Σήμερα, Σάββατο (15/7) συμπληρώθηκαν 49 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 στην Κύπρο, με στόχο την ανατροπή του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ από την ηγεσία της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Πέντε ημέρες αργότερα, η τουρκική εισβολή στην Κύπρο ήταν γεγονός.
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και σήμερα στις 08.20 το πρωί, στιγμή της έναρξης της επιχείρησης προς το Προεδρικό Μέγαρο, ήχησαν οι σειρήνες σε όλες τις πόλεις της ελεύθερης Κύπρου, με το σύνθημα έναρξης συναγερμού.
Η αποφράδα ημέρα
Το πρωί εκείνης της ημέρας τα τανκς της Χούντας διενεργούν πραξικόπημα με σύνθημα «Αλέξανδρος εισήλθε νοσοκομείο». Φάλαγγες αρμάτων εισέρχονται στο οδικό δίκτυο με στόχο την εξουδετέρωση της προεδρικής φρουράς. Ο Μακάριος βρισκόταν στο Προεδρικό Μέγαρο υποδεχόμενος ομάδα Ελληνόπαιδων μαθητών από την Αίγυπτο και φυγαδεύεται από την μοναδική αφύλακτη δίοδο στα δυτικά του Προεδρικού Μεγάρου από συνοδούς του. Το Προεδρικό, η Αρχιεπισκοπή και άλλοι στόχοι πλήττονται από τεθωρακισμένα και τανκς. Οι πραξικοπηματίες καταλαμβάνουν το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου και ανακοινώνουν ψευδώς ότι ο Μακάριος είναι νεκρός. Ο Νικόλαος Σαμψών ορκίζεται Πρόεδρος. Ο Μακάριος μεταφέρεται στην Πάφο και από εκεί απομακρύνεται από την Κύπρο, προς στη Νέα Υόρκη μέσω Λονδίνου.
Οι εκδηλώσεις για τη θλιβερή επέτειο
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης παρέστη στο καθιερωμένο Μνημόσυνο για όσους έπεσαν κατά τη διάρκεια του Πραξικοπήματος προς προάσπιση της νομιμότητας και της Δημοκρατίας, που πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Λευκωσία.
Κατόπιν, θα παραστεί στην Ειδική Συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων για τις μαύρες επετείους, ενώ το μεσημέρι θα παραστεί στο τρισάγιο και θα καταθέσει στεφάνι στο Μνημείο Δημοκρατίας και Αντίστασης του Συνδέσμου Δημοκρατικών Αντιστασιακών Λευκωσίας, στο Πάρκο του Προεδρικού Μεγάρου.
Μνημόσυνα για τους πεσόντες θα τελεστούν στη Λεμεσό, την Λάρνακα και την Πάφο.
Χριστοδουλίδης: Μπορεί να πέρασαν 49 χρόνια, αλλά τίποτα δεν είναι δεδομένο
«Έχουμε υποχρέωση να μιλάμε στα παιδιά μας για το τι έγινε τη 15η Ιουλίου», είπε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μετά το μνημόσυνο των πεσόντων κατά το Πραξικόπημα, στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Λευκωσία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «τιμούμε τη μνήμη όλων αυτών που αγωνίστηκαν για να υπερασπιστούν ό,τι πιο σημαντικό έχουμε, την Κυπριακή Δημοκρατία.
Την ίδια στιγμή καταδικάζουμε ξεκάθαρα το προσχεδιασμένο άφρον πραξικόπημα, το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και των συνεργατών της στην Κύπρο. Δεν υπάρχουν διαφορετικές ή πολλές ερμηνείες. Μία είναι η ερμηνεία, προδοτικό πραξικόπημα ενάντια στον νόμιμο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ενάντια στην Κυπριακή Δημοκρατία, για την κατάλυση της.
Αλλά πέραν τέτοιων τελετών που σίγουρα είναι αναγκαίες, θα πρέπει να παίρνουμε και τα σωστά μηνύματα. Σήμερα κρατώ δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι όλοι εμείς που συμμετέχουμε προσωρινά, ειδικότερα όλοι εμείς που συμμετέχουμε στη δημόσια ζωή του τόπου πρέπει μέσα από τις καθημερινές μας συμπεριφορές να δείχνουμε στην πράξη ότι έχουμε πάρει τα μηνύματα από το τι έγινε τη 15η Ιουλίου 1974.
Το δεύτερο, το οποίο με προβληματίζει, με ανησυχεί 49 χρόνια μετά, είναι ότι έχουμε υποχρέωση να μιλάμε στα παιδιά μας για το τι έγινε αυτή τη μέρα. Μπορεί να πέρασαν 49 χρόνια, αλλά τίποτα μα τίποτα δεν είναι δεδομένο.
Και μιλώντας πολλές φορές με τη νέα γενιά του τόπου μας νιώθω ότι δεν λέμε και δεν ενημερώνουμε για όλα αυτά. ‘Αρα, αν θέλουμε πραγματικά να τιμήσουμε όλους αυτούς που θυσιάστηκαν για να υπάρχει Κυπριακή Δημοκρατία, ό,τι πιο σημαντικό έχουμε, ας αφιερώσουμε σήμερα πέντε – δέκα λεπτά να εξηγήσουμε στα παιδιά μας τι έγινε την 15η Ιουλίου 1974. Γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι αυτό πρέπει να αντανακλά και την Παιδεία, ο Πρόεδρος είπε «σίγουρα. Όλους. Αντανακλά και στην Παιδεία, αντανακλά και στον καθένα από μας προσωπικά. Σίγουρα, η Παιδεία είναι πολύ σημαντική, υπάρχει σχετική αναφορά, αλλά αναφέρομαι στην προσωπική ευθύνη που έχει ο καθένας από μας να μιλήσουμε, να αφιερώσουμε λίγα λεπτά για να εξηγήσουμε τι έγινε διότι η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Είδαμε τα αποτελέσματα του τι επιχειρήθηκε την 15η Ιουλίου 1974 να γίνει τα οποία βιώνουμε μέχρι σήμερα».