Φορολογική δήλωση: Τι πρέπει να προσέξετε

Ως το τέλος του Μαρτίου- υποτίθεται- θα έχει ανοίξει η «πύλη» του Taxis, για να ξεκινήσει η υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Και τονίζουμε τη λέξη «υποτίθεται» γιατί κάθε χρονιά, ανεξαρτήτως της ετοιμότητας των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, παρατηρούνται προβλήματα που καθυστερούν την έναρξη της διαδικασίας όπως π.χ. η μεταφόρτωση δεδομένων από τα ασφαλιστικά ταμεία ή τις τράπεζες.

Αυτό που πρέπει, πάντως, να καταστεί σαφές εξαρχής, είναι ότι η πληρωμή του φόρου εισοδήματος θα γίνει με το συνήθη τρόπο, δηλαδή σε τρεις διμηνιαίες δόσεις, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο, καθώς τα σενάρια περί 8-9 μηνιαίων δόσεων μπήκαν γρήγορα στο συρτάρι του υπουργείου Οικονομικών, όταν έγινε κατανοητό ότι δεν βάζεις τους φορολογούμενους να ξεκινήσουν να πληρώνουν φόρους λίγο πριν στηθούν κάλπες.

Τα έντυπα της φορολογικής δήλωσης, δεν προσφέρουν… συγκινήσεις, καθώς οι αλλαγές είναι ελάχιστες σε σχέση με πέρσι κι αφορούν κυρίως στις αλλαγές που επήλθαν στη φορολογική νομοθεσία, όπως π.χ. ο ειδικός τρόπος καταγραφής των εισοδημάτων από τις βραχυχρόνιες εκμισθώσεις ακινήτων (Airbnb). Υπάρχει, όμως, μια εξαίρεση που παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον για πολλούς και διάφορους λόγους: η δυνατότητα υποβολής ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων από τους συζύγους.

Η αλλαγή αυτή αποτυπώνεται σε ειδική γραμμή στον Πίνακα 1 του εντύπου, όπου καλούνται όσοι παίρνουν φορολογικό… διαζύγιο, να δηλώσουν σε ειδικό, ξεχωριστό κουτάκι τον ΑΦΜ τους. Ποια τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματα και οι παγίδες, που πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι;

• η καταληκτική ημερομηνία υποβολής στην εφορία της σχετικής αίτησης είναι η 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους. Η επιλογή για χωριστή φορολογική δήλωση ΔΕΝ ανακαλείται. Η δήλωση μπορεί να γίνει απ’ οποιονδήποτε εκ των συζύγων και δεσμεύει και τον άλλο
• η σύζυγος που δεν έχει μέχρι τώρα κλειδάριθμο οφείλει να αποκτήσει προκειμένου και αυτή να μπορέσει να υποβάλει τη δική της δήλωση
• δεν επηρεάζεται η χορήγηση των κοινωνικών επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων από τους συζύγους, άρα όσοι προσδοκούν να περάσουν με αυτόν τον τρόπο τα εισοδηματικά κριτήρια, θα πρέπει να το ξεχάσουν
• ΠΡΟΣΟΧΗ! Στις χωριστές δηλώσεις συζύγων ΔΕΝ υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.
• ΠΡΟΣΟΧΗ! Στις χωριστές δηλώσεις ΔΕΝ υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο, άρα όσοι δεν συμπληρώσουν το αναγκαίο ποσό ηλεκτρονικών δαπανών, θα υποστούν την ποινή του 22%
• ΠΡΟΣΟΧΗ! Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.

Το βασικό πλεονέκτημα, για να υποβάλει κάποιος ξεχωριστή δήλωση από το/τη σύζυγο ήταν ότι με αυτόν τον τρόπο θα απέφευγε το συμψηφισμό, άρα αν κάποιος έχει επιστροφή φόρου και ο άλλος χρεωστικό εκκαθαριστικό, ο δικαιούχος της επιστροφής δεν θα την έχανε. Ωστόσο, αυτό το πλεονέκτημα «εξαφανίστηκε», καθώς από φέτος ακόμα και στις κοινές φορολογικές δηλώσεις θα εκδίδεται ξεχωριστό εκκαθαριστικό.

Ποια άλλα σημεία χρήζουν προσοχής; Κατ’ αρχάς οι γνωστοί κωδικοί 049- 050, που αφορούν στο «χτίσιμο» του αφορολογήτου με ηλεκτρονικές πληρωμές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια του 2018. Τα «κουτάκια» είναι προσυμπληρωμένα, με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες, ωστόσο οι κωδικοί δεν είναι «κλειδωμένοι» και οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα συμπλήρωσης άλλων ποσών, όντας όμως εκτεθειμένοι σε έλεγχο, αν δεν έχουν τα αναγκαία παραστατικά για να αποδείξουν αυτές τις ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Και φέτος υπάρχουν οι ειδικοί κωδικοί για τους «φιλοξενούμενους», που αξιοποιήθηκαν αρκούντως από το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Εργασίας, για τις διασταυρώσεις των δικαιούχων κοινωνικών επιδομάτων. Οι φορολογούμενοι που φιλοξενούν στην κατοικία τους συγγενή ή φίλο θα πρέπει υποχρεωτικά να συμπληρώσουν τον 007-008 και να γράψουν τον ΑΦΜ του προσώπου που φιλοξενούν όπως επίσης και το διάστημα για το οποίο προσέφεραν φιλοξενία μέσα στο 2018.

Και βέβαια, υπάρχει η… χρυσή τριάδα:

• Δικαιούχοι αναδρομικών (ένστολοι, δικαστικοί κ.λ.π.): Μετά από την παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20%, εξαντλήθηκε η φορολογική υποχρέωση, αλλά μόνο όσον αφορά στο φόρο εισοδήματος. Όσοι… εισέπραξαν, θα κληθούν να πληρώσουν για τα ποσά αυτά την προβλεπόμενη ειδική εισφορά αλληλεγγύης, με συντελεστές από 2,2% έως και 10%. Το… χαρατσάκι θα είναι, μάλιστα, τσουχτερό, καθώς τα αναδρομικά λογίζονται εισόδημα του 2018 και δεν επιμερίζονται στα έτη αναφοράς
• Τροποποιητικές δηλώσεις για αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγούμενων ετών, αναδρομικά επιδόματα ανεργίας, αμοιβές γιατρών του ΕΣΥ από απογευματινά ιατρεία υποβάλλονται χωρίς πρόστιμα και τόκους μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν, κατά περίπτωση οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων.
• Φέτος είναι η χρονιά του… Airbnb. Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει τα έσοδα των ιδιοκτητών σε περίπου 1,9 δις ευρώ και κάπως έτσι η ΑΑΔΕ θα περάσει από «κόσκινο» το Ε1 και το Ε2, όπου θα αποτυπωθούν τα συγκεκριμένα εισοδήματα. Δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο στον κωδικό 60 της στήλης 16 του εντύπου Ε2 (αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας). Επιλέγοντας τον κωδικό 61 της στήλης, θα δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο όλα τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από τη βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων