«Αλλάζω Θερμοσίφωνα»: Οι βασικοί όροι του προγράμματος – Ποιοι «κόβονται» και οι εισοδηματικές κατηγορίες

Αύριο Τετάρτη 10 Μαΐου, αναμένεται να κάνει «πρεμιέρα» η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα «Αλλάζω Θερμοσίφωνα» που θα τρέξει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ειδικότερα, με τη δημοσίευση του Οδηγού του προγράμματος σε ΦΕΚ «κλείδωσε» ότι οι αιτήσεις για το πρόγραμμα θα ξεκινήσουν αύριο.

Όπως τονίζεται στον Οδηγό, το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα» επιχορηγεί νοικοκυριά για την αντικατάσταση ενεργοβόρων Ηλεκτρικών Θερμοσιφώνων, με νέους σύγχρονης τεχνολογίας Ηλιακούς Θερμοσίφωνες, με παράλληλη ανακύκλωση των παλαιών θερμοσιφώνων που αντικαθίστανται.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος επιλέξιμοι προς αντικατάσταση είναι Ηλεκτρικοί Θερμοσίφωνες χωρητικότητας ≥ 40 λίτρων. Για κάθε νέο ηλιακό θερμοσίφωνα που επιχορηγείται, ο παλαιός θα πρέπει να ανακυκλωθεί μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων και συναφούς εξοπλισμού σε φορέα ανακύκλωσης.

«Αλλάζω Θερμοσίφωνα»: Οι βασικοί όροι του προγράμματος

Βασικοί στόχοι του Προγράμματος είναι η εξοικονόμηση οικονομικών πόρων από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αφενός, η αντικατάσταση της πλέον ενεργοβόρας οικιακής συσκευής αναμένεται να μειώσει σημαντικά το μέσο ενεργειακό κόστος της ελληνικής οικογένειας. Αφετέρου, η χαμηλότερη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας συνεπάγεται και μικρότερη παραγωγή από ορυκτά καύσιμα ή μη ανανεώσιμες πηγές

Προϋποθέσεις συμμετοχής ωφελούμενων στο Πρόγραμμα

Δυνητικοί ωφελούμενοι του Προγράμματος είναι οικιακοί καταναλωτές που έχουν τοποθετημένο στην οικία τους (και όχι σε επαγγελματικό χώρο) ηλεκτρικό θερμοσίφωνα, τον οποίο επιθυμούν να αντικαταστήσουν. Αιτήσεις υποβάλλονται από μεμονωμένα Φυσικά Πρόσωπα τα οποία έχουν γεννηθεί προ της 1η Ιανουαρίου 2006 και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.

Προκειμένου να υποβάλλει αίτηση ένα Φυσικό Πρόσωπο θα πρέπει: Να διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω των οποίων γίνεται η ταυτοποίησή του. Να έχει υποβάλει κατά το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2021) δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως ΥΠΟΧΡΕΟΣ ατομικής ή κοινής δήλωσης, είτε εμμέσως ως «ΣΥΖΥΓΟΣ/ΜΣΣ1 » σε περίπτωση κοινής δήλωσης.

Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.

Ποιοι «κόβονται»

1) Δεν είναι επιλέξιμες για αίτηση κατοικίες για τις οποίες, όπως αυτό επιβεβαιώνεται από τον 11-ψήφιο αριθμό 1 ΜΣΣ: Μέλος Συμφώνου Συμβίωσης παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, έχει ληφθεί ενίσχυση ή έχει υποβληθεί αίτηση για να ληφθεί ενίσχυση για αγορά Ηλιακού Θερμοσίφωνα από άλλο Ταμείο ή χρηματοδοτικό μέσο ή από άλλο πρόγραμμα ευρωπαϊκό ή εθνικό (αποφυγή διπλής χρηματοδότησης).

2) Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι (Φυσικά Πρόσωπα που υποβάλουν την αίτηση) οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (2021) ως κάτοικοι εξωτερικού.

3) Επίσης, δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι, οι οποίοι κατά το έτος αναφοράς (2021) υπέβαλλαν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος (συγκεκριμένα ως Υπόχρεος και Σύζυγος/ΜΣΣ), εφόσον το έτερο μέλος ή εξαρτώμενο τέκνο της δήλωσης ήταν κατά το έτος αυτό κάτοικος εξωτερικού.

4) Εξαρτώμενα μέλη που δεν υποβάλλουν αυτόνομα δήλωση (δηλ. δεν είναι υπόχρεοι σε δική τους ατομική δήλωση) δε δύνανται να υποβάλλουν αίτηση για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα.

Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι με Μέσο Ετήσιο Εισόδημα ανά μέλος οικογένειας (ΕΙΣμ), όπως αυτό ορίζεται στην παράγραφο 5.4 του οδηγού, το οποίο υπερβαίνει τις 30.000 € (τριάντα χιλιάδες ευρώ).

Κάθε Φυσικό Πρόσωπο δύναται να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

– Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του αιτούντος (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή παραχωρημένη).

-Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του αιτούντος. Δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης για την ίδια κατοικία, από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα. Στις περιπτώσεις οικογενειών/νοικοκυριών με κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων και για τις δύο κατοικίες (Κύρια και Δευτερεύουσα), εφόσον οι αιτήσεις υποβάλλονται από διαφορετικά Φυσικά Πρόσωπα (Υπόχρεο και, Σύζυγο/ΜΣΣ) του ίδιου νοικοκυριού, εφόσον βέβαια καλύπτονται οι λοιπές προϋποθέσεις της παρούσας ενότητας.

Ποιοι ηλιακοί θερμοσίφωνες επιδοτούνται

Υπενθυμίζεται ότι προκειμένου να είναι δυνατή η επιχορήγηση της αγοράς νέου ηλιακού θερμοσίφωνα, θα πρέπει αντίστοιχα να πραγματοποιείται απόσυρση προς ανακύκλωση του παλαιού ηλεκτρικού θερμοσίφωνα του ωφελούμενου.

Το Πρόγραμμα επιχορηγεί την αγορά των ακόλουθων κατηγοριών Ηλιακών Θερμοσιφώνων, με τα αντίστοιχα ελάχιστα χαρακτηριστικά:

Επιδότηση έως και 60%

Ποιο είναι όμως το είδος και το ύψος της επιδότησης που προσφέρει το πρόγραμμα «Αλλάζω Θερμοσίφωνα»;

Κάθε αίτηση χρηματοδότησης αφορά την επιδότησητης δαπάνης αγοράς ενός νέου Ηλιακού Θερμοσίφωνα σε ποσοστό που κυμαίνεται από 50% έως 60% και μέχρι ενός ανώτατου επιτρεπόμενου ποσού επιχορήγησης, που εξαρτάται από τη χωρητικότητα της Δεξαμενής Ζεστού Νερού (Roller) του συγκεκριμένου Ηλιακού Θερμοσίφωνα, καθώς και την εισοδηματική κατηγορία του ωφελούμενου (βλ. πίνακα Α στη συνέχεια), (2) προαιρετικά, της δαπάνης εκτέλεσης των αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών για την αντικατάσταση του παλιού ηλεκτρικού θερμοσίφωνα με το νέο ηλιακό (π.χ. κόστος μεταφοράς, εγκατάστασης του Νέου Ηλιακού Θερμοσίφωνα ή απεγκατάστασης του παλαιού Θερμοσίφωνα, αναλώσιμα και εξαρτήματα κ.λπ.), σε ποσοστό που κυμαίνεται από 50% έως 60% και μέχρι ενός ανώτατου επιτρεπόμενου ποσού επιχορήγησης, που εξαρτάται από την εισοδηματική κατηγορία του ωφελούμενου (βλ. πίνακα Β στη συνέχεια).

Συγκεκριμένα,

Κάθε ωφελούμενος του οποίου η αίτηση εγκρίνεται, λαμβάνει δύο επιταγές (vouchers). Η μία αφορά την επιδότηση αγοράς του προϊόντος και η άλλη την επιδότηση των συμπληρωματικών υπηρεσιών.

Ο ωφελούμενος μπορεί να εξαργυρώσει κάθε επιταγή σε προμηθευτή της επιλογής του, μειώνοντας το τελικό ποσό που θα κληθεί να καταβάλει για την αγορά του νέου θερμοσίφωνα ή αντίστοιχα για την παροχή των συμπληρωματικών υπηρεσιών. Το ύψος της εξαργύρωσης (επιχορήγησης) δεν μπορεί να υπερβεί

• αφενός το γινόμενο του ποσοστού ενίσχυσης που αντιστοιχεί στη εισοδηματική κατηγορία του ωφελούμενου επί την τιμή αγοράς/υπηρεσίας,
• αφετέρου τη μέγιστη ονομαστική αξία της κάθε επιταγής για τη συγκεκριμένη εισοδηματική κατηγορία.

Ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής του Προγράμματος καταβάλλει την αξία της επιταγής απευθείας στον εκάστοτε προμηθευτή, σε χρόνο που έπεται της ολοκλήρωσης της συναλλαγής, ενώ ο ωφελούμενος το υπόλοιπο ποσό κατά την αγορά της νέας συσκευής ή την παροχή των σχετικών υπηρεσιών.

Η μέγιστη ονομαστική αξία κάθε επιταγής προϊόντος (χωρίς να έχει συνυπολογιστεί η επιδότηση μέρους του ΦΠΑ) καθορίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα:

Παραδείγματα επιδότησης του «Αλλάζω θερμοσίφωνα»

Η μέγιστη ονομαστική αξία κάθε επιταγής υπηρεσίας (χωρίς να έχει συνυπολογιστεί η επιδότηση μέρους του ΦΠΑ) καθορίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα:

Οι παραπάνω τιμές αντιστοιχούν σε καθαρή αξία λιανικής πώλησης προ ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμος και ενισχύεται κατά το ίδιο ποσοστό, όμως δε συνυπολογίζεται στο απόλυτο ανώτατο όριο, ώστε να προστίθεται διακριτά ο ΦΠΑ της κάθε περιοχής στην οποία εμπίπτει ο προμηθευτής που διενεργεί τη συναλλαγή.

Παραδείγματα:

– Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας από την Περιφέρεια Πελοποννήσου προμηθεύεται ηλιακό θερμοσίφωνα 120 λίτρων από τοπικό προμηθευτή.

Μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού (δημόσια δαπάνη) των € 609,00 το οποίο προκύπτει ως εξής:

Καθαρό ποσό: 491,13 € (γραμμή 1 – στήλη 3 Πίνακα Α = ανώτατη επιχορήγηση επί της καθαρής αξίας) ΦΠΑ: 117,87 € (24% ΦΠΑ εφαρμοζόμενο στην παραπάνω αξία = επιχορήγηση επί του ΦΠΑ) Σύνολο: 609,00 € (ανώτατο ποσό επιχορήγησης – ΣΥΝΟΛΙΚΟ)

– Παράδειγμα #2: ωφελούμενος της δεύτερης εισοδηματικής κατηγορίας από τη Χίο προμηθεύεται ηλιακό θερμοσίφωνα 190 λίτρων από τοπικό προμηθευτή από το νησί της Χίου. Μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού των € 840,70 το οποίο προκύπτει ως εξής:

Καθαρό ποσό: 718,55 € (γραμμή 3 – στήλη 2 = ανώτατη επιχορήγηση επί της καθαρής αξίας) ΦΠΑ: 122,15 € (17% ΦΠΑ εφαρμοζόμενο στην παραπάνω αξία = επιχορήγηση επί του ΦΠΑ) Σύνολο: 840,70 € (ανώτατο ποσό επιχορήγησης – ΣΥΝΟΛΙΚΟ)

Οι εισοδηματικές κατηγορίες

Σε ό,τι αφορά τις εισοδηματικές κατηγορίες:

– Για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κατηγοριών λαμβάνεται υπόψη το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά μέλος οικογένειας (ΕΙΣμ), όπως αυτό ορίζεται στην παράγραφο 5.4.

Σημειώνεται ότι το ΕΙΣμ σε ορισμένες περιπτώσεις ταυτίζεται με το ατομικό εισόδημα. – Στην περίπτωση όπου, – ΕΙΣμ ≤ 5.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 1η εισοδηματική κατηγορία. – 5.000€ < ΕΙΣμ ≤ 10.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στη 2η εισοδηματική κατηγορία. – 10.000€ < ΕΙΣμ ≤ 30.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 3η εισοδηματική κατηγορία.

Οι προθεσμίες και οι ημερομηνίες – «κλειδιά»

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η έναρξη υποβολής Αιτήσεων χρηματοδότησης από δυνητικούς ωφελούμενους θα ενεργοποιηθεί την Τετάρτη 10 Μαΐου 2023.

Αιτήσεις μπορούν να υποβάλλονται έως την Τρίτη 20 Ιουνίου 2023, και ώρα 15:00. Ενστάσεις μπορούν να υποβάλλονται εντός 7 ημερολογιακών ημερών από την έγκριση και ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των ενστάσεων, ακολουθεί η έγκριση και ανακοίνωση των οριστικών αποτελεσμάτων και η έκδοση των επιταγών για τις αιτήσεις των οποίων εγκρίνεται η χρηματοδότηση.

Αγορές με χρήση επιταγών του Προγράμματος μπορεί να γίνονται από τους ωφελούμενους μέχρι και εξήντα πέντε (65) ημέρες από την έγκριση της αίτησής τους, ήτοι από:

– την ημερομηνία έκδοσης της (αρχικής) Απόφασης επικύρωσης των αποτελεσμάτων οριστικής κατάταξης του Φορέα Υλοποίησης και Ελέγχου ή

– την εκάστοτε ημερομηνία αναβάθμισης των σχετικών αιτήσεων από επιλαχούσες σε εγκεκριμένες από το Φορέα Πιστοποίησης και Πληρωμής.

Ειδικά στις περιπτώσεις επιταγών, οι οποίες κατά την παρέλευση του παραπάνω οροσήμου των εξήντα πέντε (65) ημερών βρίσκονται σε κατάσταση δέσμευσης από προμηθευτή, η προθεσμία αγορών παρατείνεται κατά ακόμα δέκα πέντε (15) ημέρες, για την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης συναλλαγής και αντίστοιχα για την εξαργύρωση των επιταγών από τον προμηθευτή που έχει δεσμεύσει την επιταγή.

Δυνατότητα επιστροφών/ακυρώσεων συναλλαγών στο πλαίσιο του Προγράμματος, όπως ειδικότερα ορίζεται στην ενότητα 7.5, μπορούν να πραγματοποιούνται έως και τριάντα (30) ημέρες από την λήξη της καταληκτικής προθεσμίας αγορών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν παρατάσεις. Εντός του ίδιου διαστήματος επιτρέπεται η κατ’ εξαίρεση αγορά νέου προϊόντος/υπηρεσιών για αντικατάσταση του επιστραφέντος (νέα εξαργύρωση) μόνο για τις συναλλαγές που ακυρώθηκαν εντός της μεταβατικής περιόδου.