Σαφές μήνυμα για καθαρή έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα έστειλε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών, ο οποίος εγκαταλείπει το πόστο του Eurogroup σε λίγες εβδομάδες και αναζητεί ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα, συντάχθηκε πλήρως με το κυβερνητικό αφήγημα του clean exit («πρέπει να είναι καθαρή η έξοδος από το μνημόνιο» είπε), απέφυγε κάθε ευθεία αναφορά σε νέα μέτρα και προσπέρασε με γενικές διατυπώσεις τα ακανθώδη ζητήματα των τραπεζών και της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Πίσω όμως από την «επίθεση» φιλίας και τα αμέτρητες θετικά μηνύματα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και το επενδυτικό ενδιαφέρον (στη συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι και στην ομιλία στο συνέδριο του Economist το βράδυ), οι αναφορές του για το θέμα χρέους ήταν εξαιρετικά γενικόλογες (έως αποθαρρυντικές) ενώ το clean exit συνδέθηκε προφανώς με την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης (με τα 95 προαπαιτούμενα) πριν από το τέλος του έτους.
Μέσα σε λίγες ώρες ο πρόεδρος του Eurogroup είδε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον αρχηγό της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη, τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα και φυσικά τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και το αναπλ. Γιώργο Χουλιαράκη.
Μάλιστα το ραντεβού με τον κ Τσακαλώτο, στο οποίο ήταν παρών και ο πρόεδρος του Euro Working Group Τόμας Βίζερ, κράτησε λιγότερα από 30 λεπτά και έγινε σε εγκάρδιο κλίμα, σε αντίθεση με τη συγκρουσιακή ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο ραντεβού με τον κ. Βαρουφάκη στο τέλος Ιανουαρίου του 2015 το οποίο ολοκληρώθηκε με τη γνωστή, επεισοδιακή συνέντευξη Τύπου.
Εμείς θέλουμε, εσείς μπορείτε;
Πέρα όμως από τις μελιστάλαχτες διατυπώσεις (που θύμισαν εν πολλοίς τον Επίτροπο Μοσκοβισί) τα μηνύματα είναι σαφή. «Οι Ευρωπαίοι στηρίζουν με θέρμη το αφήγημα της καθαρής εξόδου από το μνημόνιο για να μην μπορεί κανένας να τους κατηγορήσει ότι εκείνοι δεν το ήθελαν αν η κυβέρνηση δεν τα καταφέρει» λέει Έλληνας κοινοτικός παράγοντας με καλή γνώση των σχεδιασμών και της γραμμής στο επίπεδο των ισχυρών παικτών του Eurogroup.
Έχοντας δίπλα του τον κ. Τσακαλώτο ο κ. Ντάισελμπλουμ ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου: «Έχουμε ένα κοινό έντονο ενδιαφέρον να ολοκληρωθεί γρήγορα η αξιολόγηση πριν το τέλος του χρόνου. Νομίζω ότι και αυτό είναι κάτι το εφικτό. Φυσικά χρειάζεται να γίνει δουλειά, θα παρέχουμε βοήθεια όπου χρειάζεται, όμως είναι εφικτό και θα πρέπει να γίνει».
Από την πλευρά του ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι «ο στόχος είναι να υπάρχει μια καθαρή έξοδος από το πρόγραμμα χωρίς να υπάρχει ανάγκη επόμενου προγράμματος».
Καλάθι μινιατούρα για το χρέος
Από την άλλη πλευρά όσο «ανεβαίνει» η ρητορική για την έξοδο από το μνημόνιο τόσο χαμηλώνει ο πήχης των προσδοκιών για την ελάφρυνση του χρέους. Ο κ. Ντάισελμπλουμ χαρακτήρισε πολύ σημαντικά τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, που τα είχαμε σχεδόν ξεχάσει, και τόνισε ότι και μετά τις γερμανικές εκλογές η υπόσχεση των Ευρωπαίων για περαιτέρω ελάφρυνση ισχύει αλλά «εφόσον χρειαστεί» δηλαδή αν η ανάπτυξη δεν είναι η αναμενόμενη. Μάλιστα έφερε ως παράδειγμα για το ενδεχόμενο παρέμβασης την επιβεβαίωση της αρνητικής πρόβλεψης του ΔΝΤ για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη μόλις 1% του ΑΕΠ. Κοντολογίς το μήνυμα που εισέπραξαν πολλοί από τους παρευρισκόμενους στο Συνέδριο του Economist ήταν «σας στηρίζουμε για να βγείτε από το μνημόνιο αλλά μη ζητάτε πολλά για το χρέος».
Συμπέρασμα; Η όποια ελάφρυνση θα εφαρμοστεί εάν χρειαστεί με βάση τη ρήτρα ανάπτυξης που περιγράφεται στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου και η οποία δεν καλύπτει τα κριτήρια του ΔΝΤ για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα και της ΕΚΤ για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Ο πρόεδρος του Eurogroup είπε ότι «πονάει» (it pains me) για την ανεργία των νέων στην Ελλάδα παίρνοντας τη σκυτάλη από τον κ. Χουλιαράκη ο οποίος άνοιξε αυτή τη συζήτηση ευρισκόμενος στο ίδιο πάνελ του συνεδρίου του Economist. Αναφερόμενος στα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, ο κ. Χουλιαράκης είπε ότι το 2018 προβλέπεται ανάπτυξη 2,4% και ανεργία λίγο κάτω από το 19% (από περίπου 20% εφέτος). Πρόσθεσε δε πως εφέτος προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 2,1%- 2,2% του ΑΕΠ (έναντι στόχου 1,75% του ΑΕΠ) και μπορεί άνετα να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος 3,5% του ΑΕΠ το επόμενο έτος.
Ερωτηθείς τέλος για τις τράπεζες ο κ. Ντάισελμπλουμ περιορίστηκε να πει τα εξής: «Οι ελληνικές τράπεζες είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, κοιτάζοντας γενικότερα την οικονομία αν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων δεν θα υπάρχει θέμα».