Κύπρος
Η Κύπρος σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα La Tribune, θα προχωρήσει στην προμήθεια 12 τεθωρακισμένων οχημάτων Sherpa από την εταιρεία Arquus, στα οποία θα προσαρμοστούν συστήματα αντιαρματικών πυραύλων Akeron MP της εταιρείας MBDA.
Κατά την γαλλική εφημερίδα στο αμέσως επόμενο διάστημα θα υπογραφεί Μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ της Κύπρου, της Γαλλίας και των δύο εταιρειών.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, είχε πραγματοποιηθεί σε πεδίο βολής στον Κόρνο λίγο έξω από τη Λευκωσία, δοκιμή του πυραύλου Akeron MP με σύστημα εκτόξευσης που είχε τοποθετηθεί σε όχημα Sherpa.
H δοκιμή ήταν μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος LynkEUs στο οποίο συμμετέχει και η Κύπρος στο πλαίσιο της PESCO.
Η βολή που έγινε με δύο πυραύλους κατέδειξε την επιτυχία του εγχειρήματος καθώς ο πύραυλος μπόρεσε να καταστρέψει «εχθρικό άρμα μάχης», χωρίς ο χειριστής αλλά και το σύστημα να έχουν οπτική επαφή με τον στόχο.
Επίσης έγινε επιτυχής βολή κατά «εχθρικού» στόχου με τη χρήση ενός drone NX-70 της εταιρείας Novadem, το οποίο έδινε εικόνα από τον στόχο μέσω ασφαλούς σύνδεσης στο διαδίκτυο τροφοδοτώντας με στοιχεία τον πύραυλο Akeron MP.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το drone σε μια από τις βολές ελεγχόταν μέσα από το όχημα Sherpa ώστε να ελεγχθεί η αυτονομία του και η άλλη με τον χειριστή του drone να βρίσκεται σε άλλο όχημα σε απόσταση ενός χιλιομέτρου.
Κατά τη Le Tribune η Κύπρος μπορεί να μην είναι μεγάλη αγορά αλλά χρησιμοποιεί εδώ και δεκαετίες γαλλικά οπλικά συστήματα. Από το 2013 ως το 2022 έχει παραγγείλει γαλλικά οπλικά συστήματα ύψους 310 εκατομμυρίων ευρώ. Η μεγαλύτερη αγορά έγινε το 2019 με οπλικά συστήματα αξίας €227,6 εκ.
Επιπλέον, η Κύπρος αλλά και το Βέλγιο, η Εσθονία και η Ουγγαρία συμφώνησαν το 2023 κατά τη διάρκεια της Αεροπορικής Έκθεσης του Παρισιού σε κοινή αγορά πυραύλων Mistral για την ενίσχυση της αεράμυνας τους.
Η αγορά αυτή θα πραγματοποιηθεί από την εταιρεία MBDA μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών (DGA) για τις γαλλικές, βελγικές, κυπριακές, εσθονικές και ουγγρικές ανάγκες. Ο συνολικός όγκος αυτής της προμήθειας θα μπορούσε να ξεπεράσει τους 1.000 πυραύλους Mistral.
Η Κύπρος στο σκληρό πυρήνα
Η ΕΕ στο πλαίσιο της προσπάθειας περιορισμού αμυντικής εξάρτησης από τις ΗΠΑ, από το 2019 είχε διαθέσει €25 εκ για την ανάπτυξη ενός συστήματος ενίσχυσης της αεράμυνας και της αντιαρματικής προστασίας με πυραυλικά συστήματα μέσου βεληνεκούς Beyond-Line-of-Sight (BLOS) . Δηλαδή συστήματα με ικανότητα να πλήττουν στόχους πέραν του οπτικού πεδίου των χρηστών των οπλικών συστημάτων.
Η ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία κατέστησε την αναγκαιότητα τέτοιων συστημάτων επιτακτική ώστε η Ευρώπη να μπορεί να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις για να στηρίξει χώρες που δυνατόν να βρεθούν στην κατάσταση που βρέθηκε η Ουκρανία.
Το πρόγραμμα MARSEUS (Modular Architecture Solutions for EU States), συντόνισε τις προσπάθειες με ομάδες από διάφορες χώρες με βάση την χρήση των πυραύλων Akeron της MBDA.
Στο επιτυχές εγχείρημα μετείχαν 13 ιδιωτικές εταιρείες. Από την Κύπρο οι εταιρείες Additiss και SignalGenerix, από το Βέλγιο (Royal Military Academy, John Cockerill Defense, FN Herstal and Xenics), τη Γαλλία (Novadem, Atos , Arquus και Delair) και τη Σουηδία (Saab Dynamics, BAE Hägglunds και Exensor).
Ενεπλάκη επίσης ένας αριθμός εταιρειών που ανέλαβαν υπεργολαβίες για την κατασκευή συγκεκριμένων εξαρτημάτων. Στην όλη προσπάθεια συμμετείχαν ενεργά οι κυπριακές, γαλλικές, βελγικές, και σουηδικές ένοπλες δυνάμεις.
Το έργο είναι βασισμένο στο πρόγραμμα EDIDP (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανικής Ανάπτυξης) Lynkeus που ανατέθηκε το 2020 από την Επιτροπή της ΕΕ σε κοινοπραξία που συντονίζεται από την γαλλική βιομηχανία MBDA, στόχος της οποίας ήταν να ορίσει μια αρχική επιχειρησιακή ιδέα για έναν αντιαρματικό – αντιαεροπορικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς 5ης γενιάς.
Το EDIDP ήταν το πρώτο ταμείο της ΕΕ που αφορούσε τον αμυντικό τομέα. Πλέον έχει αντικατασταθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας European Defense Fund του οποίου ο προϋπολογισμός για την περίοδο 2021-2027 είναι €8 δισεκατομμύρια.
Οι πύραυλοι AKERON MP
Το Akeron MP είναι ένα αντιαρματικό (και όχι μόνο) πυραυλικό σύστημα 5ης γενιάς ειδικά σχεδιασμένο για χρήση από μονάδες πεζικού.
Ουσιαστικά αντικαθιστά τους πυραύλους Milan και HOT και θα μπορεί να τοποθετηθεί τόσο σε οχήματα, όσο και σε επιθετικά ελικόπτερα όπως τα γαλλικά Airbus που αγοράζει η Κύπρος από τη Γαλλία.
Το βεληνεκές του πυραύλου, σύμφωνα με την εταιρεία, είναι 5 χιλιόμετρα. Ζυγίζει 15 κιλά, το μήκος του κανίστρου είναι 1,3 m και η διάμετρος 140 mm. Η διπλή κεφαλή του μπορεί να καταστρέψει κάθε στόχο με πάχος 1000 mm.
Προσφέρει λειτουργίες Fire & Forget και Man-On-The-Loop, δυνατότητα ημέρας και νύχτας και πυρομαχικά πολλαπλών χρήσεων με επιλογές κατά των αρμάτων, κατά των υποδομών και κατά προσωπικού. Σημειώνεται πως κατά την έκρηξη, η κεφαλή του Akeron MP μπορεί να εκτοξεύσει 1.500 θραύσματα βολφραμίου κατά προσωπικού εδάφους από ύψος 15 μέτρων.
Σε αντίθεση με τους αμερικάνικους αντιαρματικούς πυραύλους Javelin, οι πύραυλοι Akeron MP δίνουν τη δυνατότητα στον χειριστή να καθοδηγεί τον πύραυλο μέσω ενός καλωδίου οπτικών ινών. Αυτό κάνει την εταιρεία MBDA να ισχυρίζεται πως οι Akeron MP είναι οι μόνοι κατευθυνόμενοι πύραυλοι κατά της θωράκισης αρμάτων πέμπτης γενιάς.
Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ένα παθητικό σύστημα υποδοχής που αποτελείται από μια κάμερα ημέρας και μια κάμερα υπερύθρων χωρίς ψύξη. Αυτός ο συνδυασμός καθιστά δυνατό το χτύπημα κινούμενων και σταθερών στόχων από απόσταση έως και 5 χιλιομέτρων.
Το σύστημα καθοδήγησης fire and-forget (πυροδότησε και ξέχασε το) έχει ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ).
Οι Akeron MP έχουν τη δυνατότητα να αποφύγουν να χτυπήσουν ψεύτικους στόχους και να συνεχίσουν να ακολουθούν τον στόχο έστω και αν βρίσκεται πίσω από φυσική ή τεχνητή κάλυψη.
Το σύστημα καθοδήγησης πυραύλων κατά της θωράκισης πέμπτης γενιάς έχει επίσης τη δυνατότητα να κλειδώνει στον στόχο μετά την εκτόξευση (Lock-On After Launch – LOAL).
Ένα από τα χαρακτηριστικά των αντιαρματικών συστημάτων πέμπτης γενιάς είναι ο έλεγχος πυραύλων κατά την πτήση.
Οι Akeron MP χρησιμοποιούν μια επιλογή με την οποία εικόνα από τη κεφαλή του πυραύλου φτάνει στην οθόνη του χειριστή και οι εντολές ελέγχου πτήσης μεταδίδονται από την κονσόλα ελέγχου στο βλήμα. Μια άλλη επιλογή είναι μια αμφίδρομη σύνδεση δεδομένων με ραδιοκύματα.
Η πέμπτη γενιά αντιαρματικών πυραυλικών συστημάτων όπως οι Akeron διαθέτουν κεφαλή ικανή να καταστρέψει όλα τα σύγχρονα άρματα μάχης, ανεξάρτητα από το επίπεδο της θωράκισης τους. Το βλήμα έχει την ικανότητα να αποφεύγει την παθητική και ενεργητική άμυνα του άρματος.
Ένα από τα χαρακτηριστικά είναι ο κινητήρας των πυραύλων που δεν αφήνουν ίχνος καπνού ώστε να μην αποκαλύπτεται το σημείο εκτόξευσης μειώνοντας ταυτόχρονα την πιθανότητα εντοπισμού του βλήματος κατά την πτήση.
