Οικονομία
Σήμερα είναι η ημέρα που γεννάται ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed καθώς Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ιταλία υπογράφουν μνημόνιο συναντίληψης για την κατασκευή του
Το μνημόνιο θα υπογραφεί στις 14.00 στη Λευκωσία από τους υπουργούς Ενέργειας των τεσσάρων χωρών, στο πλαίσιο τετραμερούς Συνόδους που θα αρχίσει στις 13.00.
Μετά την υπογραφή θα παραχωρηθεί κοινή συνέντευξη Τύπου.
Από τις μελέτες προκύπτει ότι ο EastMed είναι η πιο ανταγωνιστική επιλογή για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στις ευρωπαϊκές αγορές, δήλωσε στην Καθημερινή Κύπρου ο υπουργός Ενέργειας Γ. Σταθάκης.
Με βάση τις μελέτες η σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του αγωγού θα είναι 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως, με δυνατότητα να ανέλθει στα 16 δισ. κ.μ. Δεδομένων αυτών, βρίσκονται σε εξέλιξη βαθυμετρικές μελέτες που θα δείξουν τη βέλτιστη και ασφαλή διαδρομή του αγωγού.
Τα κοιτάσματα, που έχουν εντοπισθεί αλλά και οι εκτιμήσεις που υπάρχουν για τις ενεργειακές δυνατότητες της περιοχής, καθιστούν την ανατολική Μεσόγειο ως την πρώτη επιλογή για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης, με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί έως το 2040.
Εξάλλου, οριστικοποιήθηκαν οι ημερομηνίες για τις τριμερείς συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών για τα ενεργειακά ζητήματα με Ισραήλ και Ιορδανία.
Στις 8 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία η συνάντηση Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ και στις 16 Ιανουαρίου επίσης στη Λευκωσία η συνάντηση Κύπρου – Ελλάδας – Ιορδανίας, στην οποία θα παραστεί και ο Ιορδανός βασιλιάς Αμπντάλα.
Kύπρος, Ελλάδα και Αίγυπτος δεσμεύτηκαν «να προχωρήσουν γρήγορα στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση των κοινών θαλάσσιων συνόρων τους» όπως αναφέρεται σε Κοινή Διακήρυξη , την οποία υπέγραψαν οι ηγέτες των τριών χωρών, Νίκος Αναστασιάδης, Αλέξης Τσίπρας και Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι πριν δεκαπέντε ημέρες και όλα δείχνουν ότι σύντομα θα υπάρξει κινητοποίηση στο ζήτημα οριοθέτησης της ΑΟΖ με… ισραηλινές ευλογίες για να «τρέξει» η κατασκευή του αγωγού East Med.
Όπως όλα δείνχουν και το pronews.gr ήδη έχει ενημερώσει, τα κοιτάσματα νοτίως της Κρήτης φαίνεται πως ξεπερνούν το αντίστοιχο αιγυπτιακό Ζορ και χωρίς να έχει ερευνηθεί η νοτιοανατολική πλευρά λόγω των προβλημάτων με την Τουρκία.
Το Ισραήλ όμως, όπως και η Αίγυπτος δεν μπορούν πλέον να περιμένουν άλλο και πιέζουν την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει τολμηρά στην μονομερή ανακήρυξη της ΑΟΖ κάτι το οποίο θα αναγνωρίσουν άμεσα.
O East Med θα μεταφέρει στην Ευρώπη το φυσικό αέριο Ισραήλ, Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας.
Υπενθυμίζεται ότι όπως αποκάλυψε πριν από λίγες ημέρες η εταιρεία PGS, που έχει εκτελέσει τα περισσότερα σεισμικά στην Κύπρο και στην Ελλάδα τα κοιτάσματα νοτίως της Κρήτης (από την μεριά που δεν υπάρχει άμεσο πρόβλημα με την Τουρκία) καταγράφονται ως πολύ πλούσια
Στις επόμενες μέρες, ENI και Total θα ανακοινώσουν ημερομηνίες για νέες γεωτρήσεις. Εντός του 2018, πάντως, η Κύπρος θα γνωρίζει τα συνολικά αποθέματά της σε φυσικό αέριο.
Αυτό όμως που προκαλεί κυριολεκτικά «σεισμό» ήταν η παρουσίαση από την PGS στις 16/11/2017, των τελευταίων νέων προοπτικών παρουσίας κοιτασμάτων –βάσει σεισμικών καταγραφών- σε 3 θαλάσσια οικόπεδα του Ιονίου Πελάγους και στα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης όπως αναφέρει αναφέρει στο Sigmalive ο Δρ. Ηλίας Κονοφάγος μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών
Τα 3 θαλάσσια οικόπεδα προκηρύχθηκαν πρόσφατα σε διαγωνισμό –μετά από αίτηση των Εταιριών Energean για το Ιόνιο & ExxonMobil, Total, HePe, για την υπεράκτια Κρήτη κι η παρουσίασή τους είχε στόχο να προσελκύσει επενδυτές για υποβολή προσφορών στις περιοχές αυτές.
Η PGS ανέλυσε διεξοδικά τις προοπτικές των προκηρυχθέντων σε διαγωνισμό οικοπέδων, βάσει των σεισμικών καταγραφών που έχουν γίνει πρόσφατα στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους και Νότια της Κρήτης.
Οι προοπτικές κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, αλλά η γεωλογία της περιοχής εμφανίζεται να είναι αρκετά περίπλοκη και οι εντοπισθέντες στόχοι κοιτασμάτων είναι αρκετά μικρότεροι από εκείνους που εντοπίστηκαν στα δύο οικόπεδα της Κρήτης. Τα θαλάσσια βάθη όμως νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι πολύ μεγαλύτερα.
Να σημειώσουμε ότι στο οικόπεδο δυτικά της Κρήτης, το 36% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 3.000 με 3.500 μέτρα. Στο οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης, το 52% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 2.500 με 3.000 μέτρα νερού.
Δεδομένου του εξαιρετικά υψηλού κόστους εξόρυξης σε τέτοια θαλάσσια βάθη, από τεχνικοοικονομικής άποψης, για να έχουμε εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα στις περιοχές αυτές, θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλο σε μέγεθος.
Επίσης, για να μπορέσουμε να έχουμε σοβαρούς επενδυτές σε τόσο μεγάλα θαλάσσια βάθη, όπου ο οικονομικός κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός, θα πρέπει οι Συμβάσεις που θα υπογραφούν μεταξύ των αναδόχων εταιρειών και του αρμόδιου Υπουργείου Ενέργειας να προβλέπουν σημαντικά κίνητρα για τους αναδόχους. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προβλεφθεί σταθερή φορολογία για όλα τα χρόνια της εκμετάλλευσης και βεβαίως χαμηλά μισθώματα για το κράτος.
Όσον αφορά όμως το μέγεθος των στόχων κοιτασμάτων στα οικόπεδα της Κρήτης, αρκεί να αναφέρουμε ότι ξεπερνούν κάθε προσδοκία προοπτικών στόχων κοιτασμάτων «τύπου Ζορ» και αντίστοιχων αναμενόμενων πιθανών αποθεμάτων φυσικού αερίου
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η έκταση του κοιτάσματος Ζορ είναι περί τα 100 km2, οι 8 στόχοι που έδειξε η Εταιρεία PGS σ’ αυτά τα οικόπεδα ξεπερνούν όλοι τα 100 km2, ένας, δε, από αυτούς έχει έκταση 650 km2.
Εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι το Ζορ έχει αποθέματα 800 δισ. κυβικά μέτρα (m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές είναι οι προοπτικές που εμφανίζονται στην περιοχή. Όλοι οι στόχοι παρουσιάζουν σαφή συγγένεια με αυτούς της Κύπρου και βεβαίως με το κοίτασμα Ζορ.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η πιθανότητα ανακάλυψης κοιτάσματος στην Κύπρο είναι της τάξης του 25%, στην περίπτωση των χαρτογραφημένων 8 στόχων από την PGS στα οικόπεδα της Κρήτης θα πρέπει να περιμένουμε 2 τουλάχιστον γιγαντιαίες ανακαλύψεις από τους 8 στόχους, δηλ. κατ’ αναλογία και κατ΄ ελάχιστον ανακαλύψεις τουλάχιστον 2 τρις. m3 φυσικού αερίου (εφόσον η πληρότητα των στόχων φυσικού αερίου διαπιστωθεί ότι είναι παρόμοια με αυτή του κοιτάσματος Ζορ). Τα αποθέματα 2 τρις. m3 αντιπροσωπεύουν τις σημερινές ανάγκες της Ελλάδος για 500 χρόνια.
Στην ακραία περίπτωση που η έρευνα δείξει ότι όλοι οι στόχοι αποδειχθούν ότι έχουν φυσικό αέριο, τα μέγιστα δυνατά αναμενόμενα αποθέματα στα δύο οικόπεδα θα μπορούσαν να φθάσουν τα 18 τρισ.
Εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι η εταιρεία Spectrum θεωρεί ότι στα 56.000 km2 των οικοπέδων της νότιας υπεράκτιας Κύπρου μπορεί να υπάρχουν κατ’ ελάχιστον 3 τρισ. m3 (στα παραπάνω οικόπεδα της Κρήτης έκτασης 20.000 km2 είδαμε δυνατότητα ελάχιστης παρουσίας 2 τρις m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές θα μπορούσαν να αποδειχτούν στο μέλλον οι επερχόμενες ενεργειακές γεωπολιτικές συνέργειες & διασυνδέσεις υποδομών παραγωγής ορυκτού πλούτου φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου.
Πέραν των θετικών δεδομένων για την Ελλάδα αξίζει να σημειώσουμε ότι στις αρχές του μήνα η Energean προχώρησε σε αναθεώρηση προς τα επάνω των πιθανών αποθεμάτων φυσικού αερίου στα κοιτάσματα Καρίς και Τανίν της ισραηλινής ΑΟΖ
Σύμφωνα με τα ισραηλινά ΜΜΕ, η ελληνική πετρελαϊκή ανακοίνωσε το περιεχόμενο της πρώτης υπό τη διαχείρισή της Έκθεσης Ανεξάρτητου Εκτιμητή (Competent Persons Report) του οίκου NSAI, κατά την οποία τα δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου (2C contingent resources) αναθεωρούνται ανοδικά και εκτιμώνται σε 67 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου.
Επιπλέον, ανοδικά αναθεωρούνται και οι πιθανοί πόροι (2C prospective resources), οι οποίοι εκτιμώνται σε 69 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου.
Επίσης, υπάρχει εκτιμάται ότι τα δύο κοιτάσματα διαθέτουν δυνητικά αποθέματα 33 εκατ. βαρέλια ελαφρών ρευστών υδρογονανθράκων καθώς και πιθανούς πόρους-71 εκατ. βαρέλια ελαφρών ρευστών υδρογονανθράκων, με βάση την έκθεση της NSAI.
Aυτό σημαίνει ότι πλέον το Τελ Αβίβ βιάζεται ιδιαιτέρως να εκμεταλλευθεί τους «θησαυρούς» του και ότι τα κοιτάσματα Ελλάδος, Ισραήλ, Κύπρου και Αιγύπτου θεωρούνται ικανά για να καταστήσουν έναν αγωγό σαν τον East Med κάτι παραπάνω από προσοδοφόρο.
Το Τελ Αβίβ δεν επιθυμεί την περαιτέρω ισχυροποίηση της Τουρκίας με έναν αγωγό που θα περνούσε από το τουρκικό έδαφος. Η επιλογή του East Med θεωρείται ακριβότερη αλλά γεωπολιτικά καταλληλότερη
Και μια είδηση της τελευταίας στιγμής:
Ο Υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας Κάρλο Καλέντα δεν θα παραβρεθεί στην Τετραμερή Σύνοδο Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ιταλίας, η οποία πραγματοποιείται σήμερα στη Λευκωσία, λόγω τεχνικού προβλήματος στο αεροσκάφος που τον μεταφέρει στην Κύπρο.
Τον κ. Καλέντα θα εκπροσωπήσει ο Πρέσβης της Ιταλίας στην Κύπρο Αντρέα Καβαλλάρι, ο οποίος και θα υπογράψει εκ μέρους της Ιταλίας το Μνημόνιο Συναντίληψης για τον αγωγό EastMed.
