86η ΔΕΘ: Η γιορτή της καινοτομίας & του πολιτισμού που «γεννήθηκε» στη Θεσσαλονίκη – Ολόκληρη η ιστορία της

Η Θεσσαλονίκη, από σήμερα Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου μέχρι και την επόμενη Κυριακή 18/9, θα «φορέσει» τα γιορτινά της, εξαιτίας της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. 

Η ιστορία της αρχίζει τον Οκτώβρη του 1926.

Εμπνευστής και πρωτεργάτης της ο Νικόλαος Γερμανός, ο οποίος ανοίγει τις πόρτες της πρώτης έκθεσης στο πεδίο ασκήσεων του Γ’ Σώματος Στρατού ή αλλιώς το τότε πεδίο του Άρεως.

Τα βλέμματα όμως σε εκείνη την παρθενική έκθεση κλέβει το μικρό Ελβετικό σπιτάκι της “Nestle” το οποίο φιλοξενεί μια αγελάδα. Οι επισκέπτες της έκθεσης σχηματίζουν τεράστιες ουρές για να πάρουν το δωρεάν γάλα που μοίραζε η Νεστλέ στα παιδιά.

Μια ακόμη καινοτομία σημαδεύει τα εγκαίνια της διεθνούς έκθεσης, η λειτουργία του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού στην Ελλάδα. Είναι η εποχή που οι λάτρεις της μπίρας μπορούν να απολαύσουν ένα παγωμένο ποτήρι “ΦΙΞ” στην τιμή της μιας δραχμής, ακούγοντας ραδιόφωνο.

Το 1928 είναι και η πρώτη φορά που Έλληνας πρωθυπουργός επισκέπτεται τη ΔΕΘ: ο κρητικος Ελευθέριος Βενιζέλος κάνει μια στάση στη Θεσσαλονίκη, στην επιστροφή του από το Βελιγράδι κι ένα μεγάλο ευρωπαϊκό ταξίδι.

Η 14η ΔΕΘ του 1939 ήταν η τελευταία που διεξήχθη στο Πεδίο του Άρεως. Ο πόλεμος του 40 ξεσπά και πολλοί από τους εκθέτες δεν προλαβαίνουν καν να πάρουν τα πράγματά τους. Η Έκθεση θα μείνει κλειστή για 10 ολόκληρα χρόνια.

Η έκθεση του 1957 συνδέεται με μια εφεύρεση που σφράγισε την καθημερινότητα των Ελλήνων. Ο πρώτος καφες φραπέ δια χειρός Δημήτρη Βακονδιου φτάνει στα χείλη των θεσσαλονικέων αλλά και όλων των επισκεπτών της πόλης. Ενω, το σάντουιτς με λουκάνικο, προάγγελος του χοτ ντογκ, ξεκινά από τη Θεσσαλονίκη και γίνεται ο πιο ανάρπαστος μεζές για μαύρη μπύρα.

Το 1958 μεγάλα ονόματα του τραγουδιού όπως ο Τσιτσάνης, Καζαντζίδης και Μαρινέλλα ανεβάζουν στα τραπέζια τους επισκέπτες της ΔΕΘ, και μια τοπική παράδοση ξεκινά: η νυχτερινή “επιδρομή” στα μπουζούκια. Το ίδιο έτος κατασκευάζεται και το εμβληματικό “Παλέ Ντε Σπορ”, όπου κορυφαία ονόματα όχι μόνο στον ελληνικό χώρο, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο δίνουν μεγάλες συναυλί­ες και παραστάσεις.

Η έκθεση του 1960 θα μείνει στην ιστορία για δύο λόγους. Τότε ιδρύεται ο θεσμός του διεθνούς φήμης πλέον Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ στα εγκαίνια της 25ης ΔΕΘ εγκαθίσταται και λειτουργεί από τη ΔΕΗ ο πρώτος πειραματικός τηλεοπτικός σταθμός στην Ελλάδα.

Το 1962 το Φεστιβάλ Τραγουδιού μετακομίζει από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, κι εξελίσσεται σε εκκολαπτήριο σπουδαίων ταλέντων, όπως η Τζένη Βάνου που διαγωνίστηκε στο πρώτο φεστιβάλ, αλλά και σε έναν κορυφαίο θεσμό της πολης.

Τότε κάνει την πρώτη του εμφάνιση κι ένας άνθρωπος που έμελλε να συνδεθεί άρρηκτα με το Φεστιβάλ: ο αείμνηστος Άλκης Στέας, παρουσιάζει το θεσμό με το δικό του χαρακτηριστικό στυλ και γίνεται το πρόσωπο του φεστιβάλ μέχρι το 1980.

Έκτοτε η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης αποκτά περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα, θα μείνει ωστόσο στην ιστορία ως η μεγάλη γιορτή της καινοτομίας και του πολιτισμού.