Οικονομία
«Μαύρες» είναι οι προβλέψεις για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, καθώς μέχρι σήμερα πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν σηκώσει ρολά, είτε γιατί δεν τους επιτρέπεται (λόγω των μέτρων) είτε γιατί αδυνατούν εξαιτίας των συσσωρευμένων χρεών που δημιουργήθηκαν από το lockdown.
Όπως αναφέρουν οι γνώστες του κλάδου τουλάχιστον το 30% των επιχειρήσεων στο λιανικό εμπόριο δεν θα ανταπεξέλθουν στη συσσώρευση χρεών και στις ανάγκες ρευστότητας, µε αποτέλεσμα να βάλουν «λουκέτο», ενώ δραματική είναι η κατάσταση και στην εστίαση.
«Το λιανικό εµπόριο και η εστίαση κινούνται σε υποτονικά επίπεδα. Ισως είναι λίγο καλύτερα τα πράγµατα στην εστίαση, αλλά κι εκεί θεωρώ ότι από το άνοιγµα και µετά θα υπάρχει πτώση του τζίρου περίπου 50% σε σχέση µε το 2019» δήλωσε ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Γενικής Συνοµοσπονδίας Επαγγελµατιών Βιοτεχνών Εµπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ).
«Βάσει στοιχείων του 2020, μεσοσταθµικά έχει χαθεί το 28% του τζίρου για την εστίαση. Για το λιανεµπόριο η μέση πτώση κατά το 2020 ανήλθε περίπου στο 8%, αλλά αυτό δεν μείωση ότι ο κλάδος πήγε καλά: καταστήματα ένδυσης, υπόδησης και μικρά καταστήματα είδαν πτώση που ξεπέρασε το 40%. Ειδικά για τα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης η μείωση του τζίρου ανήλθε περίπου στο 53%. ∆εν φαίνεται η γενική πτώση στο λιανικό εμπόριο επειδή δούλεψαν οι αλυσίδες καταστημάτων µέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων, αλλά η μικρή λιανική έχει τεράστιο πρόβλημα» επισηµαίνει.
Τα λουκέτα στην εστίαση «είναι περίπου 1.000, αλλά το αποτύπωµα θα το δούµε µε το άνοιγµα του κλάδου στο 100%. Κι αυτό γιατί περίπου το 20-25% των καταστημάτων, όσα δηλαδή έχουν κλειστούς χώρους ή είναι εποχικά λειτουργούσες επιχειρήσεις, δεν λειτουργεί».
Ακόµη πιο δυσοίωνη περιγράφεται η κατάσταση στο λιανικό εμπόριο, αφού, όπως τονίζει στο «Documento», «η εκτίµηση είναι ότι τρεις στις δέκα επιχειρήσεις κινδυνεύουν µε λουκέτο το επόµενο χρονικό διάστηµα. Αν συµβεί αυτό, μιλάµε για αυτοκτονία. Η ανεργία θα εκτιναχτεί στα επίπεδα του 2014, όταν έφτασε στο 27%. Περισσότερες από 200.000 επιχειρήσεις θα κλείσουν και θα µείνουν άνεργοι τουλάχιστον 500.000-600.000 εργαζόµενοι. Κι όλα αυτά ενώ έχουµε ένα επτάµηνο που περιµένουµε να δούµε τι θα γίνει µε το χρέος που γεννήθηκε µες στην πανδηµία».
Παράλληλα, το καλοκαίρι «είναι σαφές ότι θα βελτιώσει την κατάσταση. Ακόµη και πέρσι που είχαµε σηµαντική πτώση του τουρισµού σε σχέση µε το 2019 οι κλάδοι είδαν να µειώνεται η πτώση του τζίρου τους».
Το λιανεµπόριο, σύµφωνα µε τον κ. Καββαθά, «δεν έλαβε καµία στήριξη εκτός από τις επιστρεπτέες προκαταβολές κι ενώ έχει στην πλάτη του το πρόβληµα των επιταγών, η πληρωµή των οποίων µετατέθηκε γιατί έχει αλλαγές εµπορευµάτων λόγω εποχικότητας. Για παράδειγµα, ένα κατάστηµα ένδυσης ή υπόδησης χρειάζεται να αλλάξει εµπορεύµατα κι ενώ οι εκπτώσεις δεν λειτούργησαν και οι ενδιάµεσες εκπτώσεις δεν πήγαν καλά. Ολο αυτό έχει δηµιουργήσει εκρηκτική κατάσταση στο λιανεµπόριο. Η εστίαση εξακολουθεί να έχει τεράστια προβλήµατα, παρότι το 63% περίπου των δυνητικών δικαιούχων του προγράμματος στήριξης θα λάβει το 7% του τζίρου του 2019. Ενα μέτρο όµως δεν λειτουργεί από µόνο του αν δεν συνοδευτεί από σειρά μέτρων στήριξης».
Εφιαλτικό σενάριο για «λουκέτο» στο 40% των επιχειρήσεων
Σύμφωνα με πολλούς οικονομικούς αναλυτές, θα υπάρξουν πολλά λουκέτα στην αγορά, κάτι το οποίο θα οδηγήσει με τη σειρά του σε εκτόξευση της ανεργίας. Το χειρότερο σενάριο περιλαμβάνει το κλείσιμο έως και του 40% των επιχειρήσεων (πάνω από 200.000), κάτι το οποίο θα οδηγούσε σε έως και επιπλέον 400.000 ανέργους, σύμφωνα με το όσα είπε ς ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς.
Οι εκτιμήσεις της ΓΣΕΒΕΕ κατά τον περσινό Φεβρουάριο κατέγραφαν την ανησυχία των επιχειρήσεων πως θα μπορούσε να κλείσει το 20,9% από αυτές.
Το συγκεκριμένο ποσοστό αυξήθηκε στο 32,7%, κατά τον περασμένο Ιούλιο, ενώ τον Φεβρουάριο του 2021 το ποσοστό των επιχειρήσεων οι οποίες εκτιμάται ότι ενδέχεται να κλείσουν φτάνει το 38,2%. Αν επιβεβαιωνόταν κάτι τέτοιο, τότε θα μπορούσε να οδηγήσει σε σχεδόν 400.000 ανέργους.
Την ίδια ώρα, με βάση τα προαναφερθέντα στοιχεία, σχεδόν 1 στις 3 (32,4%) των επιχειρήσεων έχει υποστεί μείωση τζίρου, ενώ 1 στις 2 παρουσιάζουν ταμειακά διαθέσιμα μόλις για έναν μήνα. Παράλληλα, 1 στις 3 επιχειρήσεις έχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις σε εφορία και ταμεία, τις οποίες δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν.
ΕΚΤ και Στουρνάρας αδειάζουν το αφήγημα Μητσοτάκη
Πάντως, δεν είναι μόνο ο κόσμος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των εργαζομένων οι οποίοι βλέπουν με ανησυχία την πορεία που προδιαγράφεται. Είναι και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία προβλέπει ουσιαστικά ότι το 20% των ελληνικών επιχειρήσεων θα οδηγηθούν σε πτώχευση μέσα στο επόμενο διάστημα, δίνοντας με τον τρόπο αυτό ένα ηχηρό «χαστούκι» στο αφήγημα της κυβέρνησης της Ν.Δ.
Σε αντίστοιχη εκτίμηση είχε προχωρήσει και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας πριν από λίγο καιρό, κρούοντας «καμπανάκι» κινδύνου προς την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Από εκεί και πέρα, σύμφωνα με την ΕΚΤ, οι ευάλωτοι κλάδοι, που επλήγησαν περισσότερο και εμφανίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην επανεκκίνηση, είναι οι εξής: υπηρεσίες, εμπόριο (χονδρικό και λιανικό), μεταφορές και τουρισμός.
Μάλιστα αναφέρει υψηλότερους κινδύνους για τις οικονομίες υπηρεσιών και όσες είναι εξαρτημένες από τους παραπάνω κλάδους, εντοπίζοντας μάλιστα το πρόβλημα στις μικρές επιχειρήσεις. Αξίζει να υπενθυμιστεί πως η κυβέρνηση έχει αφήσει ουσιαστικά εκτός του ταμείου ανάκαμψης τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 94% του συνόλου.
Σημειώνεται ότι η ελληνική οικονομία εξαρτάται από τους περισσότερους ευάλωτους κλάδους που εντοπίζει η ΕΚΤ (υπηρεσίες, τουρισμός, μεταφορές, εμπόριο) και αυτό εξηγεί τις προβλέψεις της για υψηλό αριθμό πτωχεύσεων. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει θεσπίσει έναν προβληματικό Πτωχευτικό Κώδικα, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουνίου.
Ο εφιάλτης της ανεργίας
«Θρυμματισμένη» εμφανίζεται η εικόνα της αγοράς εργασίας, με την κυβέρνηση να έχει επιλέξει να μην στηρίζει ουσιαστικά τους εργαζομένους. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στοιχεία της εγγεγραμμένης ανεργίας του ΟΑΕΔ για τουλάχιστον 12 μήνες καταγράφουν εγγεγραμμένους ανέργους πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα.
Η όποια μείωση παρατηρείται είναι ανεπαίσθητη. Η μείωση των εγγεγραμμένων ανέργων από τον Μάρτιο στον Απρίλιο ήταν της τάξης μόλις του 2,9%. Από 1.131.228 άτομα τον Μάρτιο σε 1.099.013 τον Απρίλιο (μείωση κατά 32.215 άτομα).
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τον περσινό Απρίλιο 2020 οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ήταν 1.185.013 άτομα και έκτοτε παρέμειναν σταθερά πάνω από το 1 εκατομμύριο.
Τα παραπάνω αποτελούν εφιάλτη για τη χώρα, κάτι το οποίο αποτυπώνεται σε πρόσφατη έρευνα του καθηγητή Σ. Ρομπόλη, η οποία έκανε λόγο για εκτόξευση της ανεργίας ακόμη και στο 29,3% στο τέλος του 2021 και όταν θα έχουν αποσυρθεί τα όποια κυβερνητικά μέτρα στήριξης.
«Εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, τότε δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η ανεργία να φτάσει στα επίπεδα του 2014, στο 27%» αναφέρει ο κ. Καββαθάς, μιλώντας στην «Αυγή», και τονίζει πως υπάρχει χρονικός ορίζοντας 7 μηνών μέχρι 31.12.2021 για να ληφθεί μια απόφαση για το αναγκαίο «κούρεμα χρέους» σε ό,τι αφορά τα χρέη των επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν μέσα στην πανδημία.
Μάλιστα, ο κ. Καββαθάς πρόσθεσε πως «η κατάσταση των επιχειρήσεων δεν συνάδει με το κλίμα ευφορίας που προσπαθεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση», ασκώντας παράλληλα κριτική για το γεγονός ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας δεν συμπεριλαμβάνονται ουσιαστικά ούτε στο σχέδιο της Ν.Δ. για τα 32 δισ. από το ταμείο ανάκαμψης, αλλά ούτε και στο ΕΣΠΑ.
