Ο ΟΗΕ καταγγέλλει την παγκόσμια τραγωδία της σπατάλης τροφίμων, υπολογίζοντας ότι τα νοικοκυριά πέταξαν στα σκουπίδια το ισοδύναμο ενός δισεκατομμυρίου γευμάτων κάθε μέρα σε όλο τον κόσμο το 2022.
Αυτοί οι υπολογισμοί για τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν, αλλά πετάγονται στα σκουπίδια, είναι στο κάτω μέρος της κλίμακας. Το πραγματικό ποσό θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερο, σύμφωνα με την έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) για τον δείκτη σπατάλης τροφίμων.
«Η σπατάλη τροφίμων είναι μια παγκόσμια τραγωδία. Εκατομμύρια άνθρωποι θα πεινάνε σήμερα σε όλο τον κόσμο ενώ τρόφιμα πετιούνται», δήλωσε η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια της UNEP.
«Είναι απλώς εξωφρενικό», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο Ρίτσαρντ Σουάνελ από τη ΜΚΟ WRAP, που συμμετείχε στη σύνταξη της έκθεσης.
«Θα μπορούσαμε να θρέψουμε όλους τους ανθρώπους που υποφέρουν από λιμό στον κόσμο -είναι περίπου 800 εκατομμύρια- με ένα γεύμα την ημέρα, ακριβώς με τα τρόφιμα που σπαταλιούνται», υπογραμμίζει.
Τα νοικοκυριά αντιπροσώπευαν το 60% αυτής της σπατάλης, δηλαδή 631 εκατομμύρια τόνους στον κόσμο το 2022. Οι υπηρεσίες εστίασης (καντίνες, εστιατόρια κ.λπ.) «συνεισέφεραν» το 28% και τα σουπερμάρκετ, τα κρεοπωλεία και τα παντοπωλεία όλα μαζί το 12%.
Ισοδυναμούν με πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως που χάνονται άδικα, σύμφωνα με υπολογισμούς.
Η έκθεση, η δεύτερη που δημοσιεύει ο ΟΗΕ για το θέμα, παρουσιάζει την πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα επισκόπηση της κατάστασης. Η έκταση του προβλήματος έχει γίνει πιο σαφής με τη βελτίωση της συγκέντρωσης δεδομένων.
«Όσο πιο πολύ ψάχνουμε τη σπατάλη τροφίμων τόσο περισσότερα βρίσκουμε», υποστηρίζει η Κλεμεντίν Ο’Κόνορ του UNEP.
Γιατί σπαταλάμε τόσα τρόφιμα;
Ένα μεγάλο μέρος της σπατάλης που σημειώθηκε στο σπίτι συνδέεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι αγοράζουν περισσότερα από αυτά που έχουν πραγματικά ανάγκη, εκτιμώντας λανθασμένα το μέγεθος των μερίδων και δεν τρώνε το υπόλοιπο, σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Σουάνελ.
Έτσι, οι καταναλωτές πετάνε στα σκουπίδια προϊόντα που μπορούν κάλλιστα να φαγωθούν αλλά η ημερομηνία λήξης των οποίων έχει περάσει.
Πολλά τρόφιμα χάνονται επίσης για άλλους λόγους εκτός από την απλή αμέλεια, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, για παράδειγμα λόγω προβλημάτων ψύξης.
Όμως, αντίθετα από την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη, η σπατάλη τροφίμων δεν είναι μόνο πρόβλημα των πλούσιων χωρών και μπορεί να παρατηρηθεί σε όλο τον κόσμο.
Από την πλευρά των επιχειρήσεων, κοστίζει τώρα λιγότερο να πετάξουν τα τρόφιμα από το να βρουν μια πιο βιώσιμη εναλλακτική. «Είναι πιο γρήγορο και πιο εύκολο επειδή οι φόροι για τα απορρίμματα είναι μηδενικοί ή πολύ χαμηλοί», λέει η Κλεμεντίν Ο’Κόνορ.
Η σπατάλη τροφίμων, που αφορά σχεδόν το ένα πέμπτο των διαθέσιμων τροφίμων, είναι συνώνυμη της περιβαλλοντικής αποτυχίας, αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης. Προκαλεί έως το 10% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στον κόσμο και απαιτεί τεράστιες εκτάσεις αγροτικής γης για καλλιέργεια βρώσιμων προϊόντων που δεν θα καταναλωθούν ποτέ.
Αν ήταν χώρα, «θα ήταν η τρίτη στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα», σημειώνει ο Ρίτσαρντ Σουάνελ. “Κι όμως οι άνθρωποι δεν το σκέπτονται πολύ”.
«Ελπίζουμε πως η έκθεση αυτή υπογραμμίζει την ευκαιρία για τον καθένα από εμάς να μειώσει τις εκπομπές μας αερίων του θερμοκηπίου και να εξοικονομήσει χρήματα, απλώς χρησιμοποιώντας καλύτερα τα τρόφιμα που έχουμε αγοράσει ήδη», αναφέρει.