Αναδρομικά: «Έρχονται» επιστροφές για δώρα & επικουρικές – Τι πρέπει να ξέρετε (πίνακες)

Εντός του προσεχούς διαστήματος, αναμένεται να εκδοθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο και το Συμβούλιο της Επικρατείας, αποφάσεις που «κλειδώνουν» αναδρομικά από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) για το Δημόσιο και από τις ακυρωθείσες μειώσεις ενός 11μηνου στις επικουρικές συντάξεις, καθώς και στα Δώρα των συνταξιούχων.

Τα ποσά που διεκδικούνται ανάλογα με το ύψος σύνταξης, τις κρατήσεις και το Ταμείο (Δημόσιο ή ιδιωτικό) ξεκινούν από τα 500 ευρώ και φτάνουν ακόμη και στις 27.300 ευρώ.

Οι μεγαλύτερες είναι αυτές που αφορούν στις κρατήσεις ΕΑΣ, η οποία έχει κριθεί αντισυνταγματική από το 2017 όσον αφορά στις κύριες συντάξεις 380.000 παλαιών (προ νόμου Κατρούγκαλου) συνταξιούχων του Δημοσίου. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ελεύθερου Τύπου» υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι το θέμα έχει σχεδόν κλείσει μετά και την τελευταία διάσκεψη του Ελεγκτικού Συνεδρίου και οι επιστροφές θα είναι για διάστημα περίπου 30 μηνών σε όλους τους συνταξιούχους.

Τα ποσά ανά Ταμείο

Για όσους, δε, έχουν καταθέσει ή πρόκειται να καταθέσουν αγωγές μέχρι τη δημοσίευση της απόφασης, οι διεκδικήσεις θα φτάνουν στην 5ετία, δηλαδή επιστροφές των κρατήσεων από την ΕΑΣ για 60 μήνες.

Ήδη, εν όψει της απόφασης, συνταξιούχοι του Δημοσίου έχουν καταθέση προσφυγές, ώστε να προλάβουν τυχόν ακύρωση διεκδικήσεων για αναδρομικά 5ετίας μετά την έκδοση της απόφασης. Κάτι ανάλογο συνέβη και με τις μειώσεις στις συντάξεις τις οποίες το ΣτΕ είχε κρίνει αντισυνταγματικές με τις αποφάσεις 2287-2288 του Ιουνίου του 2015 και είπε (τότε) ότι από τη δημοσίευση των αποφάσεων και μετά δεν αναγνωρίζονται διεκδικήσεις αναδρομικών για τους προηγούμενους μήνες, πλην όσων είχαν καταθέσει αγωγές πριν από την έκδοση των αποφάσεων.

Το θέμα με την ΕΑΣ, που θα κριθεί στη νέα απόφαση, είναι αν θα έπρεπε να συνεχίσει να επιβάλλεται στις παλιές συντάξεις του Δημοσίου και μετά την ένταξη του φορέα συντάξεων του Δημοσίου, δηλαδή του Γενικού Λογιστηρίου, στον ΕΦΚΑ. Η ένταξη αυτή ολοκληρώθηκε με την κατάργηση της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του ΓΛΚ τον Απρίλιο του 2018. Μέχρι τότε η ΕΑΣ είχε κριθεί αντισυνταγματική στις συντάξεις του Δημοσίου και έπρεπε να σταματήσει από τον Φεβρουάριο του 2017. Με την ένταξη του ΓΛΚ στον ΕΦΚΑ όμως η ΕΑΣ συνέχισε να επιβάλλεται αλλά από άλλον φορέα. Το Ε.Σ θα κρίνει -μάλλον θετικά σύμφωνα με πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου- ότι η ΕΑΣ εξακολουθεί να είναι αντισυνταγματική και για το διάστημα μετά τον Απρίλιο του 2018, δηλαδή και επί ΕΦΚΑ.

Η κράτηση αυτή ξεκινά με 3% από μικτές κύριες συντάξεις (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) άνω των 1.400 ευρώ και ανεβαίνει ανα 300 ευρώ σύνταξης.

Ανοιχτό είναι το ζήτημα αν θεωρούνται ως «εν δυνάμει προσφυγές» και οι αιτήσεις ακύρωσης της ΕΑΣ που είχαν κατατεθεί από εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους το 2017 και το 2018. Στις αιτήσεις αυτές οι συνταξιούχοι επικαλούντο την απόφαση 244/2017 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί αντισυνταγματικότητας της κράτησης ΕΑΣ και ζητούσαν από τη διοίκηση (ΓΛΚ) να διακόψει την κράτηση από τις συντάξεις τους, χωρίς όμως να υπάρξει συμμόρφωση σε αυτό που έλεγε η απόφαση.

Κατά ορισμένες νομικές ερμηνείες, οι αιτήσεις ακύρωσης αντισυνταγματικών διατάξεων (εν προκειμένω των κρατήσεων ΕΑΣ βάσει νόμων 3865/2010 και 3996/2011) μπορεί να έχουν και τον χαρακτήρα της «έναρξης δικαστικής επιδίωξης», εκ μέρους των θιγόμενων συνταξιούχων. Το αν οι αιτήσεις θεωρηθεί ότι έχουν ίδιο βάρος με τις αγωγές και άρα στοιχειοθετούν δικαίωμα 5ετίας στα αναδρομικά μένει να ξεκαθαριστεί στην απόφαση του Ε.Σ.

Αντίθετα, δεν φαίνεται να έχει θετική έκβαση η επιστροφή αναδρομικών από τα Δώρα για τις συντάξεις του Δημοσίου, μιας και έχει προηγηθεί απόφαση – πιλότος από την Ολομέλεια του ΣτΕ με την οποία κρίθηκε συνταγματική η κατάργησή τους από τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων.

​Ανοιχτό είναι επίσης και το θέμα των αναδρομικών από τη μείωση του νόμου 4093 στις συντάξεις του Δημοσίου, καθώς και για το θέμα αυτό αναμένεται μια τελικά απόφαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο, για το αν δηλαδή οι συνταξιούχοι του Δημοσίου τα δικαιούνται για περισσότερους από 11 μήνες που ήταν οι επιστροφές που πλήρωσε η κυβέρνηση με τον νόμο 4714/2020.

Παράλληλα, πάνω από 1 εκατ. συνταξιούχοι (εκ των οποίων 400.000 με εκκρεμείς δίκες) αναμένουν την απόφαση του ΣτΕ για τα υπόλοιπα αναδρομικών από τις αντισυνταγματικές μειώσεις σε επικουρικές συντάξεις και στα Δώρα κύριων και επικουρικών. Οι διεκδικήσεις αναδρομικών από μειώσεις επικουρικών και Δώρων φτάνουν στις 4.000 ευρώ.