ξύλα, ο συγγενής του Ελευθέριου Ττέλλη που παρακολουθούσε από μακριά, πήγε επιτόπου και ρώτησε ποιοι ήταν οι Τουρκοκύπριοι, οπόταν ο Ελευθερίου του ανέφερε τα ονόματα τους και την οικογένεια τους.