Οικονομία
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) για επερχόμενη έλλειψη τροφίμων αν δεν επιστρέψουν οι εργαζόμενοι στις συγκομιδές γης και παύσουν τα κράτη να εξάγουν τρόφιμα προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες των εγχώριων πληθυσμών.
«Η αβεβαιότητα για τη διαθεσιμότητα τροφίμων μπορεί να προκαλέσει ένα κύμα περιορισμών στις εξαγωγές, δημιουργώντας ελλείψεις στην παγκόσμια αγορά» επεσήμαναν χαρακτηριστικά.
Ολοένα και περισσότερες χώρες, άλλωστε, έχουν επιβάλει αυστηρά μέτρα για την ανάσχεση της πανδημίας – ανάμεσα στα οποία και αυτό της απαγόρευσης κυκλοφορίας – κάτι το οποίο έχει ήδη επιπτώσεις στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα.
Μάλιστα, οι καταναλωτές, υπό τον φόβο της επιδείνωσης της κατάστασης, προχωρούν σε μαζικές αγορές προϊόντων, αδειάζοντας τα ράδια των σούπερ μάρκετ – φαινόμενα που παρατηρήθηκαν και στην Ελλάδα.
«Κάθε προσπάθεια θα πρέπει να διασφαλίζει την ελεύθερη ροή του εμπορίου, ώστε να αποφευχθούν οι ελλείψεις τροφίμων» υποστήριξαν, επιπλέον, οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ, του ΠΟΥΕ και του ΠΟΕ.
Και πρόσθεσαν: «Οι χώρες θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα μέτρα που λαμβάνουν, δεν θα επηρεάσουν την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων».
Την ίδια ώρα, προβληματισμός εγείρεται και από τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς, οι οποίοι θέτουν εμπόδια στις μετακινήσεις εργατών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στην αγροτική παραγωγή.
«Σ’ αυτές τις εποχές, πιο πολύ από ποτέ, θεωρείται απαραίτητη η διεθνής συνεργασία» διαμήνυσαν οι διεθνείς οργανισμοί, επαναλαμβάνοντας την έκκληση για αποφυγή των διατροφικών ελλείψεων.
Τα προστατευτικά μέτρα που έχουν λάβει οι εθνικές κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού θα μπορούσαν να προκαλέσουν ελλείψεις τροφίμων σε όλο τον κόσμο, προειδοποιεί το Επισιτιστικό Σώμα των Ηνωμένων Εθνών.
«Οι συγκομιδές ήταν καλές και οι προοπτικές για τις βασικές καλλιέργειες είναι πολλά υποσχόμενες, αλλά η έλλειψη αγροτών, που προκλήθηκε από την πανδημία, μαζί με την κίνηση προς τον προστατευτισμό – δασμοί και απαγορεύσεις εξαγωγών – σημαίνει ότι τις επόμενες εβδομάδες θα μπορούσαν να εμφανιστούν πολλά προβλήματα», δήλωσε στον Guardian ο Μάξιμο Τορέρο, οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών.
«Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι οι κυβερνήσεις να περιορίσουν τη ροή των τροφίμων», είπε. «Ολα τα μέτρα κατά του ελεύθερου εμπορίου θα είναι αντιπαραγωγικά. Τώρα δεν είναι η ώρα για περιορισμούς ή για τη δημιουργία εμπορικών φραγμών. Τώρα είναι η στιγμή να προστατεύσουμε τη ροή των τροφίμων σε όλο τον κόσμο».
Οι κυβερνήσεις πρέπει να αντισταθούν σε ορισμένες φωνές που ζητούν την προστασία των δικών τους τροφίμων, περιορίζοντας τις εξαγωγές.
Το Καζακστάν, για παράδειγμα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg, έχει απαγορεύσει τις εξαγωγές αλεύρων σίτου – μία από τις μεγαλύτερες πηγές του κόσμου – ενώ έχει επιβάλει και περιορισμούς στο φαγόπυρο σε λαχανικά, συμπεριλαμβανομένων των κρεμμυδιών, των καρότων και των πατατών.
Το Βιετνάμ, ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας ρυζιού στον κόσμο, έχει αναστείλει προσωρινά τις συμβάσεις εξαγωγής ρυζιού. Η Ρωσία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σίτου στον κόσμο, μπορεί επίσης να απειλήσει να περιορίσει τις εξαγωγές, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, ενώ και η θέση των ΗΠΑ είναι αμφίβολη δεδομένης της προθυμίας του Ντόναλντ Τραμπ για εμπορικό πόλεμο σε άλλα βασικά προϊόντα.
«Τα εμπορικά φράγματα θα δημιουργήσουν εξαιρετική αστάθεια», προειδοποίησε ο Τορέρο. «Θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Αυτό παρατηρούμε στις κρίσεις των τροφίμων».
Ενώ η προμήθεια τροφίμων λειτουργεί καλά στις περισσότερες χώρες σήμερα, τα προβλήματα θα μπορούσαν να αρχίσουν να παρατηρούνται μέσα σε εβδομάδες και να ενταθούν τους επόμενους δύο μήνες καθώς τα βασικά φρούτα και λαχανικά μπαίνουν στην εποχή τους.
Αυτοί οι τύποι προϊόντων συχνά έχουν μικρούς χρόνους ωρίμανσης και είναι εξαιρετικά ευπαθείς ενώ χρειάζονται εξειδικευμένους συλλέκτες που να εργάζονται γρήγορα στην κατάλληλη στιγμή.
«Πρέπει να προσέξουμε να μην σπάσουμε την αλυσίδα της αξίας των τροφίμων και την εφοδιαστική, ειδάλλως θα αντιμετωπίσουμε σύντομα προβλήματα με τα φρέσκα λαχανικά και φρούτα», διεμήνυσε ο Τορέρο.
Καθώς οι κυβερνήσεις επιβάλλουν καραντίνα σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, η πρόσληψη εποχιακών εργαζομένων θα καταστεί αδύνατη εάν δεν ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι ζωτικής σημασίας εργαζόμενοι μπορούν να κινηθούν ελεύθερα, αποτρέποντας παράλληλα την εξάπλωση του ιού.
«Πρέπει να έχουμε πολιτικές, ώστε το εργατικό δυναμικό να συνεχίσει να κάνει τη δουλειά του. Προστατεύστε τους ανθρώπους, αλλά χρειαζόμαστε το εργατικό δυναμικό. Οι κυριότερες χώρες δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει τέτοιου είδους πολιτικές για να εξασφαλίσουν ότι τα τρόφιμα μπορούν να συνεχίσουν να κινούνται» σύμφωνα με τον Τορέρο.
Ο σημαντικότερος ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν οι κυβερνήσεις είναι να διατηρήσουν την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, να παρεμβαίνουν για να εξασφαλίσουν ότι υπάρχουν αρκετοί εργαζόμενοι και να κρατήσουν τις παγκόσμιες αγορές τροφίμων μακριά από τον πανικό.
Αν οι έμποροι αρχίσουν να νιώθουν νευρικοί, οι συνθήκες θα δυσκολέψουν. Μόνο ένας μεγάλος έμπορος να λάβει μια τέτοια απόφαση (να διακόψει την παροχή βασικών καλλιεργειών) αυτό θα επηρεάσει παντού.
Η καλή κατάσταση των ζώων κτηνοτροφίας είναι επίσης ένα ζήτημα, δεδομένου ότι οι καθυστερήσεις στα σύνορα που προκαλούνται από τα μέτρα κατά του Covid-19 σημαίνουν ότι οι διαδρομές της κτηνοτροφίας επιμηκύνονται.
