Νέο τοπίο στις αποδοχές της μερικής απασχόλησης για 650.000 μισθωτούς

Μισό ευρώ ακριβότερη καθίσταται κάθε πρόσθετη ώρα εργασίας στη μερική απασχόληση, όταν ο μισθωτός αμείβεται με βάση τον κατώτατο μισθό των 650 ευρώ. Αυτό σημαίνει πως ένας μερικώς απασχολούμενος που έχει συμφωνήσει για 4ωρο και υποχρεώνεται να εργάζεται μια ώρα παραπάνω την ημέρα, κερδίζει περίπου 10 ευρώ επιπλέον τον μήνα, ενώ αν εργάζεται δυο ώρες παραπάνω την ημέρα δικαιούται επιπλέον προσαύξηση περίπου 20 ευρώ στο μηνιαίο μισθό του.

Οι ευέλικτες μορφές εργασίας καθίστανται έτσι πιο «τσουχτερές», ιδιαίτερα για όσους… επιτήδειους εργοδότες τις χρησιμοποιούν συστηματικά και τεχνηέντως με σκοπό να αποφύγουν ή να «μεταμφιέσουν» την πλήρη απασχόληση των μισθωτών τους.

Σύμφωνα με πρόσφατη διάταξη, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας των μερικώς απασχολούμενων πρέπει να αμείβεται με προσαύξηση 12%. Αυτό σημαίνει πως για όσους αμείβονται με βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό των 650 ευρώ, η προσαύξηση διαμορφώνεται στα 0,468 ευρώ ανά επιπλέον ώρα με συνέπεια το ωρομίσθιο των μερικώς απασχολούμενων να αυξάνεται για τις πρόσθετες ώρες που εργάζονται από 3,9€ στα 4,36€.

Υπενθυμίζεται πως οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του «συγκρίσιμου εργαζόμενου» πλήρους απασχόλησης και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης. Εφόσον ο συγκρίσιμος εργαζόμενος αμείβεται με τον κατώτατο των 650 ευρώ, τότε το ωρομίσθιο του μερικώς απασχολούμενου διαμορφώνεται στα 3,9 ευρώ και με την προσαύξηση στα 4,36 ευρώ για κάθε επιπλέον των συμφωνημένων ώρα εργασίας. Για παράδειγμα κάποιος που εργάζεται μια πρόσθετη ώρα κάθε ημέρα για όλο το μήνα, ενώ έχει συμφωνήσει σε 20 ώρες εργασίας (5ήμερο 4ωρο) δικαιούται 87,2 ευρώ επιπλέον το μήνα έναντι 78 ευρώ που θα δικαιούταν με το προηγούμενο καθεστώς, δηλαδή κερδίζει 9,2 ευρώ το μήνα.

“Με την πρόσφατη νομοθετική διάταξη η μερική απασχόληση καθίσταται ακριβότερη για τον εργοδότη, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προσεγγίζει ή ξεπερνά ακόμη και το κόστος της πλήρους απασχόλησης. Η διάταξη από μόνη της βεβαίως δεν επαρκεί και ίσως πρέπει να συμπληρωθεί το πλαίσιο με αυστηροποίηση των προβλέψεων για τον εργοδότη που παραβατεί, όπως για παράδειγμα διπλάσια αποζημίωση απόλυσης, διπλάσιες αποδοχές εορτών και επιδομάτων αδείας σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας από τον εργοδότη”, δηλώνει ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.

Σε κλάδους με υποχρεωτική συλλογική σύμβαση – π.χ. ξενοδοχεία – ο μισθός της μερικής απασχόλησης διαμορφώνεται με βάση τον κλαδικό μισθό του συγκρίσιμου εργαζόμενου πλήρους απασχόλησης. Για παράδειγμα έστω ρεσεψιονίστ που εργάζεται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και αμείβεται με 863,83 ευρώ. Εφόσον προσληφθεί βοηθός του με μερική απασχόληση για 5ήμερο 3ωρο, θα πρέπει να αμείβεται με 323,69 ευρώ, καθώς το ωρομίσθιο προκύπτει στα 5,18 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση, κάθε πρόσθετη ώρα θα κοστίσει 5,80 ευρώ, δηλαδή 62 λεπτά ακριβότερα.

Σύμφωνα με το παλαιό καθεστώς, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας πέραν των συμφωνηθέντων και μέχρι της συμπλήρωσης 40 ωρών την εβδομάδα πληρωνόταν ως απλό ωρομίσθιο. Με τη νέα διάταξη, αν κάποιος έχει συμφωνήσει να εργάζεται για 4 ώρες και του ζητηθεί να εργαστεί για 5 ή για 6 ή για 7 ώρες, τότε γι’ αυτές τις έξτρα ώρες θα πρέπει να αμειφθεί με προσαύξηση 12% για κάθε επιπλέον ώρα επί του ωρομισθίου του. Στην ουσία πρόκειται για μιας μορφής «υπερεργασία» και στις ευέλικτες μορφές.

Στην ίδια διάταξη επίσης ορίστηκε πως «η πρόσθετη εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ’ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζόμενου».

Αυτό σημαίνει πως η πρόσθετη εργασία στην μερική απασχόληση αθροιζόμενη με τις συμφωνημένες ώρες απασχόλησης δεν μπορεί πλέον να υπερβαίνει τις ώρες του συγκρίσιμου εργαζόμενου που δουλεύει με πλήρη απασχόληση. Για παράδειγμα έστω ένας εργαζόμενος που δουλεύει 5ήμερο 8ωρο, δηλαδή 40 ώρες την εβδομάδα και αμείβεται με 650 ευρώ. Αν κάποιος προσληφθεί με μερική απασχόληση και αμείβεται με βάση τον δικό του μισθό των 650 ευρώ, τότε δεν μπορεί να εργάζεται πάνω από 40 ώρες την εβδομάδα. Το όριο αυτό τέθηκε και ως «φράγμα» απέναντι στην επέλαση των ευέλικτων μορφών εργασίας με στόχο και την πάταξη της υποδηλωμένης εργασίας.

Αναλυτικά, στην περίπτωση παροχής πρόσθετης εργασίας πέρα από τα όρια της συμφωνηθείσης διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:

α) Πρόσθετης εργασίας, όταν πρόκειται για απασχόληση πέραν του συμβατικού ωραρίου και μέχρι τις 40 ώρες. Πλέον είναι η μοναδική νόμιμη «υπερεργασία» στο πλαίσιο της μερικής απασχόλησης. Αυτή αμείβονταν ως απλό ωρομίσθιο και τώρα με πρόσθετο κόστος 12%.

β) Υπερεργασίας, όταν πρόκειται για εργασία πέραν των 40ωρών την εβδομάδα και μέχρι το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο (41-45 ώρες την εβδομάδα σε 5νθήμερη απασχόληση και 41-48 ώρες σε 6ήμερη απασχόληση), η οποία αμείβεται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%. Η υπερεργασία, λοιπόν, υπολογίζεται σε εβδομαδιαία βάση και εφόσον ο εργαζόμενος εργαστεί πέραν των 40 ωρών συνολικά (μέχρι 45 ώρες σε 5νθήμερη απασχόληση και μέχρι 48 ώρες σε 6ήμερη).

γ) Υπερωρίας, όταν αφορά απασχόληση πέραν του νόμιμου ημερήσιου ωραρίου εργασίας – πάνω από 9 ώρες σε 5νθήμερη απασχόληση ή 8 ώρες σε 6ήμερη απασχόληση (η υπερωρία υπολογίζεται επί της ημερήσιας απασχόλησης και όχι της εβδομαδιαίας όπως η υπερεργασία).