Λαμβάνοντας υπόψη ότι καταναλώνουμε περίπου το ένα τρίτο της ζωής μας στο κρεβάτι, αφιερώνοντας κατά μέσο όρο 60 ώρες την εβδομάδα στον ύπνο, η υγιεινή του ύπνου έχει καίρια σημασία.
Δεν είναι, όμως, μόνο θέμα καθαριότητας, αλλά και προστασίας του οργανισμού μας απέναντι σε εκείνους τους μικροοργανισμούς που δεν είναι ορατοί με γυμνό μάτι, τα ακάρεα, τα οποία ευθύνονται για αλλεργίες. Επομένως, το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Κάθε πότε πρέπει να αλλάζουμε τα σεντόνια και τα κλινοσκεπάσματα;
Τα σεντόνια, όπως επίσης οι παπλωματοθήκες και οι μαξιλαροθήκες, απορροφούν διάφορες εκκρίσεις του σώματος (π.χ. ιδρώτας) καθώς και νεκρά κύτταρα του δέρματος, κατά την διάρκεια του ύπνου.
Εάν τα κλινοσκεπάσματα δεν καθαρίζονται σε τακτική βάση, τότε αυτά τα σωματικά υγρά μπορεί να εισχωρήσουν στο μαξιλάρι, το πάπλωμα και το στρώμα σας. Δεδομένου ότι τα ακάρεα της σκόνης τροφοδοτούνται από τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, τότε, γίνεται σαφές ότι μπορεί να επιδεινώσουν ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως το άσθμα ή να προκαλέσουν αλλεργίες και δερματικά εξανθήματα (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική δερματίτιδα).
Ένας επιπλέον λόγος για να αλλάζουμε τακτικά σεντόνια είναι το γεγονός ότι μπορεί να διαταραχθεί η ποιότητα του ύπνου μας, με αποτέλεσμα να έχουμε αϋπνίες.
Στην Βρετανία, οι αλλεργιολόγοι συνιστούν στις νοικοκυρές να αλλάζουν σεντόνια όσο πιο συχνά μπορούν και εάν είναι δυνατόν να τα αλλάζουν τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.
Σε σχετική έρευνα που διεξήγαγε τμήμα ιατρικής από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου, διαπιστώθηκε ότι σε ένα δείγμα 2.000 Βρετανών μόλις το 40% των πολιτών, αλλάζει τα σεντόνια από τα κρεβάτια του, μια φορά την εβδομάδα.
Στην ίδια έρευνα, το 36% των συμμετεχόντων ανέφερε ότι αλλάζει σεντόνια κάθε δεκαπέντε ημέρες, το 17% ότι τα αλλάζει μια φορά το μήνα, ενώ το 1% απάντησε ότι τα αλλάζει μια φορά το χρόνο. Η ίδια έρευνα έδειξε, επίσης, ότι οι άνδρες είναι πιο επιμελείς από τις γυναίκες και συνήθως είναι εκείνοι και όχι οι νοικοκυρές των σπιτιών που επιμένουν να αλλάξουν συχνά τα σεντόνια.
Σύμφωνα με τον δρ Άνταμ Φοξ, παιδοαλλεργιολόγο από το Νοσοκομείο Saint Thomas του Λονδίνου: «η καλή υγιεινή στο υπνοδωμάτιο δεν είναι απλώς θέμα καθαριότητας. Περνάμε στο κρεβάτι το ένα τρίτο της ζωής μας, γεμίζοντάς το με διάφορα απορρίμματα. Καθημερινά, το σώμα μας απορρίπτει εκατομμύρια δερματικά κύτταρα, πολλά από τα οποία πέφτουν από την τριβή του σώματος με τα κλινοσκεπάσματα και έτσι καταλήγουν ανάμεσα στα σεντόνια μας. Επιπλέον, το σώμα μας παράγει διαρκώς ιδρώτα και σμήγμα που επίσης καταλήγουν στα σεντόνια».
Κατά συνέπεια, τα σεντόνια και τα υπόλοιπα είδη ύπνου θα πρέπει να πλένονται ιδανικά μία φορά την εβδομάδα, ούτως ώστε να διατηρούνται καθαρά. Με αυτό τον τρόπο, άλλωστε, προστατεύετε σε μεγάλο βαθμό τόσο το στρώμα, όσο και τα μαξιλάρια σας από τα υγρά του σώματος.
Έτσι, θα ήταν χρήσιμο να αλλάζετε και να πλένετε τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα τα σεντόνια, όπως επίσης και τις μαξιλαροθήκες, ενώ αναφορικά με τις παπλωματοθήκες, κάθε δύο εβδομάδες με ένα μήνα.
Σχετικά με τα παπλώματα και τις κουβέρτες, θα πρέπει να τα αλλάζετε κάθε δύο με τρεις μήνες, ενώ εάν έχετε αγοράσει μαξιλάρια που πλένονται στο πλυντήριο ρούχων, τουλάχιστον κάθε τέσσερις μήνες. Βέβαια, όπως είπαμε και παραπάνω, το συχνό πλύσιμο των σεντονιών αποτρέπει και το ενδεχόμενο να εισχωρήσουν οι σωματικές εκκρίσεις στο στρώμα μας, γι΄ αυτό το λόγο, απαιτείται και προληπτικός καθαρισμός του στρώματος μας, κάθε έξι μήνες.
Ακολούθως, απλώστε τα σεντόνια σας και τα υπόλοιπα είδη ύπνου στον ήλιο, καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία εξοντώνει τους μικροοργανισμούς, ενώ, στην συνέχεια, με το σιδέρωμα (περίπου στους 200oC) πρόκειται να εξαλειφθούν τυχόν υπολείμματα βακτηρίων.
Όπως είναι λογικό, με την συχνή χρήση των ρούχων επέρχεται ως επακόλουθο και η φυσιολογική φθορά τους, επομένως, το αντίστοιχο συμβαίνει και στην περίπτωση των ειδών ύπνου, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να τα αντικαταστήσουμε.
Όταν, λοιπόν, παρατηρήσετε ορισμένα σημάδια (π.χ. ξεθώριασμα) στα σεντόνια σας, τις παπλωματοθήκες ή τις μαξιλαροθήκες σας, θα ήταν χρήσιμο να προβείτε στην αγορά νέων κάθε δύο με τρία χρόνια, ενώ σχετικά με τα μαξιλάρια, κάθε ένα με δύο χρόνια.
Όσον αφορά τα παπλώματα και τις κουβέρτες, το ιδανικό χρονικό διάστημα είναι περίπου κάθε πέντε χρόνια. Δεδομένου, τέλος, ότι στο στρώμα προκαλούνται τα λεγόμενα βαθουλώματα, θα ήταν καλό να το αντικαταστήσετε περίπου στα δέκα χρόνια χρήσης του.