Την ώρα που πολλοί νέοι παρασύρονται από τα κοινωνικά δίκτυα σε απερίσκεπτες αγορές, άλλοι χρησιμοποιούν το TikTok για να συμβουλεύουν τον κόσμο τι να μην αγοράζει.
Η τάση του «de-influencing», αναφέρει το Associated Press, είναι το αντίθετο προηγούμενων τάσεων όπως το #TikTokMadeMeBuyIt, στο οποίο οι χρήστες επιδείκνυαν προϊόντα που αγόρασαν αφότου τα είδαν στο TikTok.
Αρκετοί TikTokers ενημερώνουν πλέον τους ακολούθους τους για προϊόντα που δεν αξίζουν τα λεφτά τους, ή τους ενθαρρύνουν να αντισταθούν στον πειρασμό.
Ορισμένοι προειδοποιούν για προϊόντα ομορφιάς που δεν προσφέρουν όσα υπόσχονται, άλλοι λένε στους οπαδούς τους να αποφύγουν τα χτενίσματα και τα μοδάτα παγούρια που έγιναν τάση από το ίδιο το TikTok.
Τα βίντεο με το hashtag #deinfluencing έχουν συγκεντρώσει πάνω από 150 εκατομμύρια προβολές σε διάστημα λίγων μηνών.
Παραμένει ασαφές πώς ξεκίνησε η τάση, όμως ένα από τα πρώτα βίντεο αναρτήθηκε από πρώην υπάλληλο καταστημάτων καλλυντικών, η οποία δημοσιοποίησε λίστες με τα προϊόντα που επιστρέφουν συχνότερα οι καταναλωτές.
Η Πέιτζ Πρίτσαρντ, 33 ετών, ήταν και η ίδια παθούσα της καταναλωτικής μανίας. Αποφάσισε να γίνει de-influencer το πρώτο έτος μετά την αποφοίτησή της από το κολέγιο, όταν συνειδητοποίησε ότι είχε ξοδέψει τον ετήσιο μισθό της, 60.000 δολάρια, μόνο σε ρούχα, καλλυντικά και προϊόντα μαλλιών.
«Μόλις και μετά βίας μπορούσα να μετακομίσω από το σπίτι των γονιών μου στα τέλη της χρονιάς» λέει.
Αυθεντικότητα
Οι ΤikTokers που ακολουθούν τη νέα αντικαταναλωτική τάση δεν αποκλείεται να δείχνουν πιο αξιόπιστοι, κάτι που θα μπορούσε να τους βοηθήσει να γίνουν διάσημοι, λέει ο Άμπισεκ Κουνάρ, λέκτορας του Πανεπιστημίου του Έσεξ που μελετά πώς η Γενιά Ζ αλληλεπιδρά με τους δημιουργούς περιεχομένου.
Μελέτη της ομάδας του έδειξε ότι η Γενιά Ζ συνήθως αγνοεί τις καμπάνιες influencer που δείχνουν να ελέγχονται από εταιρείες. Οι influencer και οι εταιρείες έχουν πλέον γίνει σχεδόν συνώνυμοι όροι, παρόλα αυτά οι χρήστες συνεχίζουν να εκτιμούν την αυθεντικότητα.
Η έλλειψη αυθεντικότητας μπορεί μάλιστα να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην αξιοπιστία των influencer. Πρόσφατα, η Μιαΐλα Νογκουέρα, μακιγιέζ με 14,4 εκατομμύρια ακολούθους στο TikTok, κατηγορήθηκε ότι φορούσε ψεύτικες βλεφαρίδες σε πληρωμένο βίντεο όπου διαφήμιζε μια μάσκαρα της L’Oreal.
Παρόλα αυτά, η συνεργασία των influencer με εταιρείες που παράγουν κάθε είδους προϊόντα παραμένει στενή. Σύμφωνα με το Influencer Marketing Hub, η βιομηχανία μάρκετινγκ μέσω infliencer εκτινάχθηκε από τα 1,6 δισ. δολάρια το 2016 στα 16 δισ. το 2022.
Το de-influencing είναι απίθανο να αντιστρέψει την κατάσταση και ήδη σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται παρωδία, καθώς ορισμένοι χρήστες χρησιμοποιούν το hashtag για να θάψουν συγκεκριμένα προϊόντα και να προτείνουν άλλα στη θέση τους –κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι δεν ενθαρρύνουν τους ακολούθους τους να αγοράζουν λιγότερα.
Η Μάντι Λι, κριτικός μόδας που υποστηρίζει το αντι-καταναλωτικό κίνημα στο Tikok, λέει ότι αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τους influencer που σπεύδουν ξαφνικά να υιοθετήσουν τη νέα τάση.
«Μου είναι δύσκολο να εμπιστευτώ κάποιον που δεν έχει ασχοληθεί ποτέ σοβαρά με τα προϊόντα και ξαφνικά ασχολείται» λέει.
«Θα αμφισβητούσα το κατά πόσο είναι γνήσιο».