Οικονομία
Περισσότερους από 600.000 εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα θα επηρεάσει η αύξηση του κατώτατου μισθού που αναμένεται να κλειδώσει μεταξύ 7% και 10%. Το τελικό ποσοστό θα εισηγηθεί η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου σε ειδική συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου εντός των δύο ερχόμενων εβδομάδων και η απόφαση θα ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό.
Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων πρότεινε στο πόρισμά της, το οποίο δεν είναι δεσμευτικό, το εύρος της αύξησης να κυμαίνεται από 5% έως 10% αισιοδοξώντας ότι δεν θα διαψευστούν οι θετικές προβλέψεις για την οικονομία. Οι αρμόδιοι υπουργοί ενόσω το πόρισμα θα περνάει και από τη «βάσανο» των δανειστών φαίνεται να καταλήγουν σε δύο σενάρια.
Το πρώτο προβλέπει ταβάνι για την αύξηση το 8% (+49 ευρώ), ενώ, σύμφωνα με το δεύτερο, η κυβέρνηση πλειοδοτεί, δεδομένης και της προεκλογικής περιόδου, αποδεχόμενη την πρόταση για αύξηση 10% (+59 ευρώ). Ο νέος κατώτατος μισθός θα ισχύσει από 1/2/2019 χωρίς ηλικιακή διάκριση, αφού θα καταργηθεί ο υποκατώτατος μισθός (510 ευρώ) για τους νέους κάτω των 25 ετών. Σήμερα ο κατώτατος μισθός των 586 ευρώ κοστίζει στην επιχείρηση/εργοδότη 855 ευρώ μηνιαίως, ενώ ο εργαζόμενος τελικά λαμβάνει καθαρά μόνο 574,4 ευρώ, με τα υπόλοιπα (32,8%) του συνολικού κόστους να καταλήγουν στα ασφαλιστικά ταμεία.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 10% (645 ευρώ μεικτά) θα σημαίνει συνολικό κόστος για την επιχείρηση/ εργοδότη 940,7 ευρώ μηνιαίως, ενώ η καθαρή αμοιβή για τον εργαζόμενο θα διαμορφωθεί στα 631,2 ευρώ – καθαρή αύξηση 57,4 ευρώ.
Ωστόσο ο κατώτατος μισθός αποτελεί βάση υπολογισμού αμοιβών, παροχών και εισφορών, με αποτέλεσμα η αύξησή του να έχει τόσο θετική όσο και αρνητική επίδραση. Έτσι, ανάλογα με το ποσοστό αύξησης αντίστοιχα θα αυξηθεί η αμοιβή για τη μερική απασχόληση, οι τριετίες, το επίδομα ανεργίας, η παροχή μητρότητας και τα άλλα επιδόματα που καταβάλλει ο ΟΑΕΔ, ακόμα και η επικουρική σύνταξη, καθώς για τον υπολογισμό αυτών των παροχών και εισφορών λαμβάνεται υπόψη το ύψος του κατώτατου μισθού. Αντίθετα, αναμένεται να αυξηθεί κατά 12 ευρώ η κατώτατη εισφορά που έχει θεσπιστεί για τους ελεύθερους επαγγελματίες και από 157,9 ευρώ μηνιαίως να ανέλθει στα 170, με αποτέλεσμα να απορροφηθεί το όποιο κέρδος από την πρόσφατη μείωση των εισφορών.
Το επίδομα ανεργίας, αν ο κατώτατος μισθός αυξηθεί κατά 10%, θα ανέλθει στα 396,75 ευρώ από 360 που είναι σήμερα (+36,75 ευρώ.) Ο ΟΑΕΔ, που θα υποστεί τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, υπολογίζει πως αύξηση 1% του κατώτατου μισθού θα κοστίσει στον οργανισμό 10.621.000 ευρώ.
Οι ενστάσεις της Κομισιόν
Στην τελευταία έκθεσή της η Κομισιόν, πάντως, προέβαλε τρεις ενστάσεις:
Α) Κρούει το καμπανάκι του κινδύνου εκτιμώντας ότι η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού για τους νέους έως 24 ετών θα προκαλέσει αύξηση της ανεργίας των νέων σε ένα έτος έως και 14,7%.
Β) Για την αύξηση του κατώτατου μισθού τονίζει ότι το ποσοστό αύξησης πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη μέση παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας, ενώ για τις κλαδικές αυξήσεις ζητά ακόμη και να θεσπιστούν ρήτρες εξαίρεσης μετά από συμφωνία των κοινωνικών εταίρων. Οι ρήτρες εξαίρεσης ή προσωρινές παρεκκλίσεις συνιστάται να ισχύσουν στις επιχειρήσεις που δεν έχουν ξεπεράσει τα προβλήματα της κρίσης.
Γ) Επισημαίνει ότι μετά τη φετινή επιτάχυνση της διαδικασίας για την αύξηση του κατώτατου μισθού οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν στις επόμενες ετήσιες αναθεωρήσεις του κατώτατου μισθού από το 2020.
Δηλαδή, ενώ θα τρέχει ο νέος αυξημένος μισθός του 2019, τον Μάρτιο του 2020 θα ξεκινήσει η νέα διαδικασία διαβούλευσης για τον κατώτατο μισθό όπως ορίζει ο νόμος. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2020, οπόταν και θα ισχύσει ο επόμενος κατώτατος μισθός, εκτός αν -όπως σημείωσε στέλεχος του οικονομικού επιτελείου- στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης η διαπραγμάτευση για τον κατώτατο μισθό επανέλθει στα χέρια των κοινωνικών εταίρων.
Η χώρα μας έχει από τους χαμηλότερους κατώτατους μισθούς παγκοσμίως με μέτρο σύγκρισης την αγοραστική δύναμη. Σύμφωνα με το World Economic Forum, το ωρομίσθιο στην Αυστραλία, η οποία βρίσκεται στην κορυφή, ισοδυναμεί με 9,47 ευρώ αγοραστικής δύναμης, όντας εξαπλάσιο της Ρωσίας που είναι μόλις 1,64 ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα (με 4 ευρώ ωρομίσθιο), η Βραζιλία (με λιγότερα από 2 ευρώ) και η Αργεντινή (4,1 ευρώ) βρίσκονται στις τέσσερις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, μαζί με τη Ρωσία.
Αλλά και στην Ε.Ε., η Ελλάδα είναι σε υψηλότερη θέση μόνο σε σύγκριση με την Πορτογαλία και τις φτωχότερες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ.
Το πιο δυσοίωνο, όμως, είναι ότι όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι δεν παίρνουν ούτε τον κατώτατο μισθό εξαιτίας της επικράτησης των ελαστικών μορφών εργασίας. Σύμφωνα με τα τελευταία ετήσια διαθέσιμα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» για το 2017, περίπου 614.000 εργαζόμενοι (το 33,7% του συνόλου των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα πλήρους αλλά και μερικής / εκ περιτροπής απασχόλησης) αμείβονται με μεικτό μισθό έως 600 ευρώ.
Οι 413.285 εξ αυτών (το 22,65% του συνόλου των εργαζομένων) μάλιστα έχουν συμβάσεις μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, δηλαδή αμείβονται με μεικτό μισθό χαμηλότερο από τον κατώτατο, ενώ περίπου 200.760 (το 11% του συνόλου των εργαζομένων) έχουν συμβάσεις πλήρους απασχόλησης και μεικτό μισθό μεταξύ 501-600 ευρώ, δηλαδή κοντά στο ύψος του κατώτατου (586,08 ευρώ μεικτά). Σε αυτούς περιλαμβάνονται και οι νέοι κάτω των 25 ετών, οι οποίοι λαμβάνουν το 87,2% του κατώτατου μισθού όσων είναι άνω των 25 ετών.
