Οικονομία
Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ) δίνουν διευκρινίσεις για τον τρόπο αμοιβής των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα τις αργίες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, οι οποίες προβλέπονται ως ημέρες υποχρεωτικής αργίας από τον νόμο, είναι οι εξής: η 25η Δεκεμβρίου (Χριστούγεννα), η 26η Δεκεμβρίου (δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων), η 1η Ιανουαρίου (Πρωτοχρονιά) και η 6η Ιανουαρίου (εορτή των Θεοφανίων).
Σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις γιορτές.
Οι υποχρεωτικές αργίες της 25ης Δεκεμβρίου 2022 και της 1ης Ιανουαρίου 2023, που συμπίπτουν φέτος με ημέρα Κυριακή, δεν μετατίθενται σε άλλη ημέρα.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό) με την ημέρα υποχρεωτικής αργίας. Επίσης, δεν περιλαμβάνονται στην ετήσια άδεια με αποδοχές οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας.
Αμοιβή ημερών υποχρεωτικής αργίας
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, καταβάλλεται, χωρίς κάποια προσαύξηση, το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους-ες αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους-ες αμείβονται με μισθό δεν οφείλεται πρόσθετη αμοιβή, πέραν του μηνιαίου μισθού τους.
Στις επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα οι εργαζόμενοι-ες που θα απασχοληθούν, δικαιούνται:
1) Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
2) Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι-ες αμείβονται με μηνιαίο μισθό:
α) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως λειτουργούν σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν.
β) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές από το νόμο αργίες, οφείλεται μόνον προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
Υπενθυμίζεται ότι για την εργασία άνω των πέντε ωρών σε ημέρα Κυριακή υπάρχει υποχρέωση χορήγησης αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης (ρεπό) διάρκειας 24 ωρών σε άλλη εργάσιμη ημέρα της αμέσως επόμενης εβδομάδας.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ), κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
Πότε καταβάλλεται το Δώρο Χριστουγέννων
Η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21 Δεκεμβρίου.
Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.
Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ, παράλληλα, διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατόν, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Οι εργαζόμενοι-ες μπορούν να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
Η ΓΣΕΕ τονίζει ότι το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ) www.kepea.gr είναι στη διάθεση των εργαζομένων για την υποβολή καταγγελιών ή την παρακολούθηση καταγγελιών στην Επιθεώρηση Εργασίας που αφορούν στη μη καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν το ερώτημα ή την καταγγελία τους εδώ: https://www.kepea.gr/contact.php?ask=8 και να υπολογίσουν το Δώρο Χριστουγέννων με online εφαρμογή του ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ https://www.kepea.gr/calc-doro-xristoygennon.php.
Για εκ περιτροπής εργασία www.kepea.gr/calc-ek-peritropis-doro-xristoygennon.php
