Ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Ααναστασιάδης τόνισε πως η επιθυμία για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης πάντοτε είχε ως βάση τις αρχές και αξίες του διεθνούς δικαίου, της ΕΕ, τα ψηφίσματα των ΗΕ που εξέφραζαν τη βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών να επικρατήσει δικαιοσύνη στην Κύπρο.
«Δεν αποδεχθήκαμε, δεν πρόκειται να υποκύψουμε και δεν πρέπει να υποκύψουμε σε λύση δύο κρατών. Και από εμάς εξαρτάται αν θα δώσουμε την ευκαιρία σε κάποιους να στηρίξουν κάτι ανάλογο», ανέφερε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, προσθέτοντας ότι αποδοχή μιας ανάλογης λύσης σημαίνει ταυτόχρονα και το άνοιγμα του «κουτιού της Πανδώρας», διότι κατά αυτό τον τρόπο πολλά ευρωπαϊκά και όχι μόνο, κράτη θα αντιμετωπίσουν ανάλογες προκλήσεις και προβλήματα. Συνεπώς, σημείωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, από εμάς εξαρτάται, αν εμμένουμε στις θέσεις αρχής όπως καθορίζονται από τα ψηφίσματα των ΗΕ, τις αρχές και αξίες της ΕΕ δεν μπορεί παρά να έρθει η ώρα της δικαίωσης.
Στον επιμνημόσυνο λόγο του, στο εθνικό μνημόσυνο του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη, στην Αναφωτία, ο κος Αναστασιάδης διαβεβαίωσε ότι ύψιστη προτεραιότητα καθ’ όλη την πολιτική του πορεία και παραμένει στόχος ζωής, είναι η επίλυση του κυπριακού προβλήματος μέσα από την ειρηνική οδό και ο τερματισμός της απαράδεκτης κρατούσας κατάστασης. Kαι επεσήμανε:
«Αυτή η επιθυμία για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης πάντοτε είχε ως βάση τις αρχές και αξίες του διεθνούς δικαίου, της ΕΕ, τα ψηφίσματα των ΗΕ που εξέφραζαν τη βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών να επικρατήσει δικαιοσύνη στην Κύπρο, να αποσυρθούν τα κατοχικά στρατεύματα, να τερματιστεί το αναχρονιστικό σύστημα εγγυήσεων.
Στόχος ήταν να διαφυλαχθούν και να προστατευτούν οι Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας, χωρίς όμως να παραγνωρίζουμε τους κινδύνους για τους Ελληνοκύπριους μέσα από τις προβαλλόμενες από τους Τούρκους, αξιώσεις.
Εξαντλήσαμε κάθε περιθώριο υποχωρητικότητας. Δεν μπορούσε όμως να αποδεχθούμε να συνεχίσει η Κύπρος να είναι κάτω από τις εγγυήσεις της Τουρκίας, να είναι κάτω από την επιρροή της Τουρκίας, να είναι εν τη ουσία ελεγχόμενη, αλλά και η επιδιωκόμενη λύση να μας οδηγεί σε μια νέα Βοσνία Ερζεγοβίνη ή ένα νέο Λίβανο, δηλαδή μια θνησιγενή λύση η οποία θα οδηγούσε στη διάλυση του κράτους, στη διχοτόμηση της πατρίδας μας, όπως ήταν και παραμένει στόχος της Τουρκίας από το 1950.
Αυτό που χρωστάμε στους ήρωες δεν είναι αυτό που οι ξένοι υπαγορεύουν ή η διπλωματία των δύο μέτρων και δύο σταθμών.
Αυτό που επιδιώκουμε είναι να έχουμε μια λύση που να είναι διαρκής, να είναι πριν και πάνω από όλα λειτουργική, να προστατεύει όλους ανεξαίρετα τους πολίτες. Πριν και πάνω από όλα, ας μην ξεχνά κανείς ότι η Κύπρος είναι κράτος μέλος της ΕΕ, για όλα ελεγχόμενη, πολύ περισσότερο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και συνεπώς οι αιτιολογίες της Τουρκίας ότι τάχα θέλει να διατηρήσει τις εγγυήσεις για προστασία των Τουρκοκυπρίων καταρρίπτονται και μόνο από το γεγονός ότι η ΕΕ είναι παρούσα.
Ένα άλλο στοιχείο που δεν μπορεί να παραγνωριστεί είναι η αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα, είναι οι προσπάθειες της Τουρκίας μέσα από τις προτάσεις που κατέθεσε εν τη ουσία να ελέγχει το σύνολο της κρατικής υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εν ονόματι της πολιτικής ισότητας διεκδικούσαν να έχουν πάντοτε θετική ψήφο για οποιαδήποτε απόφαση θα λάμβανε το κεντρικό κράτος.
Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό που αποκαλείται πολιτική ισότητα δεν ήταν παρά πολιτική ανισότητα, διότι, όπως έχω πει πολλές φορές, η μη πλειοψηφούσα κοινότητα εν τη ουσία θα κυβερνούσε την πλειοψηφία.
Είχαμε προτείνει ότι είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε τη θετική ψήφο. Πότε; Εκεί και όπου η ενδεχόμενη πρόταση για απόφαση ενδεχόμενα να επηρέαζε αρνητικά τα συμφέροντα της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Άλλη μια απόδειξη της γνησιότητας των προθέσεων μας ότι ποτέ δεν θελήσαμε να επιβληθούμε επί των Τουρκοκυπρίων, ποτέ δεν θελήσαμε να σφετεριστούμε τα δικαιώματα τους. Αντίθετα, αυτό που επιδιώκαμε ήταν μέσα από τις διατάξεις να υπάρξει ο αλληλοσεβασμός. Όχι μόνο ο δικός μας απέναντι στους Τουρκοκύπριους, αλλά και ο δικός τους και της Τουρκίας απέναντι στους Ελληνοκύπριους.
Το πόσο αδικηθήκαμε ή αδικήσαμε καταδεικνύεται από τις προτάσεις που κατέθεσε η Τουρκία στις 25 Απριλίου 2021 ενώπιον του ΓΓ των ΗΕ. Όταν επισήμως, πλέον, διεκδικούσε τη λύση στη βάση δύο κρατών. Έθεσε για πρώτη φορά επισήμως το αίτημα για διχοτόμηση της Κύπρου».