Ο Γιάννης Ζουγανέλης σε πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε μίλησε για τις καταγγελίες στο χώρο του θέατρου αλλά και για το κίνημα ελληνικό #metoo.
Υπήρξαν καλλιτέχνες που καταστράφηκαν οικονομικά μέσα στην καραντίνα;
Οι καλλιτέχνες; περάσαμε μεγάλο λούκι. Οι μουσικοί, οι «αφανείς» ήρωες που χωρίς αυτούς δεν υπάρχουμε είναι όλοι χρεωμένοι. Και οι ηθοποιοί, αυτοί οι εξαιρετικοί «ασκητές», επίσης. Φυσικά, δεν αναφέρομαι στα «βρομόσκυλα», τους βιαστές, τους εκβιαστές ή αυτούς που έκαναν εκφοβισμό και που συμπεριφέρθηκαν τόσο άσχημα στην κοινωνία. Η ζωή δεν είναι δίκαιη και τους χάρισε μια ψευτοσπουδαιότητα. Η σπουδαιότητα είναι ευκαιρία και τις ευκαιρίες αυτοί δεν τις έχουν πάρει με αθώους τρόπους.
Πώς δίνονται οι ευκαιρίες, ειδικά στους νέους;
Τις ευκαιρίες κάποιοι τις παίρνουν με την αξία τους και άλλοι με τις διασυνδέσεις μέσα από διάφορες συντεχνίες. Όλοι οι διευθυντές του Εθνικού θεάτρου, έκτος από τον Χατζάκη και τον Νίκο Κούρκουλο πουλούσανε «μούρη», δεν έδιναν ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους δεν μπορούσε κανένας να τους συναντήσει.
Έκαναν δήθεν οντισιόν και δεν έβλεπαν κανέναν! Έχω εργαστεί και στη δραματική σχολή του Εθνικού και τα πράγματα δεν είναι καλά: είδα και ταλέντα αλλά είδα και ανθρώπους «αυθαίρετους» να σπουδάζουν με τα χρήματα του ελληνικού λαού… Πιο εύκολα έβλεπαν οι ηθοποιοί που δεν ήταν γνωστοί τον Πρωθυπουργό, παρά το διευθυντή του Εθνικού.
Εσάς σας επηρέασε η καραντίνα; Με τα live streaming οι καλλιτέχνες δεν έβγαλαν χρήματα;
Οι ηθοποιοί έκαναν live streaming στην καραντίνα αλλά χρήματα δε βγήκαν, ήταν πολύ ακριβό το αντικείμενο. Με εξαίρεση, κάποιους πολύ γνωστούς καλλιτέχνες. Εμένα με επηρέασε πάρα πολύ οικονομικά. Οι συνεργάτες μου φυσικά, πήραν το επίδομα, δεν έχω και πολλούς υπαλλήλους, τρεις, τέσσερεις… Κατά τα άλλα η καραντίνα, το να μείνεις και λίγο στο σπίτι σου δεν είναι και τόσο σπουδαίο. Εγώ πέρασα και κορωνοϊό λίγο πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα και ευτυχώς ήμουν ασυμπτωματικός. Έκατσα μέσα δεκαπέντε ημέρες γιατί σαφέστατα, δεν ήθελα να τον μεταδώσω.
Ποια είναι η θέση σας για το ελληνικό «Me too»; Τι πιστεύετε για αυτούς που καταγγέλλονται για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και βιασμούς;
Εμετός. Δεν υπάρχει άλλη λέξη. Είμαι στο πλευρό των θυμάτων και μου έρχεται εμετός. Κάτι ξέραμε φυσικά αλλά όχι σε αυτό το βαθμό. Εγώ είμαι από τους τυχερούς δεν υπέπεσε τίποτα στην αντίληψη μου, σε όλες τις συνεργασίες μου.
Εάν είχα αντιληφθεί κάτι, θα τους είχε πάρει ο διάολος. Είναι άλλο το να φλερτάρεις και άλλο το να βιάσεις να εκβιάσεις και να εκφοβίσεις χρησιμοποιώντας μια αληθινή ή ψεύτικη αγάπη που απέσπασες ή ένα ταλέντο που έχεις και να συμπεριφερθείς με αυτό τον τρόπο.
Θυμώνετε με όσους δεν υποστηρίζουν τα θύματα;
Πάρα πολύ. Θεωρώ συνενόχους όσους δεν υποστηρίζουν τα θύματα. Και πρέπει να πούμε πως σε περίπτωση σκηνοθέτη- ηθοποιού ακούγονται και πάρα πολλά ψέματα για τις κοπέλες. Συμβουλεύουν οι δικηγόροι και λέγονται του κόσμου τα ψέματα, θα ήθελα όμως να αναφερθώ και στο σύστημα το δικό σας, των δημοσιογράφων. Υπάρχουν στο ΣΕΗ πολλές καταγγελίες για κακές συμπεριφορές και παρανομίες «ανωνύμων» αλλά οι δημοσιογράφοι δεν ασχολούνται, επειδή δεν είναι γνωστοί.
Ο κόσμος δεν περίμενε τέτοια πράγματα, τα από τους καλλιτέχνες που έχουν και ρόλο «εκπαιδευτικό». Έχει χαλάσει η εικόνα του θεάτρου;
Πίστεψε με, η εικόνα δεν έχει χαλάσει, έχει φτιάξει. Τα «τέρατα» θα φύγουν και κάποιο «τέρας» που ακόμα δεν έχει φανεί, δε θα τολμήσει να συμπεριφερθεί ούτε άσχημα ούτε βίαια μετά από αυτό, γιατί ξέρει πως θα καταγγελθεί. Φυσικά, είναι άλλο πράγμα η βία και άλλο η αυστηρότητα. Εγώ συνεργάστηκα στα πρώτα μου βήματα με τον Βολανάκη, τον Ποταμίτη και τον Γιάννη Φλερυ που ήταν πολύ αυστηροί αλλά ποτέ δεν έβαζαν τις φωνές.
Απλά, δεν ανέχονταν το να μην ήσουν διαβασμένος. Και εγώ έτυχα παρατηρήσεων και καλά μου έκαναν. Οι παρατηρήσεις γίνονταν σε πλαίσιο σεβασμού της προσωπικότητας; Απολύτου σεβασμού, σε όλα τα επίπεδα. Ο Διονύσης Σαββόπουλος, αυτός ο «ογκόλιθος» μου έλεγε με ευγένεια: «Σε παρακαλώ Γιαννάκη, μην το κάνεις αυτό».
Ακούσαμε καλλιτέχνες να μιλούν για αρσενικά παλαιάς κοπής…
Δεν υπάρχουν αυτά! Αν είναι δυνατόν, για ποια αρσενικά παλαιάς κοπής μιλάνε; Ξέρετε πόσοι δήθεν προοδευτικοί λένε τη φράση «φοράς παντελόνια»; Τι σημαίνει αυτό; Εγώ μπορεί να είμαι αρσενικό και να μου αρέσει να φοράω φούστα. Ας τα αφήσουμε αυτά…