Ερευνητές διαπίστωσαν ότι άτομα από όλα τα μέρη του κόσμου, μπορούν να αντιληφθούν μια βρισιά ή κατάρα σε άλλη γλώσσα όταν την ακούν, χωρίς να ληφθεί υπόψη το ύφος ή ο τόνος του ατόμου που την εκστομίζει.
Από τη Βόρεια Αμερική, μέχρι την Ευρώπη και την Ασία, ορισμένα ηχητικά γράμματα παραμένουν τα ίδια, παρά τις σημαντικές διαφορές που ενδέχεται να υπάρχουν στην εκάστοτε διάλεκτο, όπως αναφέρουν οι New York Times.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychonomic Bulletin & Review και η αρχική γλώσσα που μελετήθηκε και χρησιμοποιήθηκε ως πεδίο σύγκρισης είναι η αγγλική, ενώ οι ήχοι L, R, W ή Y είναι αυτοί που ξεχωρίζουν και προκαλούν μεγάλη αίσθηση.
Το μοτίβο στον ακατάλληλο κώδικα επικοινωνίας
Ο Ράιαν ΜακΚέι, ψυχολόγος στο Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και η συνάδελφος του Σίρι Λεβ-Άρι είναι τα δύο άτομα που εργάστηκαν πυρετωδώς στη μελέτη, ψάχνοντας να βρουν τα κοινά σημεία στις βρισιές.
Αρχικά, ασχολήθηκαν με τον ηχητικό συμβολισμό, δηλαδή όταν μια λέξη μοιάζει με αυτό που σημαίνει, όπως παραδείγματος χάρη ο ήχος της γάτας ή του κορακιού, που είναι σχεδόν πανομοιότυπος σε όλες τις γλώσσες. Έτσι, ζήτησαν από άτομα που μιλούν άπταιστα εβραϊκά, χίντι, ουγγρικά, κορεατικά και ρωσικά να απαριθμήσουν τις πιο χυδαίες λέξεις που γνωρίζουν.
The finding suggests that some underlying rules may link the world’s languages, no matter how different they are. https://t.co/lD5H8gUTFL
— New York Times World (@nytimesworld) December 7, 2022
«Βρήκαμε μοτίβα που κανείς από εμάς δεν περίμενε», λέει χαρακτηριστικά η Σίρι Λεβ-Άρι και προσθέτει ότι οι χυδαίες λέξεις στις παραπάνω γλώσσες προσδιορίζονται από την έλλειψη των ήχων L, R, W και Y, με αυτούς τους ήχους να ονομάζονται προσεγγιστικοί στη γλωσσολογία.
Στη συνέχεια λοιπόν, επινόησαν μια σειρά από λέξεις και αποκρύπτοντας το γεγονός, συγκέντρωσαν άτομα που μιλούν αραβικά, κινέζικα, φινλανδικά, γαλλικά, γερμανικά και ισπανικά, ώστε να μαντέψουν ποια λέξη από όσες ακούν, τους φαίνεται να είναι βρισιά ή κατάρα.
Όλοι οι συμμετέχοντες μη γνωρίζοντας ότι οι λέξεις που άκουσαν δεν υπάρχουν, κατέληξαν να θεωρούν προσβλητικές αυτές που δεν περιείχαν προσεγγιστικά σύμφωνα. Παραδείγματος χάριν στα αλβανικά η λέξη πουλί είναι «zog». Οι ομιλητές της αλβανικής λοιπόν, θεώρησαν βρισιά τη φανταστική λέξη «tsog» και όχι την αντίστοιχη «yog».
Αλλάζουν τα δεδομένα;
Από τον 20ο αιώνα αρχίζει να επικρατεί σιγά-σιγά η γλωσσική αρχή ότι οι ήχοι των λέξεων είναι αυθαίρετοι, με αποτέλεσμα η κάθε μία να μπορεί να έχει οποιοδήποτε νόημα. Παρόλα αυτά, η Σίρι Λεβ-Άρι τονίζει πως «αυτό υποτίθεται ότι είναι πραγματικά ένα από τα πράγματα που καθορίζουν τη γλώσσα, όμως στις βρισιές και στις κατάρες αλλάζει, αφού οι ήχοι έχουν τελικά νόημα».
Με βάση τα συμπεράσματα λοιπόν, ο ήχος καθορίζει μια λέξη ως βρισιά και όχι τόσο η κατάληξη της ή τα γράμματα της, με αποτέλεσμα ορισμένες προσβολές να γίνονται εύκολα κατανοητές, παρόλο που τα άτομα μπορεί να μη μιλούν την ίδια γλώσσα.
«Αυτό είναι πραγματικά κάτι θεμελιώδες», είπε και σημείωσε ότι «υπάρχει πράγματι κάτι σχετικά με τους ήχους των λέξεων».