Ποιο είναι το κόλπο με το οποίο μας εξαπατούν στη λαϊκή αγορά;

Το κόλπο είναι απλό: έχουν ένα κιβώτιο με επώνυμες και πολύ περισσότερα με ανώνυμες και κολλούν σε μερικές από τις δεύτερες τα αυτοκόλλητα.

Αν κάποιος περάσει από μια λαϊκή αγορά νωρίς το πρωί, όταν αυτή ανοίγει, δεν αποκλείεται να δει εργάτες να ξεκολλούν από ένα κιβώτιο με επώνυμες μπανάνες τα αυτοκόλλητα με τον λογότυπο που αυτές φέρουν και να τα επικολλούν σε άλλες, ανώνυμες. Συνήθως έχουν ένα κιβώτιο με επώνυμες και πολύ περισσότερα με ανώνυμες, και κολλούν σε μερικές από τις δεύτερες τα αυτοκόλλητα. Λίγες ώρες αργότερα, όταν ο καταναλωτής θα αγοράζει τις μπανάνες, νομίζοντας ότι προμηθεύεται μια γνωστή μάρκα, στην πραγματικότητα θα έχει ψωνίσει μπανάνες… αγνώστου προελεύσεως, οι οποίες πιθανώς να μην έχουν περάσει καν από φυτοπαθολογικό έλεγχο και φυσικά ούτε από τελωνειακό.

Αυτό, αποκαλύπτει δημοσίευμα της Δήμητρας Μανιφάβα στην εφημερίδα Καθημερινή. Στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι αυτή η πρακτική, βεβαίως, δεν είναι ο κανόνας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς νωπών φρούτων, οι απώλειες για τις εταιρείες επώνυμης μπανάνας υπολογίζονται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ, χωρίς σε αυτό το ποσό να συμπεριλαμβάνονται οι απώλειες που έχει το κράτος από τη μη είσπραξη ΦΠΑ.

Η πρακτική που περιγράψαμε νωρίτερα, και συμβαίνει συνήθως σε λαϊκές αγορές και σε κάποια οπωροπωλεία, είναι μία από τις δύο που εφαρμόζεται. Αρκετές, μάλιστα, περιπτώσεις που έχουν εντοπισθεί από τις διωκτικές αρχές, ακόμη και ύστερα από καταγγελίες καταναλωτών, έχουν οδηγηθεί στη Δικαιοσύνη. Η δεύτερη συνήθης πρακτική είναι η επικόλληση σε αγνώστου προελεύσεως μπανάνες πλαστών αυτοκόλλητων, με τον λογότυπο γνωστών παγκοσμίως εταιρειών. Στα τέλη Απριλίου εκδόθηκε η πρώτη καταδικαστική απόφαση που αφορά μεγάλο χονδρέμπορο οπωρολαχανικών στη Βόρεια Ελλάδα, με δραστηριότητα κυρίως στην κατηγορία της μπανάνας. Το Β΄ Μονομελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης καταδίκασε τον χονδρέμπορο σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών, μετατρέψιμη σε χρηματική, και καθόρισε για κάθε ημέρα αυτής το ποσό των 5 ευρώ, η ποινή δηλαδή ήταν κάτι παραπάνω από 1.500 ευρώ, μαζί με τα δικαστικά έξοδα. Στις εγκαταστάσεις του χονδρεμπόρου (τα στοιχεία του είναι σε γνώση της «Κ») η αστυνομία είχε βρει το 2013 και είχε κατασχέσει 150 ρολά με 23.600 αυτοκόλλητα, με τον λογότυπο «Chiquita» σε διάφορες εκδοχές.

Επί της απόφασης έχει ασκηθεί έφεση. Τα τυπογραφεία στα οποία εκτυπώνονται ιδιαιτέρως ακριβή αντίγραφα των αυτοκόλλητων βρίσκονται συνήθως στη Βουλγαρία και, όπως επισημαίνουν στην «Κ» στελέχη της αγοράς, μόνο πολύ εκπαιδευμένα μάτια μπορούν να διακρίνουν αν πρόκειται για γνήσια αυτοκόλλητα ή όχι. Η υφιστάμενη κοινοτική και εθνική νομοθεσία καθιστά δύσκολο τον περιορισμό του φαινομένου των «fake labels» στις μπανάνες. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, η ελάχιστη σήμανση που προβλέπεται είναι πάνω στο κιβώτιο με τις μπανάνες και όχι σε κάθε μπανάνα. Κάθε κιβώτιο περιέχει περίπου 18,5 κιλά προϊόντος. Επίσης, η εθνική νομοθεσία επιτρέπει να φεύγουν χωρίς σήμανση οι μπανάνες από τις κεντρικές αγορές, γεγονός που δίνει το περιθώριο εν συνεχεία στους επιτήδειους να επικολλούν είτε πλαστά αυτοκόλλητα είτε γνήσια αυτοκόλλητα σε άλλης προελεύσεως μπανάνες.