Τα Αποκριγιώματα της Γέργερης: Το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας που παραπέμπει σε Διονυσιακό δρώμενο (φώτο)

Τα Αποκριγιώματα είναι ένα ξεχωριστό έθιμο στη Γέργερη Ηρακλείου που την Καθαρά Δευτέρα παρακολουθούν εκατοντάδες άτομα.

Αποτελούν έναν μοναδικό θεσμό με ρίζες στην αρχαιότητα. Τα αποκριγιώματα στη Γέργερη είναι ένα από τα δρώμενα των ημερών, αναπαριστώντας μυστήρια και τελετές που παραπέμπουν στον κύκλο της ζωής, τον γάμο, την κηδεία αλλά και την ιστορία, όπως και την πολιτισμική ταυτότητα του τόπου, το όργωμα, τη σπορά.

Όπως είπε ο πρόεδρος του Συλλόγου Βαρελοφρόνων, Πολιτισμού και Ανάπτυξης Γέργερης, Μανώλης Κουτεντάκης, το καλωσόρισμα στα «Αποκριγιώματα» που αποτελούν σημείο συνάντησης ανθρώπων απ’ όλη την Κρήτη και όχι μόνο, γίνεται ανήμερα της Καθαρά Δευτέρας με κέρασμα ρακής και το λεγόμενο μουτζούρωμα, το βάψιμο δηλαδή του προσώπου όλων των επισκεπτών σαν σημάδι συμμετοχής στο έθιμο.

«Αν βρεθείς στη Γέργερη την Καθαρά Δευτέρα θα χορέψεις τον αρκουδίστικο χορό, έναν παραδοσιακό άναρχο χορό της Γέργερης. Θα ζήσεις τους αρκουδιάρηδες που είναι τραγόμορφοι κουδουνοφόροι, δεμένοι με σχοινιά μεταξύ τους με τον επικεφαλή της ομάδας να προσπαθεί να τους οδηγήσει, δημιουργώντας ένα πανδαιμόνιο με τους ήχους των κουδουνιών τους χορεύοντας υπό την υπόκρουση του αρκουδίστικου χορού στο δικό τους ξέφρενο ρυθμό δίπλα από το πλήθος» ανέφερε ο κ. Κουτεντάκης.

Η αναβίωσή των δρώμενων γίνεται στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης διατηρώντας την παράδοση και την πολιτισμική αξία του τόπου, ενώ ανάμεσα στα δρώμενα που περιλαμβάνονται στο ξέφρενο πρόγραμμα της ημέρας που έχει μεγάλες δόσεις αυτοσχεδιασμού, είναι το δρώμενο του γάμου στο οποίο διακωμωδείται το μυστήριο της εκκλησίας, αλλά και η «κηδεία» που αποτελεί μια παρωδία με την εκφορά του νεκρού.

Επίσης περιλαμβάνεται το όργωμα και η σπορά με το αλέτρι, σαν σύμβολο του μόχθου του αγρότη να μετατρέπεται σε ένα αποκριάτικο εργαλείο.

«Στα Αποκριγιώματα στον τόπο μας, όσοι έρχονται, απολαμβάνουν και τα αποκαλούμενα αλευρώματα, τους φασκομηλάδες με την συμμετοχή και του Δημοτικού Σχολείου Γέργερης, τους φαντάρους με τις αστείες διαταγές του λοχαγού τους και τέλος τις τσιγγάνες οι οποίες με τους ήχους της λατέρνας τους, μας ταξιδεύουν σε παλαιότερες εποχές» πρόσθεσε ο Μανώλης Κουτεντάκης.

Τα μουτζουρώματα και ο αρκουδίστικος χορός στη Γέργερη, αποτελούν χαρακτηριστικό της ταυτότητας της κουλτούρας της περιοχής, έχοντας την διάσταση μιας πραγματικής λαϊκής γιορτής και συνάντησης, μιας συνύπαρξης και εξωτερίκευσης των ανθρώπινων σχέσεων, όχι μόνο μεταξύ των συγχωριανών, αλλά και όσων κάθε χρόνο , φτάνουν στη Γέργερη από κάθε σημείο της Κρήτης και όχι μόνο.

«Στα Αποκριγιώματα της Γέργερης φέτος θα παρουσιαστούν και δρώμενα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βώλακα Δράμας. Οι “Αράπηδες” ή “Χαράπια”, μια ομάδα ατόμων που φορούν κάπα από δέρμα ζώου, καμπούρα στην πλάτη και κρεμασμένα στη μέση τους κουδούνια και ένα ρόπαλο, συνοδευόμενοι από τον τσαούση και τη νύφη» ανέφερε ο κ. Κουτεντάκης, συμπληρώνοντας ότι οι αρκούδες, δρουν κατά ομάδες με αρχηγό τον αρκουδιάρη και τόσο η εμφάνιση, όσο η κίνηση τους παραπέμπουν και αυτές σε Διονυσιακά δρώμενα.

Η έναρξη έχει οριστεί για τις 12:00 το μεσημέρι και το τελευταίο δρώμενο στις 16:00, ενώ και μετά τις 16:00 θα ακολουθήσει παραδοσιακό γλέντι. Την ευθύνη διοργάνωσης, σε συνεργασία με τον Δήμο Γόρτυνας και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γέργερης, έχει ο Σύλλογος Βαρελοφρόνων Πολιτισμού και Ανάπτυξης της περιοχής στα πλαίσια του τοπικού προγράμματος «Leader».

Η διοργάνωση γίνεται με την στήριξη του «Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης: Η Ευρώπη επενδύει στις Αγροτικές Περιοχές», με την συγχρηματοδότηση Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.