Να προχωρήσει σε νέες εκδόσεις ομολόγων συνολικού ύψους έως 9 δισ. ευρώ σχεδιάζει για το 2020 ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), που είναι έτοιμος να ανακοινώσει στους επενδυτές το πρόγραμμα δανεισμού για τη νέα χρονιά. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να συνεχιστεί η επιτυχημένη πορεία που κατέγραψαν οι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι πέρυσι και να γίνει ακόμα ένα σημαντικό βήμα: να εκδοθεί 15ετές ομόλογο, εφόσον οι συνθήκες στις αγορές είναι ευνοϊκές.
Το πρόγραμμα δανεισμού του ΟΔΔΗΧ θα περιλαμβάνει δύο ή τρία διαφορετικά σενάρια και, όπως πέρυσι, δεν θα αναφέρει συγκεκριμένες διάρκειες ή χρόνο έκδοσης των νέων κρατικών τίτλων. Εντούτοις, τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι αναμένουν, άνευ απροόπτου, την πρώτη έξοδο στις αγορές για τη νέα χρονιά από τα τέλη Ιανουαρίου έως τα μέσα Φεβρουαρίου. Παράλληλα, εμφανίζονται βέβαιοι ότι θα επιδιωχθεί η έκδοση 15ετούς ομολόγου, ώστε να σταλεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί από τις αγορές για χρονικό διάστημα που ξεπερνά το 2032.
Η συγκεκριμένη χρονιά αποτελεί ορόσημο, επειδή η συμφωνία ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους στο Eurogroup του Ιουνίου του 2018 όριζε ότι τότε θα επανεξεταστεί η βιωσιμότητα του χρέους και, εάν χρειαστεί, θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα. Συνεπώς, εάν η επενδυτική κοινότητα δανείσει τη χώρα μας για μια 15ετία, δηλαδή έως το 2035, θα στείλει ηχηρό μήνυμα ότι θεωρεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο, αλλά και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Ωστόσο, αναγκαία προϋπόθεση για να δοκιμάσει το Ελληνικό Δημόσιο τις δυνάμεις του με 15ετές ομόλογο είναι να διασφαλιστεί ότι η απόδοση δεν θα συμπαρασύρει το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού πάνω από το 1,91%. Διατηρώντας το μέσο κόστος δανεισμού κάτω από το εν λόγω επίπεδο (σήμερα είναι λίγο χαμηλότερο από 1,75%), το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα μπορέσει να ζητήσει μέσα στο 2020 νέα, δεύτερη κατά σειρά, πρόωρη αποπληρωμή του χρέους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Τη σχετική πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών, την οποία είχε αποκαλύψει το ΘΕΜΑ στις 3 Νοεμβρίου, επιβεβαίωσε την περασμένη Τετάρτη ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας στο πρακτορείο Reuters.
Μηδενικές ανάγκες δανεισμού
Πρακτικά, το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει καμία ανάγκη για νέο δανεισμό την προσεχή χρονιά. Μάλιστα, υπήρξαν σκέψεις αυτό να αποτυπωθεί ως σενάριο στο πρόγραμμα δανεισμού του ΟΔΔΗΧ. Μετά την πρόωρη αποπληρωμή των 2,7 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ, οι χρηματοδοτικές ανάγκες για το 2020 είναι μικρότερες από 2,9 δισ. ευρώ (χωρίς τα έντοκα γραμμάτια, που αναχρηματοδοτούνται), δηλαδή σχεδόν το 1/4 των περυσινών, και υπερκαλύπτονται από το πρωτογενές πλεόνασμα (περίπου 1 δισ. ευρώ θα περισσέψει μετά την πληρωμή των τόκων) και τα προβλεπόμενα έσοδα 2,4 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις. Επίσης υπάρχουν πάνω από 32 δισ. ευρώ στο «μαξιλάρι» διαθεσίμων και 1,3 δισ. ευρώ από τις επιστροφές κερδών των ελληνικών ομολόγων, που εκτιμάται ότι θα οδεύσουν όμως, τουλάχιστον κατά ένα μέρος, σε επενδύσεις.
Οι στόχοι του ΟΔΔΗΧ
Παρόλα αυτά, ο ΟΔΔΗΧ επιδιώκει την τακτική επαφή με τους επενδυτές, για να εδραιωθεί η κανονικότητα στην αγορά ελληνικών ομολόγων και να αυξηθεί η ρευστότητά της. Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, για το 2020 θα εξεταστεί:
– Η πρόωρη αποπληρωμή άλλων 2 δισ. ευρώ από το δάνειο του ΔΝΤ, που έχουν επιτόκιο 1,91%. Έτσι, θα απομείνουν περίπου 3,5 δισ. ευρώ που λήγουν τον Ιούνιο του 2024.
– Η προεξόφληση ομολόγων ύψους 4,041 δισ. ευρώ τα οποία είχαν εκδοθεί στο πλαίσιο του «κουρέματος» του χρέους που κατείχαν ιδιώτες επενδυτές (PSI).
Η δανειακή στρατηγική για τη νέα χρονιά θα αποσκοπεί επίσης:
1. Στη δραστική μείωση του στοκ των εντόκων γραμματίων κατά τουλάχιστον 4,5 δισ. ευρώ. Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει να περιοριστούν από τα 12,72 δισ. ευρώ φέτος στα 8,22 δισ. ευρώ το 2020. Εφόσον οι συνθήκες στις αγορές βοηθήσουν, θα επιδιωχθεί ακόμα μεγαλύτερη μείωση, ώστε να περιοριστεί περαιτέρω ο κίνδυνος αναχρηματοδότησης (roll over risk).
2. Στην περαιτέρω μείωση του χρέους, όχι μόνο ως ποσοστού επί του ΑΕΠ αλλά και σε απόλυτους αριθμούς.
3. Στη διατήρηση του «μαξιλαριού» διαθεσίμων στα σημερινά επίπεδα.