Γιατί βλέπουμε ταινίες τρόμου αφού μας… φοβίζουν;

Ο τρόμος είναι ένα κυρίαρχο και δημοφιλές θέμα στις ταινίες από την εμφάνιση της κινηματογραφικής παραγωγής, με τις πρώτες του είδους να χρονολογούνται ήδη από του 1890. Γιατί όμως ταινίες που προκαλούν άγχος, φόβο και μια γενική αίσθηση ανησυχίας, το ακροατήριο θέλει να πληρώσει για να τις δει;

Το παράδοξο είναι λοιπόν ότι ενώ στην καθημερινή μας ζωή κάνουμε προσπάθειες να αποφύγουμε να ανησυχίες και φόβους, στο σινεμά θα πληρώσουμε εισιτήριο… για να αγχωθούμε. Αυτό σύμφωνα με τους επιστήμονες συμβαίνει πιθανώς γιατί είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για να αγχωθούμε.

Σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιο Brescia του Οντάριο συμμετείχαν 43 προπτυχιακοί σπουδαστές ψυχολογίας συμπληρώνοντας ερωτηματολόγια σχετικά με τις προτιμήσεις τους κατατάσσοντάς τις σε διαφορετικές κατηγορίες προσδιορίζοντας πόσο τους άρεσαν ή δεν τους άρεσαν οι ταινίες τρόμου. Εκείνοι που έβαλαν τις ταινίες τρόμου στην πρώτη τριάδα θεωρήθηκαν ότι έχουν «υψηλή» προτίμηση στις φοβίες, ενώ εκείνοι που τις κατέταξαν χαμηλότερα ότι είχαν «χαμηλή» προτίμηση σε φοβίες.

Αυτό που έδειξε το μικρό δείγμα μελέτης ήταν ότι τα άτομα που αγχώνονται καθημερινά στη ζωή τους, τείνουν να παρακολουθούν ταινίες τρόμου πιο συχνά από εκείνους που δεν αντιμετωπίζουν πολλά άγχη καθημερινά. Ο Miller-Shreve, υπεύθυνος της έρευνας, πρότεινε ότι οι άνθρωποι που αγχώνονται πολύ είναι πιθανό να παρακολουθούν ταινίες τρόμου, γιατί αυτές λειτουργούν ως ένα είδος «βαλβίδας απελευθέρωσης», σαν ένας τρόπος δηλαδή να εκφράσουν το άγχος τους σε μια κατάσταση όπου τέτοια συναισθήματα ενθαρρύνονται ενεργά από την ίδια την ταινία.

Η ιδέα ότι οι ταινίες τρόμου προσφέρουν τρόπους να φοβόμαστε σε ένα ασφαλές περιβάλλον είναι μάλλον το μυστικό της επιτυχίας τους, κι αυτό γιατί έτσι εξασκούνται οι αμυντικοί μας μηχανισμοί, δηλαδή μέσω της παρακολούθησης τέτοιων ταινιών μας επιτρέπεται να αναπτύξουμε τεχνικές αντιμετώπισης των συναισθημάτων του άγχους και της ανησυχίας.