ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Κυρώσεις ΗΠΑ στην Ελλάδα λόγω ΕΕ- Στην «blacklist» ελιές και ελαιόλαδο

Οι ελληνικές ελιές και το ελαιόλαδο που εξάγονται στις ΗΠΑ, συνολικής αξίας 90 εκατομ. δολαρίων, αναμένεται να είναι και αυτά θύματα των δασμών που έχουν αποφασίσει να επιβάλουν οι ΗΠΑ σε ευρωπαϊκά προϊόντα ως αντίποινα στην μακρά αντιδικία μεταξύ των κολοσσών Airbus και Boeing που σοβεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ).

Η χρονική διορία για την αντίκρουση των αμερικανικών αποφάσεων έχουν διάρκεια μόνον 26 ημέρες , δηλαδή μέχρι τις 6 Μαΐου 2019.

Συγκεκριμένα τη Δευτέρα 8 Απριλίου ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου δημοσίευσε κατάλογο με τα προϊόντα της ΕΕ για τα οποία προτείνει πρόσθετους δασμούς εισαγωγής, ( που μπορεί να φτάσουν και το 100%) ως αντίποινα για την άρνηση της ΕΕ να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις επίλυσης Διαφορών του ΠΟΕ, σύμφωνα με τις οποίες ορισμένες επιδοτήσεις της ΕΕ προς την Airbus είναι ασυμβίβαστες με τον ΠΟΕ και στρέφονται σε βάρος της Boeing.

Σύμφωνα με την επίσημη λίστα του Αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, τα προϊόντα ελαιολάδου που περιλαμβάνονται στην αμερικανική λίστα είναι:

• 1509.10.20: Παρθένο ελαιόλαδο και τα κλάσματά του, έστω και εξευγενισμένα, μη χημικώς μετασχηματισμένα, σε δοχεία κάτω των 18 kg

• 1509.10.40: Παρθένο ελαιόλαδο και τα κλάσματά του, έστω και εξευγενισμένα, μη χημικώς μετασχηματισμένα, σε δοχεία 18 kg ή περισσότερο

• 1509.90.20: Ελαιόλαδο, εκτός από παρθένο ελαιόλαδο, και τα κλάσματά του, μη χημικώς τροποποιημένα, σε δοχεία κάτω των 18 kg

• 1509.90.40: Ελαιόλαδο, εκτός από το παρθένο ελαιόλαδο, και τα κλάσματά του, μη χημικώς τροποποιημένα, σε δοχεία 18 kg ή περισσότερο

Σύμφωνα με την αμερικανική νομοθεσία επιτρέπεται στα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. εξαγωγείς στοχευθέντων αγαθών της ΕΕ και ενώσεις τους, εισαγωγείς των ΗΠΑ, παραγωγοί ανταγωνιστικών αγαθών από τις ΗΠΑ) να σχολιάσουν τον κατάλογο των αντιποίνων και να ζητήσουν την εξαίρεση ορισμένων προϊόντων από αυτά βάσει ορισμένων κριτηρίων.

Σημειώνεται ότι η διαδικασία αφορά σε ενώσεις και εταιρείες κλπ. και όχι σε εμπλοκή κρατών και κυβερνήσεων στη διαδικασία.

Η σχετική έρευνα που θα διεξαχθεί στην Ουάσιγκτον έχει ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, ήτοι

• 6 Μαΐου 2019: Ημερομηνία λήξης της προθεσμίας για την υποβολή των αιτημάτων που θα υποβληθούν στη δημόσια ακρόαση.

• 15 Μαΐου 2019: Η επιτροπή του άρθρου 301 θα συγκαλέσει δημόσια ακρόαση στην Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ, στην Ουάσιγκτον.

• 28 Μαΐου 2019: Ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής γραπτών παρατηρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των σχολίων μετά την ακρόαση.

Οι επιβαλλόμενοι δασμοί μπορούν να είναι απαγορευτικοί και σε παρεμφερείς περιπτώσεις στο παρελθόν ήταν μέχρι και 100%. Οι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου η ΕΕ συμμορφωθεί πλήρως με τις αποφάσεις του ΠΟΕ, κάτι που μπορεί να κρατήσει πολλά χρόνια.

Φυσικά θα απαιτηθεί έγκριση του ΠΟΕ για την ορθότητα των αμερικανικών μέτρων αντιποίνων, αλλά συνήθως ο ΠΟΕ δέχεται τα μέτρα αντιποίνων που προτείνονται από τα μέλη του εάν είναι λογικά βάσει των δασμών που θα εισπραχθούν σε σχέση με το ποσό της ασυμβίβαστης με τον ΠΟΕ επιδότησης της ΕΕ.

Ήδη στις Βρυξέλλες έχουν κινητοποιηθεί ιδιωτικές νομικές εταιρείες για την στήριξη των ελληνικών συμφερόντων τυποποίησης και εμπορίου του ελληνικού ελαιολάδου σε συνεργασία και βοήθεια των Αμερικανών πελατών των Ελλήνων εξαγωγέων (εισαγωγείς-χρήστες στις ΗΠΑ).

Σημειώνεται ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ασχολείται κι αυτή με την υπόθεση, αλλά η διπλωματική πίεση που μπορεί να ασκήσει είναι μικρή λόγω της έντασης των σχέσεων με την αμερικανική κυβέρνηση στο θέμα αυτό.

Για την ιστορία, οι ΗΠΑ ύστερα από αναποτελεσματικές διαβουλεύσεις με την ΕΕ και τέσσερα κράτη μέλη ( Γαλλία Γερμανία Ισπανία και Βρετανία) να σταματήσουν τις επιδοτήσεις τους προς την Airbus, έφεραν το θέμα ενώπιον του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, (ΠΟΕ) το 2004.

Ο ΠΟΕ πιστοποίησε ότι η ΕΕ είχε χορηγήσει στην Airbus επιδοτούμενες επιχορηγήσεις ύψους 18 δισ δολλαρίων από το 1968 ως το 2006, ενώ επιχορήγησε με άλλα 5 δισ δολλαρια το Α350ΧWB και Α380.

Ο ΠΟΕ τον Μάιο του 2018 κατέληξε ότι η χρηματοδότηση της Airbus οδήγησε την Boeing σε απώλεια πωλήσεων πάνω από 300 αεροσκαφών και απώλειες στην παγκόσμια αγορά.

Ως αποτέλεσμα οι ΗΠΑ ζήτησαν να επιβάλουν αντίποινα ύψους 11,2 δισ δολλαριων ετησίως.

Η ΕΕ έχει αμφισβητήσει τα αμερικανικές απαιτήσεις και αυτή την στιγμή ο ΠΟΕ αξιολογεί το θέμα.