Ιστορικούς, γεωγραφικούς και πολιτισμικούς παράγοντες αντανακλά το χρώμα του διαβατηρίου ενός κράτους.
Η επιλογή του χρώματος συνήθως βασίζεται σε πολιτικές ή θρησκευτικές παραδόσεις, γεωγραφικές συμμαχίες και, πολλές φορές, πρακτικούς λόγους. Ας δούμε τις βασικές κατηγορίες:
Κόκκινο
Το κόκκινο διαβατήριο είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα χρώματα που χρησιμοποιούνται από πολλές χώρες παγκοσμίως. Το κόκκινο χρώμα, είτε είναι βαθύ μπορντό είτε πιο έντονο, έχει διάφορους συμβολισμούς και συνδέεται με πολιτικές, πολιτισμικές και γεωγραφικές παραμέτρους.
Πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρησιμοποιούν κόκκινα ή μπορντό διαβατήρια, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, ως μέρος μιας κοινής ταυτότητας. Το μπορντό επιλέχθηκε τη δεκαετία του 1980, υποδηλώνοντας ενότητα και συνεργασία.
Το κόκκινο χρώμα σχετίζεται με τον κομμουνισμό και τον σοσιαλισμό. Ορισμένες χώρες που είχαν κομμουνιστικά καθεστώτα, όπως η Ρωσία και η Κίνα, χρησιμοποιούν κόκκινα διαβατήρια. Το χρώμα αυτό αντικατοπτρίζει την ιστορική και πολιτική τους πορεία.
Μπλε
Το μπλε συμβολίζει τη σύνδεση με τον Ατλαντικό Ωκεανό και την ειρήνη. Πολλές χώρες της Αμερικανικής Ηπείρου, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς, έχουν μπλε διαβατήρια. Το χρώμα αυτό συχνά υποδηλώνει και την απομάκρυνση από ιστορικές αποικιακές ρίζες.
Πράσινο
Το πράσινο είναι το πιο χαρακτηριστικό χρώμα για πολλές ισλαμικές χώρες, καθώς θεωρείται ιερό στο Ισλάμ. Πρόκειται για ένα σχετικά χαμηλής κινητικότητας διαβατήριο. Παράλληλα, χώρες της Αφρικής χρησιμοποιούν πράσινα διαβατήρια για να υποδηλώσουν τη συμμετοχή τους σε περιφερειακές οργανώσεις, όπως η Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS).
Μαύρο
Το μαύρο χρώμα επιλέγεται λιγότερο συχνά και συνδέεται με την πολυτέλεια ή τη σοβαρότητα. Χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, που συσχετίζει το μαύρο με την εθνική της ταυτότητα, έχουν μαύρα διαβατήρια. Η Μεγάλη Βρετανία επανέφερε το μαύρο διαβατήριο μετά την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) το 2020, αντικαθιστώντας το μπορντό χρώμα που χρησιμοποιούσαν οι χώρες-μέλη της ΕΕ.
Τι υποδηλώνει τελικά η επιλογή του χρώματος;
Η επιλογή του χρώματος του διαβατηρίου αντικατοπτρίζει πολλά περισσότερα από ένα απλό αισθητικό κριτήριο. Είναι ένα εργαλείο που εκφράζει εθνική ταυτότητα, πολιτισμικές αξίες και γεωπολιτική θέση.
Καθώς το διαβατήριο είναι ένα από τα πιο σημαντικά έγγραφα ενός πολίτη, το χρώμα του αποτελεί και έναν υπαινιγμό για την ιστορία και τη θέση της χώρας στον κόσμο.