Πρώτη κατοικία: Ποιοι θα βγουν «κερδισμένοι» και ποιοι «χαμένοι» με το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη

Περίπου 50.000 δανειολήπτες θυσίασε η κυβέρνηση στην απεγνωσμένη προσπάθειά της να συγκλίνει με τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων για το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη και να βρεθεί έτσι πιο κοντά στην επιστροφή των 970 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων.

Στόχος του Μεγάρου Μαξίμου και του οικονομικού επιτελείου είναι να δοθεί στο Eurogroup της 5ης Απριλίου το πράσινο φως για την εκταμίευση του ποσού, ώστε να ακολουθήσει, με το βλέμμα στις κάλπες, η ρύθμιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία, την οποία περιμένει εναγωνίως η αγορά.

Όπως αποκαλύφθηκε χθες στη Βουλή, η τροπολογία για την προστασία της πρώτης κατοικίας, η οποία θα συζητηθεί σήμερα στην Ολομέλεια και θα τεθεί αμέσως μετά σε ψηφοφορία, καλύπτει περίπου 150.000 «κόκκινους» δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνολικού ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ, ενώ η αρχική συμφωνία κυβέρνησης-τραπεζών θα πρόσφερε προστασία σε 200.000 δανειολήπτες με «κόκκινα» δάνεια ύψους 11 δισ. ευρώ. Η διαφορά αυτή οφείλεται στις δραστικές υποχωρήσεις της κυβέρνησης τόσο στα περιουσιακά κριτήρια ένταξης στο νέο πλαίσιο όσο και στο όριο αντικειμενικής αξίας της πρώτης κατοικίας το οποίο θα ισχύσει για τα επαγγελματικά δάνεια. Η Γενική Γραμματέας της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών Χαρίκλεια Απαλαγάκη, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών, ανέφερε χθες ότι το νέο πλαίσιο αφήνει εκτός προστασίας το 30%-40% των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων.

Η κυβέρνηση μέσα σε μια εβδομάδα όχι μόνο υπέστειλε τη σημαία της μονομερούς ενέργειας και κατέθεσε το γενικό περίγραμμα του νέου πλαισίου προστασίας με τη σιωπηρή συναίνεση των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά δεσμεύτηκε να συνεχίσει τις διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους τους για τις υπουργικές αποφάσεις που απαιτούνται, προκειμένου να λειτουργήσει ο νέος νόμος. Ένα από τα κομβικά ζητήματα που εκκρεμεί να ρυθμιστούν με τις αποφάσεις αυτές είναι τα κριτήρια για το ύψος της μηνιαίας επιδότησης του δανείου από το Δημόσιο.

Επίσης, πρέπει να καθοριστούν οι λεπτομέρειες για τον ετήσιο επανέλεγχο της εισοδηματικής και περιουσιακής κατάστασης των επιδοτούμενων δανειοληπτών. Το μεγάλο στοίχημα για την ελληνική πλευρά είναι να πείσει τους τεχνοκράτες των θεσμών μέσα στην επόμενη εβδομάδα ότι το νέο πλαίσιο και η ηλεκτρονική πλατφόρμα του θα μπορέσουν να λειτουργήσουν στις 30 Απριλίου.

Οι ρυθμίσεις χρεών

Η συμφωνία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας είναι το προαπαιτούμενο για να ξεκλειδώσει η επιστροφή των 970 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων. Αξιωματούχος της ευρωζώνης αναμένεται να δώσει σήμερα το μεσημέρι το στίγμα των προθέσεων των Ευρωπαίων, ενόψει του Eurogroup της 5ης Απριλίου. Πάντως, ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν από χθες ότι οι πιθανότητες εκταμίευσης των χρημάτων έχουν αυξηθεί. Εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις αυτές, η κυβέρνηση σχεδιάζει αμέσως μετά να καταθέσει στη Βουλή τη νέα ρύθμιση οφειλών σε έως 120 δόσεις, ακόμα και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των Ευρωπαίων.

Το υπουργείο Εργασίας έχει έτοιμη από καιρό τη ρύθμιση για χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καλύπτει τόσο τους μη μισθωτούς όσο και τις επιχειρήσεις και θα προβλέπει μείωση έως και μηδενισμό των προσαυξήσεων και ελάχιστη μηνιαία δόση 50 ευρώ. Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, θα προβλέπεται ως επιλογή ο επανυπολογισμός των οφειλών της περιόδου 2002-2016, με βάση το καθεστώς του ΕΦΚΑ και κούρεμα των προσαυξήσεων κατά 85%. Η διάρκεια ισχύος της ρύθμισης για όλους θα είναι 3μηνη.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας έχει υποστηρίξει ότι η νέα ρύθμιση θα είναι κοινή για οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία και εφορία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να προχωρά, ενώ το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του και είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο ο μέγιστος αριθμός των δόσεων να μη φθάσει τις 120 για οφειλές προς την εφορία. Το βέβαιο είναι ότι για την ένταξη στη ρύθμιση θα πρέπει να πληρούνται αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και να έχουν εξοφληθεί ή ρυθμιστεί οι οφειλές του 2018 και του 2019.